To mógłby być drugi Kazimierz Dolny. O Chełmsku Śląskim, miejscowości, która umiera w zapomnieniu [foto]

w Dolny Śląsk


Zachęcamy do obserwowania strony na Twitterze

chelmskoKiedyś tutaj było miasto, które nazywało się Schömberg i słynęło z tkactwa oraz z wyrobu niezwykłej kiełbasy wędzonej na jodłowych szyszkach. Dawni mieszkańcy byli tak dumni z tego faktu, że owa kiełbasa znalazła się na regionalnych kartkach pocztowych reklamujących miasto, nie tylko na Dolnym Śląsku. Legenda też głosi, że koszule utkane z tutejszego lnu trafiły nawet na Dziki Zachód na plecy rewolwerowców.


Wyświetl większą mapę

Do Chełmska Śląskiego od strony Wałbrzycha są 22 kilometry. Droga przez Mieroszów jest malownicza. Prowadzi tuż przy granicy z Czechami, wijąc się raz w górę, raz w dół. Kiedy jest ładna pogoda, to warto zatrzymać się na chwilę na wzniesieniu pasma Zaworów, minąwszy przełęcz Strażnicze Naroże. Stamtąd rozciąga się widok na dolinę, nad którą góruje barokowy kościół z XVII w. pod wezwaniem św. Rodziny – jeden z zabytków dawnego miasta.

1

Bo Chełmsko Śląskie już miastem nie jest. Mimo iż prawa miejskie uzyskało w 1248 roku, mimo zabudowy typowo miejskiej i licznych pozostałości o tym świadczących. Współczesne Chełmsko Śląskie umiera w zapomnieniu. Zapomniały przede wszystkim lokalne władze, bo turyści jeszcze jakoś pamiętają – potrafią tutaj zaglądać zarówno w drodze do Krzeszowa, jak i wracając z Karkonoszy.

[quote]Chełmsko ma ten atut, że jest położone w centrum różnych atrakcji turystycznych po obu stronach pogranicza, lecz wciąż nie potrafi tego twórczo wykorzystać. Wystarczy spojrzeć na mapę. Do sanktuarium w Krzeszowicach jest 6 km. Tyle samo – tylko że na zachód – do Lubawki. Do czeskiego miasta Trutnov w linii prostej jest 15 km, natomiast do Adrspach mamy 18 km. Jeśli nie brak nam wrażeń u naszych południowych sąsiadów, to możemy jeszcze udać się do Broumova – prostą drogą ok. 30 km. Wszystkie miasta dookoła Chełmska wykorzystują wszelkie walory turystyczne, przyciągają turystów. Tylko samo Chełmsko Śląskie zamienione w relikt dawnej świetności wciąż czeka na swój czas…[/quote]


Wyświetl większą mapę

W październikowy dzień – ciepły, słoneczny i kolorowy – jadę do Chełmska Śląskiego. Tradycyjnie już zatrzymuję się na chwilę w Mieroszowie. O tym mieście też zapomniano. Może w końcu znajdzie się pomysłodawca na tę powszechną niemoc ekonomiczną, pożerającą region? Obok nieczynna linia kolejowa. Jeszcze w latach 70. ubiegłego wieku był tutaj ruch. Teraz poniemiecka infrastruktura straszy swoim widokiem, będąc łupem złomiarzy i często plenerem dla fotografów. Cóż… Jadę dalej, mijając kolejne malownicze zakątki.


Wyświetl większą mapę

W Chełmsku niewiele się zmieniło. Kilka kamienic pokrywa nowy dach, na kilku ulicach trwa remont. Zabytkowe domy w rynku straszą wyglądem, choć fascynują pięknem epoki, w której zostały wybudowane. Układ jest typowy dla dolnośląskich miasteczek: kamieniczki z podcieniami, w centralnym miejscu rzeźba z Madonną albo z Nepomukiem; od Rynku rozchodzą się uliczki w cztery strony świata. Cicho, malowniczo. Od czasu do czasu jakieś większe lokalne wydarzenie. Tak jest w Lądku-Zdroju, Lubawce, Boguszowie-Gorcach, Złotym Stoku czy Ziębicach. Chełmsko Śląskie, pozbawione praw miejskich, choć posiadające swój herb, wypada najgorzej.

[quote]Lecz gdyby tylko ktoś zechciał wykorzystać jego walory historyczno-krajoznawcze, to byłby to drugi Kazimierz Dolny. W Sudetach.[/quote]

15Domy Dwunastu Apostołów – podobnie jak Domy Siedmiu Braci – to najbardziej znany zabytek Chełmska. Istnieją od XVIII wieku. Dawniej mieszkali i pracowali w nich tkacze, a teraz pomieszkują zwykli ludzie. W jednym z nich znajduje się „Lniana Chata u Apostoła”. Warto tam zajrzeć, by napić się dobrej kawy, skosztować chluby ziemi chełmskiej – ciasta zwanego Bombą Apostołów, a ponadto posłuchać niezwykłych opowieści z życia i historii miasta. Tutaj możemy zaopatrzyć się w różne lniane wyroby, pamiątki z drewna, porcelany, a do tego widokówki oraz inne precjoza. Na pewno każdy znajdzie coś dla siebie. „Chata Apostoła” przyciąga wędrowców, a pan Adam chętnie pokaże nam jeszcze bijące źródełko w ogrodzie, które potrafi sprawić, że się do Chełmska wróci.

Właśnie pan Adam Antas jest jednym z niewielu mieszkańców, który przyczynia się do popularyzacji Chełmska Śląskiego i okolic. Jest dobrym przykładem tego, że można być skutecznym nawet w najprostszych lokalnych działaniach. I można te sukcesy pomnażać. On to poniekąd sprawił, że wróciłem tutaj. Dawny Schömberg w jego opowieściach z nutą nostalgii rysuje się słuchaczom przed oczami. Z dawnych zdjęć można bez trudu zlokalizować to, co pozostało teraz. Gdyby władze gminy podzielały entuzjazm pana Adama i chciały się prężniej włączyć w restrukturyzację tej miejscowości, stałaby się ona sudeckim centrum kultury lokalnej i mogłaby konkurować z nadwiślańskim Kazimierzem. Oczywiście, panowałaby tutaj inna atmosfera ze względu na charakter i specyfikę miejsca, lecz cała Polska mogłaby wreszcie usłyszeć o Chełmsku Śląskim – mekce śląskich artystów i koneserów niebanalnego wypoczynku.

Tomasz J. Kostyła, artykuł i zdjęcia pochodzą ze strony ngopole.pl

2

4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 16

(413)

Chcesz podzielić się z Czytelnikami portalu swoim tekstem? Wyślij go nam lub dowiedz się, jak założyć bloga na stronie.
Kontakt: niezlomni.com(at)gmail.com. W sierpniu czytało nas blisko milion osób!
Dołącz, porozmawiaj, wyraź swoją opinię. Grupa sympatyków strony Niezlomni.com

Redakcja serwisu Niezłomni.com nie ponosi odpowiedzialności za treść wypowiedzi zawartych w komentarzach użytkowników. Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu.
Jednocześnie informujemy, że komentarze wulgarne oraz wyrażające groźby będą usuwane.
Ładowanie komentarzy Facebooka ...

2 komentarze

  1. Sanktuarium jest w KRZESZOWIE nie KRZESZOWICACH a jadac do Krzeszowa z Chelmska Slaskiego jest po drodze mlyn wodny z XVIII wieku w Jawiszowie

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany.

*

Korzystając z formularza, zgadzam się z polityką prywatności portalu

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.