W połowie sierpnia 1945 r. niepodległość Polski była już nie do uratowania. Teraz rozpoczął się proces całkowitego podporządkowywania władz nad Wisłą Kremlowi. 16 sierpnia 1945 r.Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego podpisał z ZSRS układ o granicy wschodniej. W myśl porozumienia wschodnia granica miała przebiegać wzdłuż tzw. Linii Curzona. W porównaniu z 1939 r. poza granicami Polski znalazło się ponad 180 000 km2 (48 % powierzchni II RP), które zostały włączone do ZSRS.
Umowa precyzowała także zasady otrzymywania przez Polskę odszkodowań za szkody wojenne, które Polska miała otrzymywać za pośrednictwem ZSRS. Sowieci w jaskrawy sposób zaniżali wysokość reparacji wojennych należnych Polsce. Rosjanie domagali się również 51 % udziałów w przedsiębiorstwach przejętych przez Polskę na ziemiach zachodnich, na co komuniści polscy przystali. Po zdecydowanych protestach Mikołajczyka Sowieci zrezygnowali z tego żądania, uzależniając jednocześnie wypłaty reparacji wojennych dla Polski od ogromnych dostaw do ZSRS węgla kamiennego po cenie dziesięciokrotnie niższej od cen światowych. Było to rozwiązanie iście kolonialne narzucone w dodatku na czas nieokreślony.
(85)
