Marsz Zwycięstwa w zeszłym roku
95 lat temu podpisano w Trewirze układ kończący powstanie wielkopolskie.
16 lutego 1919 r. w Trewirze podpisano układ przedłużający rozejm pomiędzy państwami Ententy a Niemcami. Na żądanie marszałka Ferdinanda Focha do układu dopisano postanowienia dotyczące zakończenia konfliktu polsko-niemieckiego, w szczególności – powstania wielkopolskiego.
Na podstawie podpisanego rozejmu w Trewirze, Niemcy mieli powstrzymać się od wszelkich działań zbrojnych. „Niemcy muszą niezwłocznie zaprzestać wszelkich działań ofensywnych przeciwko Polakom w Poznańskim i we wszystkich innych okręgach” – napisano w porozumieniu.
Rozejm w Trwewirze rozszerzał na front powstańczy zasady rozejmu w Compiègne z 11 listopada 1918 kończącego I wojnę światową. – Pozwoliło to zachować zdobycze powstania. Tereny, które zdobyli powstańcy zostały przyłączone do Polski – mówi poznański historyk profesor Tomasz Schramm.
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 w Poznaniu, w czasie wizyty powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego, który w drodze do Warszawy przybył 26 grudnia do Poznania, owacyjnie witany. Nazajutrz 27 grudnia Paderewski wygłosił przemówienie do swoich rodaków licznie zgromadzonych przed hotelem Bazar. Tego samego dnia swoją paradę wojskową na Świętym Marcinie urządzili Niemcy – zrywano polskie i koalicyjne flagi, napadano na polskie instytucje – doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka, podjęta następnie przez oddziały kierowane przez Polską Organizację Wojskową.
(28)