Oto idealne godło Polski? Nie zawiera sześciu błędów, które posiada obecne [FOTO]

Przy okazji ostatnich proponowanych zmian dotyczących kolorystyki flagi, internauci poszli dalej. W Internecie pojawiła się jedna propozycja dotycząca godła Polski.

Obecne godło nie jest doskonałe. Jeden z internautów wylicza liczne błędy:

1. Cieniowanie

Zasady heraldyki mówią wyraźnie, iż herby powinny być tworzone przy użyciu płaszczyzn o określonych kolorach oraz ich obramowań (linii konturowych). Nie ma możliwości używania cieni, które mają dodawać efektu „trójwymiarowości”. Zabieg taki jest wyłącznie zabiegiem artystycznym i z heraldyką nie ma nic wspólnego. Dla przykładu poniżej poprawne płaskie herby stosowane w Polsce (województwo lubelskie i mazowieckie).

2. Przepaska i jej zwieńczenie

Dwa w jednym. O rzekomo masońskiej gwiazdce kończącej przepaskę znajdującą się na skrzydle orła mówiono wiele. Częściowo poprawiono to w 1990 roku (wcześniej dwa małe wypustki były tak samo duże jak trzy większe), błąd jednak pozostaje. Teorie spiskowe nie są jednak naturalnie powodem, dla którego gwiazda, w takiej czy innej formie, powinna zniknąć. Chodzi oczywiście o tradycję. Na dawnych herbach stosowano zakończenie przepaski trójliściem. Nie ma więc najmniejszego uzasadnienia, by z tej tradycji się wyłamywać. Drugim błędem jest kolor przepaski i jej zakończenia. Oba te elementy powinny być złote, tak jak dziób, korona, szpony itp. Dla przykładu poniżej herb Polski i Litwy z 1571 roku.

3. Szpony i nogi

Taka sama sprawa jak w przypadku przepaski. Kolor. Nogi orła powinny być złote aż do miejsca, w którym zaczynają się pióra. Widać to na wcześniej umieszczonym herbie Polski i Litwy oraz poniżej w herbach małopolski i wielkopolski. Na nich także dobitnie potwierdza się, że przepaska z zakończeniem również powinny być złote. Ciekawostką jest, że orzeł w herbie wielkopolski wzorowany był na herbie z pieczęci majestatycznej Przemysła II z XIII wieku (różni się praktycznie tylko brakiem korony). Jest to więc kolejny historyczny przykład poprawnego wyglądu orła w godle Polski.

4. Wypełnianie tarczy

Obecne godło naszego kraju zaprojektowane jest wyraźnie pod okrągłą tarczę. Jako, że ciężko wyobrazić sobie herb wpisany w koło lub jego pochodną (tarcz całkiem okrągłych nie stosuje się, musiałaby być to więc tarcza owalna), należałoby zadbać o lepsze wypełnienie obecnej, prostokątnej tarczy (wymaga tego zarówno estetyka jak i reguły heraldyczne). Skrzydła powinny więc kończyć się jak najbliżej jej krawędzi. Nogi z kolei mogłyby zostać nieco wydłużone, tak aby sięgały jak najdalej, w okolice dolnej krawędzi tarczy.

5. Korona

Przyjęło się, iż korona otwarta oznacza podległość i zależność, zamknięta natomiast suwerenność. Kwestia ta nie jest jednak tak oczywiście jednoznaczna. Otwartą koronę czasem stosowano bowiem w przeszłości także w latach, w których Polska była niepodległa i potężna. W rozwiązaniu sprawy na pomoc przychodzi jednak tradycja. Korona na godle Polski od XV-XVI wieku (z większą intensywnością od XVII-XVIII wieku) aż do 1927 roku była zamknięta. Nawet jeśli sam orzeł z jakichś powodów miewał koronę otwartą, to dodatkowa korona znajdująca się nad tarczą była już zamknięta. Nie było więc jakichkolwiek podstaw, by tworząc nowy wzór godła koronę zmieniać na otwartą.

Wspomnieć wypada także o polskim orle wojskowym, który do dnia dzisiejszego nosi z dumą koronę zamkniętą. Poniżej orzeł wojsk lądowych, lotnictwa, marynarki wojennej i wojsk specjalnych.

Nawet gdyby koronę pozostawić otwartą, to błędem jest także brak prześwitów między kwiatonami. Tak czy owak również i w tej kwestii wymagane jest więc wprowadzenie pewnych poprawek.

Rozwiązaniem problemów z koroną mogłoby być całkowite jej usunięcie. Postulowano to już w XIX wieku, a związek miało to z szerzeniem się idei republikańskich i demokratycznych. Korona nie symbolizuje jednak obecnego ustroju państwa, ma raczej związek z jego historią, zabieg ten nie jest więc konieczny. Poza tym nikt przy zdrowych zmysłach nie porwałby się na taki krok w związku z oczywistymi i mocnymi negatywnymi skojarzeniami z komunizmem.

Problem dla niektórych może natomiast stanowić umieszczenie w koronie krzyża. Aby uspokoić ateistów i wyznawców religii, które symboli takowych nie używają trzeba nadmienić, że krzyż ten nie stanowi elementu religijnego. Jest natomiast związany z historycznym wyglądem polskich insygniów koronacyjnych, na kształt których nie mamy żadnego wpływu. Oczywiście faktem jest, iż w przeszłości oznaczał on, że król ma nad sobą tylko Boga. Tradycja w sposób bezsporny nie ma jednak wpływu na obecną świeckość państwa (przynajmniej w teorii). Krzyż ten jest więc związany wyłącznie z historią, powinien on zatem zgodnie z tradycją na koronie się znaleźć.

W swoim przykładzie starałem się odwzorować słynną koronę Bolesława Chrobrego (zdjęcie poniżej).

Czy to wszystko? Niestety nie. Pozostaje jeszcze jedna kwestia. Godło RP jest po prostu… krzywe.

6. Symetria

Jak widać powyżej nogi i przepaska naszego orła z jednej strony są wyraźnie przesunięte ku górze. Jedno ze skrzydeł jest mniejsze niż drugie. Główna oś (korona – ogon) odchylona jest od środka tarczy (widać to przy „dzióbku” na dole). Sama tarcza zaś bez żadnego powodu zwęża się ku dołowi (nie tylko z zaznaczonej przeze mnie strony, ale z obu).
Jak powinno wyglądać godło RP

Otwarte pozostaje więc pytanie. Co można z tym wszystkim zrobić? Odpowiedź jest jedna, należy zmienić godło Polski tak, by odpowiadało wszystkim najważniejszym standardom heraldycznym i estetycznym. W przeszłości podejmowano już pewne koki zmierzające ku temu, by godło zmienić, wszystkie inicjatywy związane z przeprojektowaniem tego symbolu narodowego jak dotąd jednak upadły, a orzeł pozostał z błędami.

Poniżej przedstawiam przykład tego jak nasze godło wyglądałoby gdyby zastosować wszystkie opisane wcześniej reguły. Gwoli wyjaśnienia, ciemniejsza czerwień w koronie jest wyłącznie moją fanaberią. Nie jestem pewien czy w ostatecznej wersji godła mogłaby być zastosowana. Nie jest ona jednak konieczna i kolor ten może zastąpić po prostu tło, którym jest tarcza.

Warto tutaj zaznaczyć, że wrażenie komiksowości lub zmniejszenia powagi godła jest tylko złudzeniem wywołanym przez przyzwyczajenie do niepoprawnego wizerunku orła. Aby to sobie uzmysłowić wystarczy pomyśleć o herbach miast, województw czy nawet innych krajów, które wyglądają tak samo, a nie wydaje nam się by było z nimi coś nie tak.

Powyższe godło zawiera poprawione elementy, o których pisałem wcześniej. Pokazane było to na grafikach porównawczych. Całość jest także symetryczna.

Poniżej wersja biała, bez linii konturowych.

Przykłady wykorzystania

Kilka przykładów potencjalnego użycia poprawnego godła w „prawdziwym życiu”. Pragnę zaznaczyć, iż nie są to moje projekty (poza samym orłem oczywiście).

Oczywiście całość jest jedynie luźną propozycją, którą stworzyłem pod wpływem lektury krytyki godła. Powyższe jest więc najwyżej amatorskim przykładem tego jak mogłoby wyglądać godło RP, gdyby zastosowano się do wszystkich reguł heraldycznych.

Źródła:
histmag.org
pl.wikipedia.org
Konstytucja RP
Ustawa z 1919 r. o godłach i barwach RP
Ustawa z 1980 r. o godle, barwach i hymnie RP
Ustawa z 1990 r. o zmianie przepisów o godle, barwach i hymnie RP
Projekt nowego godła – Grafika własna – (C) Matthew_888
„Pomiar zwężenia tarczy obecnego godła – Projekt Orli Dom

Matthew_888, źródło: joemonster.org/art/36476