W 1941 r. Kazimierz Sakowicz, przedwojenny dziennikarz zamieszkał w Ponarach, małej podwileńskiej miejscowości, gdzie Niemcy i Litwini zorganizowali miejsce masowych mordów. Zamordowano tam około 100 tysięcy osób, w większości Żydów z Wileńszczyzny, ale również Polaków, działaczy konspiracji i elitę Wileńszczyzny oraz jeńców sowieckich.
Od lipca 1941 do listopada 1943 r. Sakowicz zapisywał swoje obserwacje i zasłyszane informacje, a następnie zakopywał je w butelkach w ogrodzie.
„Dziennik” jest cennym źródłem informacji, nie tylko o niemieckich i litewskich zbrodniach, Ponary to element doskonale zorganizowanej akcji mordowania polskiej inteligencji, rozpoczętej przez Niemców w 1939 r., w wyniku której zabito ponad 100 tysięcy naukowców, duchownych, działaczy politycznych i społecznych.
Kazimierz Sakowicz, Dziennik 1941-1943, Warszawa 2014, IPN.
(42)
