28.02.1944 – ludobójstwo w Hucie Pieniackiej – polska wieś przestała istnieć.
Śmierć poniosło od 600 do 1500 osób (szacunki IPN to 900 zabitych). Pacyfikacji dokonali, według śledztwa IPN, żołnierze 4 Pułku Policyjnego SS złożonego z ochotników ukraińskich do SS-Galizien, pod dowództwem Oberstleutnanta Schutzpolizei Siegfrieda Binza, wraz z okolicznym oddziałem Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) i oddziałem paramilitarnym składającym się z nacjonalistów ukraińskich, pod dowództwem Włodzimierza Czerniawskiego.
Huta Pieniacka liczyła wówczas 172 gospodarstwa i około 1000 mieszkańców, we wsi znajdowało się również spora liczba uciekinierów (m.in. z Wołynia), którzy opuszczali miejsca zamieszkania obawiając się fali morderstw dokonywanych przez nacjonalistów ukraińskich i wspomagających ich miejscowych ukraińskich chłopów. Ocalało około 160 osób.
Polska samoobrona wiedząc o planowanej akcji postanowiła nie podejmować działań. Zdecydowano, że uzbrojeni mężczyźni zbiegną do lasu, pozostawiając we wsi głównie kobiety, dzieci i mężczyzn w podeszłym wieku. Liczono, że po dokonanej rewizji mieszkańcy nie będą poddani większym represjom.
Po wkroczeniu napastników część mieszkańców została rozstrzelana na cmentarzu, pozostałych spędzono do kościoła skąd po kilkanaście osób wyprowadzano do stodół, zamykano i podpalano. Próbujących uciekać mordowano w bestialski sposób. Dobytek mieszkańców – bydło, rzeczy, zboże – zrabowano.
Opisy zbrodni zachowały się dzięki zeznaniom nielicznych ocalałych świadków. Znalazły się one w aktach Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Krakowie, która na początku lat 90. wszczęła śledztwo w tej sprawie.
„Naokoło morze płomieni i ciemne chmury dymu oraz okropne wycie psów, ryk krów i swąd palonych ciał ludzkich i zwierzęcych. Nie mieliśmy już żadnych złudzeń co do czekającego nas losu, a ból po naszych krewnych krwawił nam serca, nie reagowaliśmy na brutalne znęcanie się SS-manów, bicie kolbami karabinów i kłucie bagnetami. Na każdym kroku doznawaliśmy upokorzeń przez stałe pokazywanie nam dzieła zniszczenia i wypowiadane słowa: „Wże propała wasza Polsza”, „to je wasza Polsza” itp.”
– wspominała Wanda G. Z kolei Stanisław W. mówił o zalegających wszędzie stosach trupów.
„Ciało żony znalazłem w stodole kuzyna Władysława Mendelskiego. Żonę poznałem po sukience. Ciało było skurczone, prawie całe spalone (…). W tej stodole było bardzo dużo ciał spalonych. Ciała te leżały jedno na drugim”
– zeznawał.
W miejscu wioski, która przestała istnieć po spaleniu przez OUN-UPA w pustym polu stoi pomnik pomordowanym. Obok pomnika partia Swoboda postawiła tablicę pt. Prawda o Hucie Pieniackiej.
Oto tłumaczenie napisu:
Podczas II wojny światowej wioska Huta Pieniacka była jednym z największych ośrodków stacjonowania polskich bojowników Armii Krajowej i bolszewickich dywersyjnych zjednoczeń w Galicji, którzy wspólnie teroryzowali okoliczne ukraińskie wioski. 28 lutego 1944 roku niemiecka okupacyjna władza przeprowadziła wojskową operację likwidacji polsko – bolszewickiego oddziału. Wioska ucierpiała.
Na początku lat 80-ch sowiecko – polska propaganda rozpowszechniła nieprawdziwą informację o zniszczeniu wioski Huta Pieniacka dywizją SS Galizien i wojskowymi OUN–UPA. Ta wersja aktywnie rozpowszechnia się i dzisiaj w republice polskiej w celu dyskredytacji ukraińskiego narodowo – wyzwoleńczego ruchu i ukrycia zbrodni okupacyjnej polityki Polski na zachodnioukraińskim terytorium. Pytanie ilości ofiar ludności cywilnej – Polaków i Ukraińców, którzy mieszkali w Hucie Pieniackiej, jest dyskusyjnym i nieopracowanym. Między innymi, do dzisiaj niewiadoma jest ilość i miejsce pochówku poległych. Dlatego pomnik, postawiony na terytorium ówczesnej wioski w 2005 roku, nie odpowiada wydarzeniom, które tam odbywały się i jest postawiony z łamaniem teraźniejszego prawa Ukrainy.
A jaka była prawda o tych wydarzeniach?
źródło: własne / Polska Zbrojna / Wikipedia
(4220)
