Skidel (biał. Скідзель) to białoruskie miasto położone koło Grodna .W czasach I Rzeczypospolitej był centrum targowym, położonym na trakcie z Grodna do Słonimia. W XIX wieku nastąpił jego upadek. Na początku XX wieku 80% mieszkańców stanowili Żydzi.
fot. powyżej: 17 września – Armia Czerwona przekracza polską granicę, fotomontaż z „Czerwonego Sztandaru” z 1940 roku
Nazwą powstanie skidelskie określa się powstanie antypolskie ludności, głównie pochodzenia żydowskiego i białoruskiego, wzniecone przez komunistów w miasteczku Skidel (jest to nazwa nadana przez sowietów).
Zbrojna rebelia przeciwko Polakom wybuchła 18 września 1939 roku po wkroczeniu Armii Czerwonej na ziemie II Rzeczpospolitej, na tą wieść ludność miasteczka zaczęła krzyczeć „Rozbroić policję!” Po krótkim czasie utworzono zbrojne bandy z dawnej organizacji Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi, które szybko opanowały główne budynki miasta, takie jak posterunek policji, elektrownię czy pocztę. Aresztowano urzędników państwowych i stworzono komitet rewolucyjny na którego czele stanął Michał Iwanowicz.
Dzięki dwóm policjantom Michałowi Rodziewiczowi i Wojciechowskiemu, którzy zbiegli z miasta do Grodna, zorganizowano odsiecz.
Złożona z ok.100 funkcjonariuszy policji, żołnierzy WP i ochotników pomoc odbiła miasto i uratowało ludność polską. Szybko opanowano sytuację i rozstrzelano morderców.
Władze sowieckie nazwały tą rebelie powstaniem . Co gorsza, rok później, w 1940 r. sądziły ludność Skidla za tłumienie „powstania”. Osądzono wówczas 15 osób.
Wydarzenia te są mało znane, rzadko (albo wcale) się o nich nie mówi. Niestety, to jedna z wielu „białych plam” w naszej historii.
Anna Popowska, źródło: Kresowiacy.com
więcej o powstaniu poniżej:
(1423)
