Po nieudanym Powstaniu Listopadowym, gdy Polsce nie udało się odzyskać niepodległości, wielu przywódców zrywu musiało emigrować. Silny ośrodek powstał we Francji, ale z czasem powstańcy trafili też do Turcji, gdzie z inicjatywy księcia Adama Czartoryskiego powstało polskie miasto.
Adampol lub po turecku Polonezkoey. Za oficjalną datę założenia polskiej miejscowości po azjatyckiej stronie Bosforu uznaje się 19 marca 1842 roku, gdy poświęcono pierwszy powstały dom. Za tym niecodziennym pomysłem stał książę Adam Czartoryski.
.png "Adampol. Źródło: Infografika PAP")
Nastawiony prozachodnio i antyrosyjsko Czartoryski po Powstaniu Listopadowym wyemigrował do Francji, ale wielu jego kompanów trafił do Turcji. Książę po kilku latach postanowił ich wesprzeć i utworzyć drugi silny ośrodek polskiej emigracji. W tym celu wysłał do Turcji swojego współpracownika Michała Czajkowskiego, który wykupił spory teren leśny nieopodal Stambułu. Tam zaczął powstawać Adampol – nazwany tak na cześć fundatora.
W Adampolu początkowo mieszkało kilkanaście osób, ale z czasem zgodnie z założeniami Czartoryskiego miejscowość zaczęła się rozrastać. Trafiali do niej nie tylko dawni uczestnicy powstania, emigranci z Polski, ale też wykupieni z niewoli tureckiej Polacy, którzy przymusowo walczyli w wojskach rosyjskich oraz polscy uciekinierzy z Syberii.
Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości wielu mieszkańców Adampola wróciło do kraju. Niektórzy nie zamierzali się już jednak ruszać znad Bosforu i w 1938 roku nadano im tureckie obywatelstwa. W czasach PRL związki miejscowości z Polską uległy rozluźnieniu. Czartoryscy zrzekli się praw do ziemi, na której stanął Adampol, a w końcu zmieniono nazwę miejscowości na Polonezkoey. Obecnie po polsku mówią już tylko najstarsi mieszkańcy, ale nadal wójtem tradycyjnie zostaje Polak. Co roku odbywa się też festiwal, który podkreśla związki zamieszkał przez około 400 osób wsi z Polską.
można włączyć polskie napisy:
(5709)
