Sytuacja w Warszawie
Niedawno w prasie pojawiło się zestawienie warszawskich drużyn, biorących udział w rozgrywkach pod egidą PZPN. W obecnym sezonie z terenu Warszawy startują 33 drużyny (w tym 21 klubów). Nie pojawiły się natomiast żadne komentarze, czy to dużo, czy może mało.
A nie jest to dużo, jeśli wziąć pod uwagę, że jeszcze 10 lat temu grało o 14 drużyn więcej. Oto warszawskie drużyny z obecnego sezonu:
Dziś wiele dużych klubów, jak np. Polonia nie ma rezerw. Seniorów nie mają ZWAR, czy Delta. Falenica czy Marymont w ogóle nie istnieją.
Ilość zespołów nijak ma się do stanu sprzed wojny, gdzie na terenie dużo mniejszej Warszawy występowało ok. 60-70 drużyn. Sytuacja jest jeszcze bardziej dramatyczna jeśli porównamy seniorską piłkę warszawską z innymi miastami.
Zdecydowanie największa Warszawa wcale nie ma największej liczby drużyn – znacznie mniejszy Kraków ma w rozgrywkach 54 zespoły. Częściowo za ten stan rzeczy odpowiada wojna i wymiana ludności stolicy, ale nie można tym usprawiedliwiać wszystkiego. Przecież od tego czasu i zmiany ustroju po 89 r. dużo się zmieniło i nic nie stało na przeszkodzie, aby w ostatnich kilkunastu latach siatka klubów piłkarskich znacznie się zagęściła. Obecnie w stolicy mamy takie paradoksy jak 150-tysięczny Ursynów bez trawiastego boiska piłkarskiego z małymi choćby trybunami, przez co SEMP musi grać na bocznym boisku Ursusa.
Porównanie do Pragi i Budapesztu
Ale jeszcze gorzej wygląda sytuacja, jeśli porównamy Warszawę z podobnymi jej wielkością stolicami z naszego regionu Europy – Pragą i Budapesztem.
Zacznijmy od Pragi.Czeska piłka, jak wiadomo od lat, ma się lepiej niż nasza, szkolenie i organizacja tamtejszych klubów przynosi lepsze efekty. Najstarszym praskim zespołem jest Slavia, powstała w 1892 r., i o rok młodsza Sparta. W Warszawie oprócz profesjonalnej Legii, pozostałe zespoły są półamatorskie lub (w większości) całkiem amatorskie. Natomiast w stolicy Czech oprócz znanej w Europie Sparty oraz utytułowanej Slavii, w ekstraklasie grają jeszcze Dukla i Bohemians 1905. Na zapleczu ekstraklasy występuje Viktoria Žižkov, Bohemians (Střiřkov) oraz Loko Vltavin. Daje to siedem zawodowych klubów. Tylko Dukla i Bohemians (Střiřkov) nie powstały przed I wojną światową.
Jeszcze większe różnice widać, jeśli się spojrzy na drabinę rozgrywek ligowych w obrębie samej Pragi. Nie dość że 3 i 4 liga czeska są regionalne i bierze w nich udział kilkanaście praskich klubów i rezerw dużych klubów, to 5, 6, 7, 8 i 9 liga, to zespoły położone tylko na terenie Pragi. Zliczyłem wszystkie te kluby, ich rezerwy i pojedyncze drużyny razem. Okazało się, że Praga może pochwalić się 163 drużynami biorącymi udział w czeskich rozgrywkach piłkarskich, począwszy od Sparty, skończywszy na 9-to ligowych klubikach osiedlowych. Niemal każde osiedle ma jakąś drużynę seniorską, klubik ze skromnym, ale schludnie utrzymanym zapleczem i małym barkiem. Pamiętajmy też, że piłka nie jest najpopularniejszym sportem Czech. Jest nim hokej na lodzie. Świadczy to o stopniu masowości piłki nożnej i sportu w Czechach. Gdzie na tym tle jest Warszawa?
Praska drabinka ligowa 2013/14
5 poziom czeski – Pražská teplárenská přebor mužů
6 poziom – I.A třída grupa A , I.A třída grupa B
7 poziom – I.B třída grupa A , I.B třída grupa B
8 poziom – II. Třída grupa A, II. Třída grupa B, II. Třída grupa C, II. Třída grupa D
9 poziom – III. Třída grupa A, III. Třída grupa B, III. Třída grupa C
Jednym z najbardziej znanych klubów amatorskich w Pradze jest Meteor, założony w 1896 r. Posiada piękną trybunę drewnianą z lat 20. Jest chyba najczęściej odwiedzanym stadionem przez zagranicznych turystów piłkarskich (groundhopperów) w Pradze. Oprócz tego klub prezentuje niezły poziom sportowy, gdyż gra w 3 lidze.
Ale czeska stolica ma jeszcze kilka takich perełek – ČAFC, czyli Český Athletic & Football Club założony w 1899 r., Motorlet w 1912 r., Union Žižkov w 1907 r., czy czwartoligowy Slavoj Vyšehrad z 1907 r., którego stadion położony jest niemal w centrum Pragi, nieopodal zamku królewskiego (siedziby prezydenta). Można wspomnieć jeszcze, że do niedawna do elity praskiej piłki należał etatowy drugoligowiec SC Xaverov, który od kilku lat przeżywa spore problemy. Gdybyśmy chcieli opisać wszystkie praskie kluby, niniejszy artykuł musiałby przybrać formę książki.
Jak na taka liczbę klubów przystało, Praga ma papierowy magazyn poświęcony tylko stołecznej piłce. Nazywa się PRAŽSKÝ FOTBALOVÝ SPECIÁL i jest dostępny także w formie PDF pod tym adresem:
http://www.fotbalpraha.cz/fan-zona/prazsky-fotbalovy-special/
Magazyn ukazuje się od 2010 r. i jest wydawany przez Praski Związek Piłkarski.
Budapeszt
Świetność węgierskiej piłki to dawne wspomnienie, jednak coś z jej wielkiej popularności zostało w stolicy Węgier. W latach 50. Budapeszt miał około 300 drużyn w ligowych rozgrywkach wszystkich szczebli, obecnie ma 153 drużyny. Stolica Węgier ma 4 zespoły w ekstraklasie (NB I), 1 zespół w NB II i kilka klubów w NB III. Natomiast czwarty (BLSZ I), piąty (BLSZ II), szósty (BLSZ III) i siódmy-ostatni (BLSZ IV) poziom ligowy w Budapeszcie tworzą klubiki, drużyny i rezerwy większych klubów tylko z terenu miasta.
Dla fanów starej architektury stadionowej gratką jest stadion ESMTK z drewniana trybuną z lat 40. Dla tych, którzy preferują nowsze obiekty, polecam obiekt klubu Ikarusz, z całkiem nową, zadaszoną trybuną.
Stołeczne rozgrywki Budapesztu opisuje strona internetowa http://www.pestifoci.hu/. Mimo że autor tej strony narzeka, że obecnie dużo mniej jest klubów i zawodników w Budapeszcie, to nie tłumaczyłem mu, jak na tle tej ilości klubów wygląda Warszawa. Oto ligowa drabinka budapeszteńskiej piłki seniorskiej w obecnym sezonie:
4 poziom węgierski – BLSZ I – 1 grupa
5 poziom – BLSZ II – 1 grupa
6 poziom – BLSZ III – 3 grupy
7 poziom – BLSZ IV – 5 grup
Bezlitosna statystyka
W obliczaniu poniższych statystyk przyjąłem, że Polska ma 38 mln ludzi, Czechy 10,2 mln, Węgry 9,9 mln, Warszawa i Budapeszt po 1,7 mln, Praga 1,2 mln. Okazuje się, że Warszawa ma 7,5-krotnie mniejszy udział klubów w rozgrywkach krajowych, niż wynikałoby to z jej wielkości, czyli udziału liczby ludności stolicy w ogólnej liczbie mieszkańców Polski (kolumna F). W pozostałych dwóch stolicach różnica ta nie jest aż tak drastyczna.
Czechy mają dużo klubów (ok. 4600) co pokazuje, że ilość zespołów w Pradze nie jest dla niech żadnym ewenementem, istnieje duże zagęszczenie klubów piłkarskich.
Gdyby Czechy miały tyle ludzi co Polska, miałyby ponad 17 000 (!) zespołów w rozgrywkach.
Taka intensywność piłkarska dorównuje więc tej niemieckiej (ok. 80 mln ludzi – ok. 33 500 drużyn w seniorskich rozgrywkach DFB). Wysoko pod tym względem plasuje się Słowacja. Gra tam ponad 1800 drużyn, czyli niemal tyle co na dwukrotnie liczniejszych Węgrzech.
Pozostaje zazdrościć naszym południowym sąsiadom rozbudowanych stołecznych rozgrywek i mieć nadzieję, że obłędna polityka warszawskiego ratusza, który czyha na tereny po klubach piłkarskich, odwróci się, ponieważ obecnie Warszawa wygląda jak piłkarska pustynia, w porównaniu ze zbliżonymi do niej pod względem wielkości i zamożności miastami. Jeszcze gorzej wyglądałoby porównanie do większych miast niemieckich, jak Berlin, czy Hamburg, gdzie w rozgrywkach bierze udział po kilkaset zespołów.
W poniższej tabeli :
A – ilość drużyn w danym kraju w seniorskich rozgrywkach
B – ilość drużyn stołecznych
C – udział ilości drużyn stołecznych w ilości drużyn z całego kraju
D – udział ilości mieszkańców stolicy w ilości mieszkańców całego kraju
E – ilość mieszkańców stolic przypadających na jedną drużynę
F – zagęszczenie drużyn stołecznych
Wykres obrazujący wielkość piłkarską miast:
1 – drużyny warszawskie
2 – drużyny praskie
3 – drużyny budapeszteńskie
Tadeusz Kapelusz
(225)
