„Kino według Janusza Zaorskiego” w ramach seminarium popularnonaukowego „Polskie kino powojenne: twórcy i filmy”, Warszawa, 18 maja 2015
Dziewiąta edycja cyklu wykładów „Z kamerą po PRL-u” kontynuuje próbę przybliżenia wybitnych polskich reżyserów filmowych i ich osiągnięć artystycznych, na tle ówczesnej rzeczywistości politycznej, społecznej i kulturowej. Spróbujemy opowiedzieć o bardzo różnych zjawiskach charakterystycznych dla powojennego kina polskiego; zarówno tych, które wprost wynikały z polityki kulturalnej tamtego okresu, jak i tych niezależnych artystycznie. Oprócz arcydzieł polskiego kina, pokazane zostaną także fragmenty filmów o jednoznacznie propagandowym zabarwieniu. Seminarium adresowane jest do nauczycieli historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, studentów kierunków humanistycznych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych, z możliwością wykorzystania podczas egzaminu maturalnego z języka polskiego w nowej formule, sprawdzającej umiejętność analizy i interpretacji różnorodnych tekstów kultury, np. filmu. Proponujemy sześć spotkań w cyklu miesięcznym odbywających się od listopada 2014 r. do kwietnia 2015 r.
Udział w seminarium jako formie doskonalenia zawodowego zostanie potwierdzony pisemne.
Najbliższe (ostatnie w tym roku szkolnym) spotkanie odbędzie się 18 maja 2015 r. (poniedziałek) o godzinie 17.00
Miejsce:
Przystanek Historia Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki, Warszawa, ul. Marszałkowska 21/25 (obok Trasy Łazienkowskiej).
Temat: Kino według Janusza Zaorskiego
Pośród kilkudziesięciu filmów fabularnych, dokumentalnych, spektakli teatru telewizji, odcinków seriali zrealizowanych przez Janusza Zaorskiego można znaleźć balladę, komedię, dramat wojenny, film obyczajowy, dramat psychologiczny. Wśród tej różnorodności form, gatunków i tematów można zauważyć powtarzające się motywy. Reżyser chętnie sięga do polskiej historii różnych okresów: od powstania styczniowego przez dwudziestolecie międzywojenne, II wojnę światową, polski stalinizm, po polski Październik, a jego wizja przeszłości bywa niejednorodna, także w wymiarze filmowym. Równie dobrze jednak Zaorski czuje się w tematyce współczesnej. Nie czas akcji bowiem, ani sam obraz filmowy, są dla niego najważniejsze, ale diagnoza polskiej historii i tożsamości. Niekiedy jest ona ostra i gorzka, jak choćby w przetrzymanej pięć lat na półce Matce Królów, czasem wszakże autor Syberiady polskiej ulega pokusom „pamięci naiwnej”. Czym innym są jednak pojawiające się w jego filmach Dziecinne pytania, jak głosił tytuł jednego z nich, zadawane pozornej oczywistości. Dzięki temu reżyserowi udawało się odsłonić nawet jeśli nie rzeczywistość, to fakt, iż mamy do czynienia z wieloma jej postaciami, wśród których są też wizerunki fałszywe. Może to dotyczyć kwestii polityczno-społecznych, ale także różnych wymiarów kultury. Zaorski nie waha się opowiadać o Polakach z ostrym przerysowaniem, jak w Awansie, pamiętnym cyklu Zezem lub w Piłkarskim pokerze, który był jednym z najbardziej popularnych filmów lat 80.
Pokazane zostaną fragmenty następujących filmów: Uciec jak najbliżej (1972), Awans (1974), Partita na instrument drewniany (1975), Dziecinne pytania (1981), Matka Królów (1982), Baryton (1984), Jezioro Bodeńskie (1985), Piłkarski poker (1988), Szczęśliwego Nowego Jorku (1997), Syberiada polska (2013).
Wykład: prof. dr hab. Piotr Zwierzchowski, historyk filmu, autor m.in.: Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu, Warszawa 2000; Pęknięty monolit. Konteksty polskiego kina socrealistycznego, Bydgoszcz 2005; Piękny sen pedagoga. Literackie i filmowe portrety świata edukacji, Kraków 2005; Spektakl i ideologia. Szkice o filmowych wyobrażeniach śmierci heroicznej, Kraków 2006; Kino polskie po roku 1989, Bydgoszcz 2007; oraz najnowsza publikacja: Kino nowej pamięci. Obraz II wojny światowej w kinie polskim lat 60., Bydgoszcz 2013.
Informacje i zgłoszenia:
Sławomir Stępień, tel. (22) 860-70-50, [email protected]
http://warszawa.ipn.gov.pl/aktualnosci/2015/warszawa/kino-wedlug-janusza-zaorskiego-w-ramach-seminarium-popularnonaukowego-polskie-kino-powojenne-tworcy-i-filmy-warszawa,-18-maja-2015
(78)