Portal informacyjno-historyczny

Komendant Główny AK gen. Tadeusz Bór-Komorowski wydał rozkaz o rozpoczęciu 1 sierpnia 1944 r. o godz. 17.00 powstania w Warszawie

w II wojna światowa - rocznice


Zachęcamy do obserwowania strony na Twitterze

W wyniku działań NKWD skierowanych do żołnierzy Armii Krajowej, w czasie akcji Burza, w kierownictwie AK toczyły się dyskusje dotyczące tego, czy w Warszawie powinno wybuchnąć powstanie. W marcu 1944 r. Bór-Komorowski wyłączył Warszawę z akcji „Burza”, jednak zwolennicy wystąpienia przekonywali go, że wybuch powstania w Warszawie zmusi zachodnie rządy i opinię publiczną do reakcji na stalinowską politykę faktów dokonanych. Argumentowali, że wyzwolenie Warszawy przez Polaków zada kłam twierdzeniom sowieckiej propagandy, jakoby AK „stała z bronią u nogi” oraz postawi Stalina w niewygodnej sytuacji politycznej.

na zdjęciu powyżej: Generał „Bór” (drugi z lewej) i pułkownik „Radosław” (następny) na odprawie w okolicach fabryki Kammlera przy ul. Dzielnej na Woli

Pod koniec lipca poinformowano władze w Londynie o wstępnej zgodzie Bora-Komorowskiego na rozpoczęcie powstania, zaś rząd na uchodźstwie postanowił, że ostateczną decyzję w tej sprawie ma wydać Delegat Rządu na Kraj, Jan Stanisław Jankowski.

31 lipca miały miejsce dwie narady Komendy Głównej AK. Na pierwszej, zakończonej ok. godziny 13:00, nie podjęto decyzji o rozpoczęciu powstania. Druga narada miała rozpocząć się o godz. 18:00, jednak już ok. 17:00 na miejscu odprawy pojawił się pułkownik Antoni Chruściel „Monter”, który poinformował oczekujących m.in. Tadeusza Bora-Komorowskiego i Leopolda Okulickiego, że sowieckie czołgi były widziane na Pradze, a Armia Czerwona wyzwoliła już miejscowości podwarszawskie. Pod wpływem tych meldunków poproszono o pilne przybycie na odprawę Delegata Rządu na Kraj, który po wysłuchaniu wszystkich argumentów dał zgodę na rozpoczęcie powstania. Następnie gen. Bór-Komorowski wydał płkowi Chruścielowi rozkaz rozpoczęcia akcji zbrojnej w Warszawie 1 sierpnia 1944 r., o godz. 17.00.

Decyzję o wybuchu powstania podjęto około godziny 18.00, czyli w momencie kiedy narada miała się dopiero zacząć. W związku z tym część dowódców AK dotarło na odprawę już po wszystkim, gdy na miejscu pozostał jedynie Bór-Komorowski. Nowo przybyli oficerowie uznali meldunek „Montera” za przesadzony. Niemiecka panika w mieście została opanowana, rozpoczął się również niemiecki kontratak na przedmościu warszawskim. Mimo tych informacji, zdaniem „Bora”, było już jednak zbyt późno, aby odwołać powstanie bez narażania struktur AK na chaos i dekonspirację.

Tymczasem o godz. 19.00 płk Chruściel wydał rozkaz bojowy o treści: „Alarm, do rąk własnych Komendantom Obwodów. Dnia 31.7. godz. 19.00. Nakazuję »W« dnia 1.08. godzina 17.00… Otrzymanie rozkazu natychmiast kwitować X”. Ponieważ od godziny 20:00 obowiązywała godzina policyjna, rozkaz dotarł do wszystkich dopiero następnego dnia.

źródło: Muzeum Historii Polski

opublikowane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Muzeum Historii Polski.

(383)

Chcesz podzielić się z Czytelnikami portalu swoim tekstem? Wyślij go nam lub dowiedz się, jak założyć bloga na stronie.
Kontakt: niezlomni.com(at)gmail.com. W sierpniu czytało nas blisko milion osób!
Dołącz, porozmawiaj, wyraź swoją opinię. Grupa sympatyków strony Niezlomni.com

Redakcja serwisu Niezłomni.com nie ponosi odpowiedzialności za treść wypowiedzi zawartych w komentarzach użytkowników. Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu.
Jednocześnie informujemy, że komentarze wulgarne oraz wyrażające groźby będą usuwane.
Ładowanie komentarzy Facebooka ...

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany.

*

Korzystając z formularza, zgadzam się z polityką prywatności portalu

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Idź na górę