12 lutego 2005 roku w Los Angeles w Kalifornii zmarła Stefania Wojtulanis-Karpińska ,,Basia”, kapitan pilot Wojska Polskiego.
We wrześniu 1939 roku była łączniczką w Eskadrze Sztabowej Naczelnego Dowódcy Lotnictwa; po agresji sowieckiej z 17 września została ewakuowana do Rumunii. Pełniła tam rolę kuriera, pomagając wielu pilotom w przedostaniu się do Francji, gdzie odtwarzała się polska armia. Wojtulanis także dotarła do Francji, a następnie do Wielkiej Brytanii, gdzie, wraz z Anną Leską, została pierwszą cudzoziemką powołaną do brytyjskiej Pomocniczej Służby Transportowej (ATA), zajmującej się dostarczaniem samolotów z fabryk na lotniska poszczególnych jednostek oraz uszkodzonych maszyn do fabryk remontowych lub na złomowiska. Służba ta była uciążliwa, loty odbywały się bez łączności radiowej, map nawigacyjnych, często w złych warunkach pogodowych, a ponadto wymagała ona poznania pilotażu rozmaitych dostarczanych typów samolotów, łącznie z dwusilnikowymi bombowcami jak Vickers Wellington.
Jako pierwsza Polka wylatała 1000 godzin na samolotach bojowych.
Była odznaczona Krzyżem Komandorskim (2003) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP, Krzyżem Zasługi z Mieczami (za kampanię 1939), Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych Na Zachodzie, medalem „Za Udział w Wojnie Obronnej 1939”, czterokrotnie Medalem Lotniczym oraz brytyjskimi War Medal i Defence Medal. W 1997 została odznaczona Medalem Polonia Mater Nostra Est. W Międzynarodowym Lesie Przyjaźni (International Forest of Friendship) w Kansas uhonorowano ją granitową płytą z nazwiskiem i własnym drzewkiem, jako jedyną z polskich lotników.
źródło: IPN / Wikipedia
Fot. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie
(809)
