29 października mija kolejna rocznica urodzin wielkiego polskiego poety, Zbigniewa Herberta. Poniżej prezentujemy wiersz poświęcony jego pamięci i inspirowany jego twórczością.

Zakładnik lepszej przyszłości

Widział świat jakim jest,
Nie jakim chciał by był.
Stąd melancholia treść
Przeszywa. I biały styl.
Słuchając fałszu wokoło,
Słyszał tylko prawdę.
Tak pan Cogito z pokorą
Podjął swoją walkę.

Orężem mowa i dziedzictwo,
A przeciw - plaga umysłu.
Przeklęty wiek wszystko
Niszczył. Także jego Mistrzów.
Choć ten okres zasadzką
Był niechybnie dla artystów wielu,
Ratunkiem że nierzadko
Myślał o Odkupieniu.

Gdy oni na kolanach pełzali,
On - człowieczeństwa ostoja.
Jakżeż inaczej? Wyprostowany.
Cogito i pióro - rycerz i zbroja.

Zawsze na przeciw tej dziczy,
Niezłomny i wieczny.
To rachunek ostateczny -
Tylko on się dla niego liczył.

W trudzie swego losu – dumnie.
Godność swą zabrał do grobu.
Wrogom pozostawił wybór sposobu,
W jaki chcieliby umrzeć.

Paweł Pytel

Artykuł Wiersz ku pamięci Zbigniewa Herberta pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Wesołe miasteczko w niedużym mieście na zachodzie Niemiec. Karuzele, balony z helem, budki z piwem, neony, konkursy, nagrody i niewielki bazarek, gdzie można kupić niemal wszystko, począwszy od zabawek dla dzieci, przez reprinty obrazów poprzednich epok po okna we wszystkich kolorach tęczy.

I tylko jeden element wyróżnia się na tyle z tego barwnego otoczenia, że zwraca uwagę wszystkich przechodzących obok Polaków. Pojawia się oto pytanie - co robi chińska bluza o polskiej pamięci walki z Rosjanami na stoisku prowadzonym przez Turka w Niemczech?

W zasadzie nie jest to do końca jasne. Właściciel tłumaczy, że kupił w Hamburgu za 8 euro, spodobała mu się i podobno ten towar całkiem dobrze się sprzedaje. Nie wie o tym, że to polski nadruk i nie jest również świadom do czego się odnosi.

Czy Żołnierze Wyklęci są już elementem polskiej popkultury? Amerykanie mają komiksy o Człowieku Ameryce i innych superbohaterach, u nas powstają komiksy o żołnierzach podziemia antykomunistycznego. Poza komiksami, powstaje przecież coraz więcej książek, filmów, seriali, piosenek, a motywy tych historii pojawiają się na elementach garderoby. Marki produkujące odzież patriotyczną cieszą się ogromną popularnością, zaś ich imitacje są już niemal codziennością na polskich bazarkach.

Kultura popularna w sposób oczywiście strywializowany, ale jednak, wyraża charakter narodu, jego mentalność. I tak w USA superbohaterowie, mimo trudności, które ich spotykają, walczą o wolność, w imię prawdy, dobra, często robią to bezinteresownie, pochodzą z różnych środowisk, są nawet różnego pochodzenia. Łączą ich idee, które legły u podstaw tego kraju. Może dlatego Żołnierze Wyklęci są „łatwo przyswajalni” dla polskiej popkultury? Są wyraziści, bezkompromisowi, podjęli bezinteresowną walkę w imię idei, mieli na ustach hasła Wolności, Honoru, Boga, Ojczyzny. Dobrym przykładem byłby bodaj najbardziej znany dzisiaj Witold Pilecki. I tak nawet jeśli w świadomości masowej, popkulturze nie będziemy się zastanawiać nad okolicznościami, w którym przyszło mu żyć i działać, tak z pewnością stał się ikoną, oczywiście w sposób uproszczony.

Co Wy, drodzy czytelnicy sądzicie o takim zjawisku?

Artykuł Na bazarze w Niemczech można kupić bluzy z Żołnierzami Wyklętymi. Całkiem dobrze się sprzedają pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Poniższy wiersz prezentujemy w związku z rocznicą tragicznych wydarzeń, które miały miejsce na Wołyniu latach 1943-1944.

Utwór jednak traktuje nie tylko o nacjonalistach ukraińskich spod znaku UPA, mowa także o rosyjskich bolszewikach i niemieckich nazistach, których metody mordowania ludności i brutalność nie różniły się znacząco zarówno w wymiarze jakościowym, jak i ilościowym.

Ku pamięci ofiar  (*)

SZLAK MĘKI

Otoczeni nimbem nienawiści
przeklętą spuściznę nazywacie chwałą,
składacie hołd swym dziadom tam,
gdzie czuć swąd Szatana.
Wspomnijcie pochodnie z domów
wskazujące drogę, którą miał podążać,
świeżą ziemię sypaną dla dzieci,
krwawy nieboskłon, piekielną łunę
i ciszę tych wszystkich wiosek,
niby namacalne Zło.

Nie zapomnijcie modlitw oficerów,
chwil, gdy milkli w katyńskich dołach,
wołyńskich pól nawożonych krwią,
ostentacyjnej obojętności,
wiatru wspomnień oświęcimskich kominów.
Nie zapomnijcie powietrza
wilgotnego od łez obrazu męki.

Powiedzcie, czy krocząc ścieżkami
wydeptanymi przez hordy piekielne
widzieliście pełne rozpaczy widnokręgi?

Wraz z czasem zacierają się straty,
wraz z nim, zbrodnie unikają kary,
lecz nam pozostało jedynie wybaczyć,
i przypomnieć, że „nie o zemstę, lecz o pamięć wołają ofiary”.

Paweł Pytel

Artykuł Szlak męki [wiersz]: „Otoczeni nimbem nienawiści przeklętą spuściznę nazywacie chwałą, składacie hołd swym dziadom tam, gdzie czuć swąd Szatana” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

CADIT QUAESTIO / SPRAWA UPADŁA
Niech nie płaczą wierzby.
Tak bardzo jest ich żal!
Czas nadszedł klęski,
Lecz u elit... bal...
Niech fetują, mniejsza strata!
Toż nie pierwszy raz
Zginie Nierządnica Świata -
Cywilizacja kłamstw…

Rozkład sacrum w Watykanie,
U kleru - poczucie pustki!
Bies im zagra ostatni taniec
W rytm Międzynarodówki!…
Czarny papież epilogiem?
Większa obawa przed czerwienią!
Chcieli rozmawiać z Bogiem -
Porozmawiali... ekumeną...

Wiara w postęp wyparła Boga,
Człowiek ośmielony i butny!
Udany regres na łono pogan,
Upadek kultur okresem pokutnym…
Na piedestale etyki wsteczne,
Człowiek sam chce się zbawiać!
Nie uwierzył w życie wieczne -
Doczesność stała się plugawa…

Jeszcze elity zapłaczą gorzko,
Hołdowali tłumom, rzucili im kości!
Zwyciężyła suma nad jednostką,
Nieustanne Święto Jednomyślności...
Wisząc na gałęzi szukają cudu,
Pętla zaciśnięta na szyi Judasza!
Bo któż mądry słucha ludu
Odkąd ten wybrał Barabasza?...

Większość ludzkości to tylko gapie.
Rzeczywistość obrazem klęski!
Gdyż miał być homo sapiens,
A wyszedł nam człowiek sowiecki...
Pozbawione wolnej woli roboty!
Bezrefleksyjne automaty!
Części kolektywnej hołoty!
Wszyscy to jedność... #Zamiatin

Hipnoza niebieskiego szkła
Sprowadziła na nas zgubę,
Więc nie szczędźcie braw
Kiedy aktor padnie trupem!...
Otwierajcie nędznicy szampana,
Gdy nastanie aktu kres!
Acta est fabula! Sztuka odegrana!
Plaudite cives, comoedia finita est!

Obraz: Wikipedia, Jan Matejko Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony, kiedy wieść przychodzi o utracie Smoleńska

Paweł Pytel

Artykuł Wiersz Sprawa upadła: „Rozkład sacrum w Watykanie / U kleru – poczucie pustki! / Bies im zagra ostatni taniec / W rytm Międzynarodówki!” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Mówiąc o poezji pokolenia Kolumbów często mówi się o Krzysztofie Kamilu Baczyńskim, Tadeuszu Gajcy, Zdzisławie Stroińskim lecz niesłusznie zapomina się o Juliuszu Krzyżewskim (1915-1944).

Podobnie jak Krzysztof Kamil Baczyński, zginął śmiercią tragiczną w trakcie powstania warszawskiego - postrzelony w czoło przez snajpera. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Walecznych.

Poniżej przedstawiamy kilka wierszy, które zostały wydane w tomiku zatytułowanym Juliusz Krzyżewski - Poezje. Opublikowane przez Państwowy Instytut Wydawniczy w 1978 roku, ze wstępem Jarosława Iwaszkiewicza.

Do Krystyny

Nie lubisz moich wierszy. Nie wzrusza cię księżyc,
który je, niby chmury, potrąca nawisłe,
ani gwiazd spadających jak dzwony potężne
między słowa wezbrane i fale na Wiśle.

Nie lubisz, gdy rozchylam wśród nocy wiosennej
krzak jaśminu drgający wołaniem słowika
lub gdy stąpam na palcach niepokoju pełen
ręką drżącą twe okno skrzypiące odmykać.

Chciałabyś, żebym pisał bezpośrednio, prosto,
nie drażnił asonansem, przenośnią nie męczył,
żeby wiersz był jak rzeka spięty rymu mostem
i żebyś ty tam była wsparta na poręczy.

Ale słuchaj: Niedługo lato będzie parne,
z miasta drogi wypełzną jak sieci pająka;
wtedy razem pójdziemy. Twarz twoją przygarnę,
a we włosy ci upnę chaber albo kąkol.

Nie będę w zimnym świetle żarówki przyćmionej
słoneczników rozstawiał po kątach poddasza
i nad zdaniem kwitnącym głęboko schylony
śpiewu ptaka z jaśminu po nocy wypłaszał.

Lecz razem, porzuciwszy sztuk naszych rzemiosło,
spoczniemy na dnie łodzi w pachnącym sitowiu -
i wtedy, dotykana dłonią mą jak wiosłem,
poezją się zachwycisz i piękna się dowiesz.

Warszawa 31 III 1943

Źródło obrazka: Wikipedia, Grób Juliusza Krzyżewskiego na Cmentarzu Powązkowskim

Artykuł Juliusz Krzyżewski. Zapomniany poeta walczącej Warszawy pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Mieliśmy już w polskim Sejmie rzesze polityków, których kwalifikacje moralne pozostawiały wiele do życzenia. 

Jednak w tym całym bałaganie etycznym, który panuje w sferze publicznej, najdziwniejsze ale jednocześnie najzabawniejsze były czasy, kiedy to w parlamencie zasiadały między innymi środowiska związanie z partią pana Janusza Palikota.

Być może dla zrozumienia humoru poniższego utworu, warto byłoby przytoczyć kilka pomysłów czy wypowiedzi tej formacji, jednak chcąc zachować poziom intelektualny, wolałbym skłonić czytelników do użycia w tym celu własnych umiejętności surfowania w Internecie.

Zresztą, nie byłoby to nawet warte wspominania, gdyby nie publikacja satyry na ówczesny parlament, pisanej w owym okresie.

W NOWYM ŚWIECIE

Zdarza mi się spojrzeć w telewizor,
Rzeczywistość - Walka Klonów!
Smutno się robi ten cyrk widząc,
Wszyscy pchają się do tronu!

Podziały sztuczne tworzą,
Tak wdzięcznie, niemal z gracją.
Srogo nam z mównicy grożąc,
Byśmy zgadzali się z ich racją!

Nieraz odróżnić ich nie sposób,
Ponoć polityka to nie chemia.
Ale na nich, a nie tamtych głosuj!
Ta dyfuzja to pandemia!

Remedium? Cóż za bluźnierstwo!
Spróbowaliby wynaleźć!
Wtedy by im pokazała większość,
Jaki z tego ciasta jest zakalec!

Ale nie śmiej się mój drogi
Z demokracji nigdy w życiu!
To z politpopem nowe bogi!
Wiedzę i prawdę trzym w ukryciu!

Krytykować można w szkołach,
Choć nie wszystkie czyny.
Do rozpuku śmiech z Kościoła!
...Narodu, Tradycji i Rodziny!

Pamiętaj: płeć masz kulturową,
Orientację możesz wybrać!
Lecz wybierać musisz z głową:
Przeżytkiem dla chłopca jest dziewczynka!

Mylisz się Panie, że wolisz kobiety!
Myli się Pani, że woli mężczyzn!
Toż to patriarchalny fetysz!
Jeszcze raz: kto kogo - i Pan pierwszy!

Po cóż ja swój czas tracę?
Wszystkie panie z UE i USA,
To trochę gorszy facet...
Tylko jeszcze bez fallusa...

...2...

Wstydzą się polskiego ciemnogrodu,
Wstydzą też polskości, a co gorsza,
Nawet wprowadzą nas do grobu,
Gdy rozkaz wyda im Wyborcza!

Mamy koloryt w parlamencie!
Pedałujmy za obopólną zgodą!
Postępowo weźmy więcej!
Parytety - na kobiety! Ale z brodą!

A z rozwagi lub mądrości,
Kogoś pominąłem tu przez litość.
Po cóż komunistów gościć
W wierszu? W parlamencie jest obfitość!

A czy chłopstwo swoich niesie?
Nie mówiłem Wam o klonach?
Każdy rolnik wie na świecie:
Niedojrzała czerwień jest zielona!

Artykuł Nowy, stary świat [wiersz]. „Mamy koloryt w parlamencie! / Pedałujmy za obopólną zgodą! / Postępowo weźmy więcej! / Parytety – na kobiety! Ale z brodą!” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

"I'm just crazy about that woman" -  jedno zdanie zaczerpnięte z utworu She's crazy autorstwa JT Coldfire, mówi wszystko. Poniżej również link do piosenki.

IN CARITATE

Tak czarującą jesteś, tak tajemniczą.
W Twych oczach bezkres me oczy widzą.
Skąd ten wdzięk? Skąd powab?
Odczuwam lęk, pełen obaw,
Że w słowach nie odda tego wiersz…

Arystokratyczny fason.
Maniery – szlacheckie.
Ujęłaś mnie swą Gracją.
Czyim dziełem jesteś?
Nawet Dawid bez szans,
Lepszym artystą Stworzyciel.
Po to Michałowi był głaz,
Bo nie rzeźbił w aksamicie.

Obraz: Maurycy Trębacz "Na plaży"

https://www.youtube.com/watch?v=UiHmeHZAc0s

Artykuł „Odczuwam lęk, pełen obaw, Że w słowach nie odda tego wiersz…” In caritate / Zakochany [wiersz] pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Przyjmuje się, że pokoleniem jest taka grupa osób, która ze względu na podobny wiek, została doświadczona przez jakieś szczególne wydarzenie.

Autor należąc do tzw. "pokolenia Y" uważa, że stoją przed nim konkretne wyzwania, okoliczności, w których przyszło mu żyć, a które postarał się oddać poniższym wierszem. Uzupełnieniem utworu niech będzie obraz Nikołaja Jaroszenko "Więzień".

POKOLENIE
Armagedon jutrem, mówili
Prognozą historii jest koniec
Jesteście tu i teraz, mówili
Wczoraj byliście ślepi
Zostawcie po sobie pamiątki
Cyfrowe zapisy w skarbcach
Nieodgadnione czeluści fideizmu
Zapiszcie kartki wspomnieniami
Niech będą nimi wydruki z kas
Zdjęcia spalcie, darmowe uciechy
Potomstwo zbędnym ciężarem
Cóż macie z wychowania mitręgi?
Odrzućcie krępujące okowy kultury
Bunt Waszym vademecum
Uwolnimy Was od wolności
Zrzućcie odpowiedzialności pęta!
Chyba macie dość tolerancji
By powierzyć nam swe zmartwienia?
Z chaosu ład powstaje
Nie obciążajcie nim myśli
Szkoda cennego czasu
My natomiast służymy pomocą
My, słudzy Waszych sług

Paweł Pytel

Artykuł Pokolenie (wiersz): „Odrzućcie krępujące okowy kultury / Bunt Waszym vademecum” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

"Bóg ukarał go i oddał w ręce kobiety", jak mówi Biblia.

Ale często właśnie ta "kara" potrafi pokazać mężczyźnie piękno świata stworzonego przez Boga, który to zdaniem Napoleona sam był autorem tworząc mężczyznę, jako prozę i kobietę, jako poezję.

Utwór jest hołdem złożonym kobietom, bez których świat wydaje się co najmniej pozbawiony barw. Obraz Georgesa Clairina "Walk in the Wood" stanowi uzupełnienie wiersza.

AMELIO!
Liliowy ogród spowity mgłą
Nasycony wspomnieniem
Pół-dzień pół-mrok
Nieśmiałe słońce
I blask
Jego promieni w porannej rosie
Lub aury Twej duszy

Każdy kwiat pachniał osobno
Róże wstydliwie rumiane
Głodne Twej bliskości
Spokoju ciepła uśmiechu
Może jego najbardziej

Nim zabarwiłaś lilie
Ogniem ducha
Pozbawiłaś świat kolorów

Lecz dzisiaj Amica mea
Nie odwracaj głowy
Napawaj się chwilą
Chwytaj ją, żyj i spraw
Bym choć przez chwilę
Czuł Cię tak intensywnie
Jak robi to świat dookoła.

Paweł Pytel

Artykuł Pewnej kobiecie (wiersz): „Nim zabarwiłaś lilie / Ogniem ducha / Pozbawiłaś świat kolorów” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Pycha (łac. superbia) - pierwszy z siedmiu grzechów głównych. Jako drugi, Katechizm Kościoła Katolickiego wymienia chciwość (łac. avaritia).

Zaprezentowany poniżej utwór został napisany pod wpływem wymienionych w nim książek, których treść, morały lub wątki poboczne zostały użyte jako refleksja nad współczesnością (choć traktują o uniwersaliach).

Obraz Sabat czarownic (znany również jako Wielki Kozioł) Francisca Goi jest niejako uzupełnieniem przesłania wiersza. Bo czy grzesząc nie składamy hołdu Złemu?

Przed porażką – wyniosłość, duch pyszny poprzedza upadek.

Księga Przysłów 16,18

SUPERBIA
W chciwości Mamon siedzi,
Na zadane pytania udziela odpowiedzi.
Posłuchaj: Umrzesz w trudach,
Bo wybrałeś doczesność; Judasz.
Toteż podpisania cyrografów są blisko,
On nie namawiał, sami chcieli; Mefisto.

Piękna chwilo trwaj po wsze czasy,
Podziękuj życiu za swata!
W zaświatach żałują pariasi,
Że posłuchali Mistrza; Małgorzata.

Nie chcieli słuchać rozumu,
Bo brak im było. Czy to emocji uczta,
Czy głupota tłumów?
Dzieło jego dojdzie do skutku. To rewolucja!

Dość tych krucjat, czas na odrodzenie!
Chcą go... Przez krew i zniszczenie!
Z życiem miliony się mogą pożegnać!
Po cóż im ono? Nie-boska komedia.

Dla władzy wszystko zrobić zdolni,
Wie o tym Pan Much; William Golding.
Wie to też każdy książę,
Któremu zawiązali w nadziei sznur,
By zaprowadzić porządek; Machiavelii; Baal-zebul

Wolna myśl? Już dość jej życia!
Trzeba to stłamsić!
Lata 60-te; szkoła frankfurcka; nowa lewica
Komunizm nie umarł, się przeobraził marksizm.
Ewolucja form rewolucji; Antonio Gramsci

Herezja, niepoprawne politycznie banały -
Oskarżają ignoranci.
Widzieli - nie dostrzegali. Historii annały
Zgłębić wystarczy.

Paweł Pytel

Artykuł Pycha (wiersz): „Komunizm nie umarł, się przeobraził marksizm / Ewolucja form rewolucji; Antonio Gramsci” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.