Zgrupowanie „Chrobry II” powstało samorzutnie 1 sierpnia 1944 r. w rejonie ulic: Twardej, Siennej i Żelaznej.
Organizatorami byli: mjr Leon Nowakowski ps. „Lig”, zastępca dowódcy kpt. Jan Jaroszek ps. „Proboszcz” – obaj polegli. Po nich dowodzili: mjr Zygmunt Brejnak ps. „Zygmunt” i mjr Andrzej Kownacki ps. „Jerzy Jeżewski” .
Zgrupowanie było ściśle związane z Narodowymi Siłami Zbrojnymi. Wystarczy wspomnieć, że pierwszy dowódca mjr Leon Nowakowski ps. „Lig” był szefem wyszkolenia w Komendzie Okręgu Łódź NSZ-AK. Również w sztabie zgrupowania dominowali przedstawiciele tej formacji. Kadra oficerska i podoficerska Chrobrego II w większości wywodziła się z szeregów NSZ-AK i NSZ-ONR – w Zgrupowaniu walczyła tez kompania „Warszawianka” w całości złożona z żołnierzy NSZ-ONR.
Pierwsza broń jaka znalazła się na wyposażeniu zgrupowania pochodziła z konspiracyjnych składów NSZ zmagazynowanych przy ul. Twardej 40 w Warszawie.
Zgrupowanie formowało się spontanicznie w ogniu walki. Wybuch powstania zastał przyszłych członków „Chrobrego II” w różnych miejscach Warszawy. Drugiego sierpnia do mjra Nowakowskiego zgłosił się rtm. Witold Pilecki, po wojnie zamordowany przez komunistów bohater Oświęcimia, który objął dowództwo nad jedną z kompanii „Chrobrego II”.
Dopiero po pierwszych dwóch tygodniach walk zgrupowanie w pełni się uformowało i obsadziło teren pomiędzy ul. Towarową, Grzybowską i koleją. Kontrolowanego obszaru powstańcy nie oddali Niemcom aż do końca walk, pomimo silnych ataków pancernych. Niemcom zależało na tym rejonie ze względu na bliskie położenie, strategicznych z ich punktu widzenia, al. Jerozolimskich.
O tym zgrupowaniu dowódca Powstania Warszawskiego, generał Antoni Chruściel „Monter” wypowiedział w Muranau znamienne słowa:
„Co tu gadać, jedynie „Chrobry II” nie oddał Niemcom przez cały czas trwania akcji ani piędzi terenu.”
W symbolu Zgrupowania Chrobry II znajduje się mieczyk opleciony biało-czerwoną szarfą, co wskazywało jednoznacznie na narodowy charakter tego zgrupowania.
źródło: wMeritum.pl
(289)
