– Sześć miesięcy siedziałem w piwnicy UB ze szczurami głodnymi jak ja. Gotowe były rzucić się na mnie. Ubecy wybili mi wszystkie zęby. Katowali mnie codziennie przez pierwszy tydzień. Polewali zimną wodą. Ale najbardziej dobijało mnie to, że robili to oficerowie w polskich mundurach – wspomina pobyt w obozie w Jaroszowie Tadeusz Mróz.
11 czerwca 1950 roku o piątej rano przyjechały dwa samochody z żołnierzami Korpusu Bezpieczeństwa Publicznego. Obstawili nasz dom w Dłużycy pod Wałbrzychem. Karabin maszynowy usytuowali naprzeciwko drzwi, które od razu wyłamali, nie fatygując się nawet, aby zapukać. Aresztowali mnie, ojca i młodszego brata Jerzego. Od razu nas pobito i zakuto w kajdany. Następne ekipy aresztowały moich kolegów: w Ludwikowicach, Świerku, Łomnicy. Razem zatrzymano 10 osób. Brat został tak skatowany, że uraz psychiczny miał do końca życia. Nic nie wiedział o mojej działalności. Podobnie jak ojciec. Ale ojciec wziął winę na siebie. Dostał 6 lat więzienia. Ja z trzech paragrafów artykułu 86 dostałem 17 lat, zamienione na łączną karę ośmiu lat. Wchodziłem wtedy w 16. rok życia. Sześć miesięcy siedziałem w piwnicy UB ze szczurami głodnymi jak ja. Gotowe były rzucić się na mnie. Ubecy wybili mi wszystkie zęby.
Proszę sobie wyobrazić: 16-letni chłopak, który nie ma żadnego własnego zęba! Katowali mnie codziennie przez pierwszy tydzień. Polewali zimną wodą. Ale najbardziej dobijało mnie to, że robili to oficerowie w polskich mundurach. Jako dzieciak siedziałem 48 godzin na gestapo w Grudziądzu. Też mnie katowali. Ale to byli hitlerowcy. A tutaj bili mnie oficerowie w polskich mundurach! Z polskimi orzełkami, choć bez korony. Ojca, który wrócił z Armii Andersa, szantażowano, że jeśli nie przyzna się do współpracy szpiegowskiej, to mnie zabiją. Ja byłem bity w jednym pokoju, ojciec w sąsiednim. I wiedzieliśmy o tym. W pewnym momencie padł strzał. Otworzyli drzwi, żeby mi pokazać jak ojciec leżał skrwawiony i nieprzytomny. Ale miałem przekonanie, że żyje. Chcieli mnie w ten sposób nastraszyć, żebym zakapował kolegów. Kiedy się nie dałem, to porucznik Majewski włożył mi lufę pistoletu do ust i pociągnął za cyngiel. Magazynek był pusty, ale ja o tym nie wiedziałem.
Mógł mnie tym psychicznie wykończyć. Aresztowano z nami księdza Żelkowskiego, przed którym składaliśmy przysięgę na krzyż. Straszliwie był torturowany. Tak go bito, że kiedy o tym wspominam, to widzę go jako cierpiącego Chrystusa. Katowali go bykowcami i polewali wodą. Któregoś dnia potwornie nas bito w pokoju przesłuchań w obecności księdza. Zdaje się było nas dwóch, może trzech. Byliśmy tak skrwawieni, że ksiądz nagle ukląkł i mówił: „Błagam, zabijcie mnie, ale nie bijcie tych dzieci”. To oni mnie zawinęli w pałatkę i walili kolbami karabinów. Tacy to byli ludzie… ci ubecy. Dziś niektórzy z nich stają przed sądem udając dobrotliwych staruszków. Może i tacy teraz są, ale wtedy byli mordercami. Moim zastępcą był Zbyszek Rożek, który w Powstaniu Warszawskim, jako 12-latek rzucał koktajle Mołotowa na czołgi. Tak go zmaltretowali, że mu nerki odbili.
Mateusz Wyrwich
Cały artykuł w „Tygodniku Solidarność” (2/2016)
(3107)
