IPN odda cześć powstańcom z getta warszawskiego z okazji 77. rocznicy zrywu. Prezes Instytutu Jarosław Szarek oraz jego zastępca Mateusz Szpytma złożą kwiaty przed pomnikiem Bohaterów Getta - Warszawa (ul. Zamenhofa / al. I. Sendlerowej), 17 kwietnia 2020, godz. 12.00.

W 77. rocznicę powstania w getcie warszawskim Instytut Pamięci Narodowej zaprasza do zapoznania się z historią zrywu poprzez wydawnictwa, artykuły i materiały edukacyjne, które są dostępne online na stronach Instytutu, w tym na portalu Przystanek Historia: https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/powstanie-w-getcie-wars.

IPN od wielu lat zajmuje się badaniami historii Zagłady i stosunków polsko-żydowskich. Katalog publikacji IPN na ten temat z lat 2000 – 2019 obejmuje kilkadziesiąt pozycji: https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/katalog-publikacji/43598,Zaglada-Zydow-i-stosunki-polsko-zydowskie-podczas-II-wojny-swiatowej-katalog-pub.html.

Przy tej okazji warto przypomnieć, że 17 kwietnia 2019 r. została podpisana umowa o współpracy pomiędzy Instytutem Pamięci Narodowej a Muzeum Getta Warszawskiego. Na mocy podpisanej umowy, obie instytucje będą współpracowały na płaszczyznach edukacyjnych, wystawienniczych, naukowych oraz informacyjnych.

Więcej o umowie: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/69634,Podpisanie-umowy-o-wspolpracy-pomiedzy-Instytutem-Pamieci-Narodowej-a-Muzeum-Get.html.

Fotografie z zasobu IPN obrazujące dramat likwidacji getta: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/39715,Tragedia-Zydow-z-getta-warszawskiego-fotografie-z-Archiwum-IPN.html.

19 kwietnia 1943 r. bojownicy z Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB) i Żydowskiego Związku Wojskowego (ŻZW) stawili zbrojny opór oddziałom niemieckim, które likwidowały getto. Był to ostatni akt tragedii warszawskich Żydów, masowo wywożonych na śmierć do Treblinki. Powstanie trwało niespełna miesiąc, a jego tragicznym epilogiem było wysadzenie 16 maja 1943 r. przez Niemców Wielkiej Synagogi na Tłomackiem. To właśnie wtedy dowodzący akcją tłumienia powstania generał SS Jürgen Stroop – autor raportu dokumentującego przebieg walk w getcie, który jest w zasobach IPN – mógł obwieścić, że „żydowska dzielnica w Warszawie już nie istnieje”.

IPN

Artykuł IPN odda cześć powstańcom z getta warszawskiego z okazji 77. rocznicy zrywu ŻZW i ŻOB. Prezes IPN i jego zastępca złożą kwiaty przed pomnikiem Bohaterów Getta pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

29 października Eliasz Różański, wykonując wyrok Żydowskiej Organizacji Bojowej, zabił w mieszkaniu przy ul. Gęsiej w Warszawie Jakuba Lejkina, zastępcę komendanta Żydowskiej Służby Porządkowej w getcie, szczególnie brutalnego w czasie wysiedleń.

na zdjęciu powyżej: Jakub Lejkin składający meldunek komendantowi Szeryńskiemu, maj 1941

Lejkin był zastępcą komendanta podporządkowanej Niemcom i współpracującej z nimi policji żydowskiej w getcie warszawskim; p.o. komendanta od maja do lipca 1942 (po przejściowym aresztowaniu przez Niemców nadkomisarza Józefa Szeryńskiego).

Przedwojenny adwokat. Wraz z Bermanem uczęszczał do polskiego gimnazjum. Ojciec jego był bogatym kupcem (galanteria skórzana). Skończył polską szkołę wojskową w Jarocinie z odznaczeniem. W getcie warszawskim, podobnie jak wielu adwokatów został przez Judenrat zatrudniony w policji. Na 2000 policjantów w getcie 200 było adwokatami. Był wyjątkowo brutalny jako policjant. W czasie akcji dokładnie i energicznie wypełniał rozkazy gestapowców, z zapałem wyciągając swoich współbraci z mieszkań i kryjówek. Robił to na oczach obserwujących i fotografujących wszystko Niemców.

Lejkin pełnił czołową rolę w deportacjach tamtejszych Żydów do obozów zagłady i znany był z szczególnej brutalności.

29 października 1942 o godzinie 18:10 padł ofiarą zamachu ze strony Żydowskiej Organizacji Bojowej. Został zastrzelony przez Eliasza Różańskiego na ulicy Gęsiej w drodze powrotnej z komendy do domu – trasa ta wyśledzona została wcześniej przez Emilię Landau i Israela Gutmana. Była to pierwsza egzekucja przeprowadzona przez ŻOB.

źródło: własne / Wikipedia / Hej Kto Polak

Artykuł Tak 29 października 1942 r. zginął Jakub Lejkin, komendant Żydowskiej Służby Porządkowej w getcie warszawskim, znany ze szczególnej brutalności podczas deportacji Żydów pochodzi z serwisu Niezłomni.com.