Rzadko przywoływanym faktem jest, że od odzyskania niepodległości Polska wypowiedziała wojnę tylko jednemu krajowi, i to wyłącznie de iure. Miało to miejsce w 1941 r., ale Japonia wyzwania… nie przyjęła.
Przed II wojną światową oba kraje mocno ze współpracowały, i to na wielu płaszczyznach. Najlepiej rozwijała się współpraca wywiadów. Oba kraje miały wspólny cel: pozyskiwanie informacji na temat ZSRS.
Ale po wybuchu II wojny światowej sytuacja zmieniła się. Po ataku na Pearl Harbor 7 grudnia 1941 Niemcy wypowiedziały wojnę USA, a te zaangażowały się do walki na wszystkich frontach. Wojnę Japonii wypowiedziała także Wielka Brytania i jej sojusznicy – w tym także Polska. Decyzja została podjęta pod presją aliantów, bo głosów sprzeciwu nie brakowało. Józef Beck pytał retorycznie:
Cóż może dać Polsce wypowiedzenie wojny Japonii?
Jak zareagowała Japonia? Ówczesny premier Japonii − Hideki Tōjō powiedział:
Wyzwania Polaków nie przyjmujemy. Polacy, bijąc się o swoją wolność, wypowiedzieli nam wojnę pod presją Wielkiej Brytanii.
Takie sytuacje zdarzają się niezwykle rzadko. Tym bardziej, że stan wojny między Japonią a Polską trwał formalnie do… 1957 roku, kiedy to podpisano Układ o przywróceniu normalnych stosunków między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Krajem Kwitnącej Wiśni.
Podczas 16 lat konfliktu doszło do… 0 (słownie: zero) starć między armiami obydwu krajów. Co więcej, polscy agenci podróżowali po świecie dzięki paszportom dyplomatycznym Mandżuko (kontrolowanego wówczas właśnie przez tych „wrogich” Japończyków), a wywiady obu krajów współdziałały w najlepsze.
(248)
