Steven Spielberg uczynił go bohaterem swojego głośnego filmu pt. „Lista Schindlera”. Okazuje się, że gdyby nie oskarowa superprodukcja, to Oscar Schindler nie miałby wielkich szans, by zostać najsłynniejszym Sprawiedliwym wśród Narodów Świata. Jednocześnie polscy bohaterowie nie są znani na świecie.
Oskar Schindler był niemieckim przedsiębiorcą, który w czasie II wojny światowej założył w Krakowie fabrykę naczyń emaliowanych. Darmową siłą roboczą byli w niej Żydzi. Gdy naziści postanowili wprowadzić w życie plan Endloesung, czyli ostatecznie rozwiązać kwestię żydowską, Schindler postanowił pomóc, jak największej ilości Żydów. Początkowo ochrona robotników była prawdopodobnie motywowana chęcią pomnożenia zysków, ale potem Schindler zapoczątkował aktywną opiekę nad pracownikami, utrzymując np. że wykwalifikowani robotnicy są niezbędni dla pracy fabryki, zaś próba zaszkodzenia im spowoduje wniesienie przez niego żądania o odszkodowanie od niemieckiego rządu. Stosował łapówki, groźby, dogadał się też z kierownikiem obozu koncentracyjnego w Płaszowie Amonem Goethem i po raz pierwszy uratował „Żydów Schindlera”. Potem przeniósł ich do swojej fabryki w Czechach, gdy pod Kraków zaczęła podchodzić Armia Czerwona. Po drodze pociąg został skierowany do Auschwitz-Birkenau, ale i tym razem niemiecki przedsiębiorca zdołał zapobiec zagładzie ludzi, których uratował.
Przyczyna sławy Schindlera jest bardzo prosta i w dużej mierze przypadkowa. To oczywiście pokłosie spektakularnego filmu Stevena Spielberga z 1993 r. „Lista Schindlera”. Wpływ amerykańskiego przemysłu filmowego na ludzkość jest gigantyczny. Ja sam nigdy nie słyszałem o Schindlerze dopóty, dopóki nie obejrzałem superprodukcji Spielberga
– powiedział amerykański historyk David M. Crowe w rozmowie z Piotrem Zychowiczem z Historia Do Rzeczy.
Crowe nie ukrywa, że chociaż Schindler zapisał się w historii uratowaniem wielu Żydów, to nigdy nie był „nieskazitelnym charakterem”.
Schindler, który był Niemcem sudeckim, był kilkakrotnie aresztowany przez czeską policję. Siedział w areszcie, płacił grzywny. Głównie za pijaństwo i rozmaite knajpiane wybryki. Bardzo dużo pił. Zdradzał żonę z wieloma kobietami. Miał dwoje nieślubnych dzieci. Prowadził hulaszczy tryb życia, na który nie miał środków, bo nie szło mu w interesach
– opowiadała Crowe.
Amerykański historyk wyjaśnił także, czemu bohaterem hollywoodzkiej Spielberg uczynił „dobrego nazistę”, a nie np. Irenę Sendlerową, która uratowała setki dzieci z warszawskiego getta.
Ludzie Zachodu postrzegają II wojnę w sposób wybiórczy. Nasze badania nad Holokaustem zostały zdominowane przez historyków specjalizujących się w historii Niemiec. A co za tym idzie – opisujących Zagładę przez pryzmat doświadczeń Niemców. Niewielu badaczy z Zachodu interesuje się Europą Wschodnią. Nie mają więc pojęcia o tym, co podczas wojny działo się z Polakami. Nie wiedzą o polskich cierpieniach, ani o Polakach ratujących Żydów. Tutaj nie chodzi o niechęć do Polaków, tylko o zwykłą ignorancję. My, mówię to w imieniu cechu amerykańskich historyków, nie uczymy naszych studentów wystarczająco dużo o historii Polski i innych krajów Europy Wschodniej. Badaczy zajmujących się tą problematyką można zliczyć na palcach jednej ręki. To bez wątpienia poważne zaniechanie
– powiedział Crowe.
Oskar Schindler po II wojnie światowej wyemigrował do Argentyny, ale wrócił do Niemiec w 1958 roku. Potem wielokrotnie spotykał się z Żydami, których ocalił. W 1993 roku otrzymał tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Zmarł 19 lat wcześniej.
(1906)
