20 maja 1944 roku w okolicy podlaskiego miasteczka Sarnaki, między Mężeninem a Klimczycami rozbił się testowany przez Niemców pocisk V-2. Dzięki uderzeniu w błotnisty brzeg Bugu nie eksplodował ani nawet nie doznał poważniejszych uszkodzeń. Bardzo szybko został przechwycony przez żołnierzy Armii Krajowej i zamaskowany trzciną. Niemcy zorganizowali zakrojone na szeroką skalę poszukiwania, jednak nie udało im się znaleźć dobrze ukrytej rakiety.
Pocisk został przez miejscowych konspiratorów rozebrany na części, ukryty, a następnie zbadany w tajnych laboratoriach AK w Warszawie. W badaniach brali udział m.in. prof. Janusz Groszkowski, prof. Marceli Struszyński i inż. Antoni Kocjan. Najważniejsze części rakiety oraz wyniki badań zabrane zostały do Wielkiej Brytanii w nocy z 25 na 26 lipca 1944 przez brytyjski samolot, który wylądował na terenie okupowanej Polski w pobliżu Tarnowa.
Władysław Łukasiuk „Młot”, znany później żołnierz podziemia niepodległościowego, dowodził wtedy konspiracyjną drużyną z Mężenina, wchodzącą w skład 8 kompanii, sformowanej na terenie IX Ośrodka Sarnaki-Górki w Obwodzie Siedlce AK. Jego pododdział brał udział w zabezpieczeniu i rozebraniu elementów „cudownej broni Hitlera”.
Przejęcie przez AK niemieckiej rakiety i dostarczenie jej Brytyjczykom pomogło im poprawić system obrony przed niemieckimi atakami rakietowymi pod koniec wojny.
źródło: IPN
(1093)
