Szybki i tani transport towarów i surowców, szczególnie w tak uprzemysłowionym obszarze, jaki był i ciągle jeszcze jest Śląsk, zawsze był bardzo ważny. Transport wodny należy do najtańszych, a jednocześnie najbardziej niezawodnych. Co prawda obszar Śląska nie bardzo kojarzy się z żeglugą, a jednak w XVIII wieku wybudowano Kanał Kłodnicki, który po czasie okazał się niewystarczający. Jego relikty istnieją do dzisiaj.
Po dojściu nazistów do władzy rozpoczęto budowę Kanału Gliwickiego, któremu nadano nazwę Adolf Hitler Kanal, którą nosił przez krótki czas. Nazywany był również Kanałem Górnośląskim (Oberschlesischer Kanal).
Był kopany ręcznie z niewyobrażalnym wysiłkiem. W latach 30. był to cud techniki na skalę europejską. Budowa ruszyła w 1935 r., jednakże już pod koniec 1933 r. rozpoczęto wycinkę drzew i roboty ziemne. Na trasie kanału zlikwidowano ok. 60 domostw.
Zaczyna się w porcie w Gliwicach-Łabędach, a kończy w Kędzierzynie-Koźlu. Po drodze znajduje się sześć śluz wodnych, z tego dwie wyrównujące różnicę poziomów o wysokości ponad 10 metrów.
Jego budową kierował Artur Albrecht, a uroczystego otwarcia w 1939 roku dokonał Rudolf Hess. III Rzesza potrzebowała węgla i stali ze Śląska.
Projektowano jego połączenie z kanałem Odra-Dunaj, co otworzyłoby przed śląską żeglugą ogromne możliwości.
Kanał Gliwicki, praktycznie w nienaruszonym stanie (obecnie trwa jego modernizacja, która może oznaczać utratę sporej części walorów zabytkowych), istnieje do dnia dzisiejszego. W mniejszym stopniu pełni funkcję gospodarczą, gdyż bardziej skłania się ku turystyce. I słusznie, bo popłynąć statkiem przez Śląsk to nie lada atrakcja.
Jak informowała TV Silesia, po wygranej batalii o możliwość korzystania z Kanału Gliwickiego także w weekendy, mogłoby się wydawać, że już nic nie stanie na przeszkodzie, by wodną turystykę dalej rozwijać. Choć po kanale można pływać bez ograniczeń, to także bez chwili wytchnienia. Na jego trasie brakuje miejsc, w których można się bezpiecznie zatrzymać. Do ich powstania niezbędne jest porozumienie między zarządcą gruntów a chętnymi do inwestowania. To nie zostało wciąż osiągnięte i potencjał Kanału nie został w pełni wykorzystany.
Długość kanału wznosi 40,60 km, maksymalna głębokość 3,50 m, różnica poziomów wody na początku i końcu kanału wynosi 43,60 m.
(773)