Wisława Szymborska – Niezłomni.com https://niezlomni.com Portal informacyjno-historyczny Sun, 03 Dec 2023 21:00:15 +0000 pl-PL hourly 1 https://wordpress.org/?v=4.9.8 https://niezlomni.com/wp-content/uploads/2017/08/cropped-icon-260x260.png Wisława Szymborska – Niezłomni.com https://niezlomni.com 32 32 ,,Ten dzień”. Wisława Szymborska o śmierci Stalina. „Czy to ranek nad oknami tak oślepia, że dokoła patrzę łzami?” https://niezlomni.com/ten-dzien-wiersz-wislawy-szymborskiej-o-smierci-stalina/ https://niezlomni.com/ten-dzien-wiersz-wislawy-szymborskiej-o-smierci-stalina/#comments Mon, 05 Mar 2018 13:00:57 +0000 http://niezlomni.com/?p=3882 Wiersz Wisławy Szymborskiej o śmierci Stalina

15 marca 1953 r. przyszła noblistka, Wisława Szymborska tak opłakiwała śmierć Józefa Stalina w wierszu ,,Ten dzień"...

TEN DZIEŃ

Jeszcze dzwonek, ostry dzwonek w uszach brzmi.
Kto u progu? Z jaką wieścią, i tak wcześnie?
Nie chcę wiedzieć. Może ciągle jestem we śnie.
Nie podejdę, nie otworzę drzwi.

Czy to ranek na oknami, mroźna skra
tak oślepia, że dokoła patrzę łzami?
Czy to zegar tak zadudnił sekundami.
Czy to moje własne serce werbel gra?

Póki nikt z was nie wypowie pierwszych słów,
brak pewności jest nadzieją, towarzysze...
Milczę. Wiedzą, że to czego nie chcę słyszeć -
muszę czytać z pochylonych głów.

Jaki rozkaz przekazuje nam
na sztandarach rewolucji profil czwarty?
- Pod sztandarem rewolucji wzmacniać warty!
Wzmocnić warty u wszystkich bram!

Oto Partia - ludzkości wzrok.
Oto Partia: siła ludów i sumienie.
Nic nie pójdzie z jego życia w zapomnienie.
Jego Partia rozgarnia mrok.

Niewzruszony drukarski znak
drżenia ręki mej piszącej nie przekaże,
nie wykrzywi go ból, łza nie zmaże.
A to słusznie. A to nawet lepiej tak."

Za: "Życie Literackie" nr 11/61 z 15 marca 1953 r.

Dnia 5.03.1953 roku zmarł Józef Stalina

ROBOTNIK NASZ MÓWI O IMPERIALISTACH

Nienawidzą naszego węgla.
Nienawidzą naszych cegieł i przędzy.
Nienawidzą tego, co już jest.
Nienawidzą wszystkiego, co będzie.

Naszych okien i kwiatów w oknach.
Naszych lasów i ciszy leśnej.
Nawet wiosny, bo to nasza wiosna.
Nawet szkoły z wesołymi dziećmi.

Rozpruli atom jak pancerną kasę,
lecz nic prócz strachu nie znaleźli w kasie.
O, gdyby mogli, gdyby mogli tym strachem
uderzyć w domy i fabryki nasze.

W nasze okna i kwiaty w oknach.
W nasze lasy i ciszę leśną.
Nawet w wiosnę, bo to nasza wiosna.
Nawet w szkoły z wesołymi dziećmi.

O, gdyby mogli - gdyby mogli... Wiemy.

Więc oczy mamy przenikliwe.
Więc serca mamy niełamliwe.
Więc czoła mamy nieustraszone.
Więc ręce mamy niezwyciężone.

Artykuł ,,Ten dzień”. Wisława Szymborska o śmierci Stalina. „Czy to ranek nad oknami tak oślepia, że dokoła patrzę łzami?” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/ten-dzien-wiersz-wislawy-szymborskiej-o-smierci-stalina/feed/ 18
Pisarz zdradza kulisy: dlaczego to Wisława Szymborska, a nie Zbigniew Herbert, sięgnęła po literackiego Nobla. Podaje nazwiska: Helena Wolińska, Stefan Michnik i… https://niezlomni.com/pisarz-zdradza-kulisy-dlaczego-wislawa-szymborska-a-zbigniew-herbert-siegnela-literackiego-nobla-podaje-nazwiska-helena-wolinska-stefan-michnik/ https://niezlomni.com/pisarz-zdradza-kulisy-dlaczego-wislawa-szymborska-a-zbigniew-herbert-siegnela-literackiego-nobla-podaje-nazwiska-helena-wolinska-stefan-michnik/#comments Tue, 23 Jan 2018 11:10:12 +0000 https://niezlomni.com/?p=46287

Znany pisarz i podróżnik Henryk Skwarczyński opisuje na łamach wPolityce.pl kulisy przyznania Nagrody Nobla Wisławie Szymborskiej, mimo że dla wielu faworytem był Zbigniew Herbert, największy żyjący wówczas polski poeta.

Skwarczyński, współpracownik Radia Wolna Europa, ,,Głosu Ameryki", a także autor m.in. książki „Jak zabiłem Piotra Jaroszewicza”, przypomina, że Herbert w tamtym okresie nie należał już do ulubieńców ,,Gazety Wyborczej". Jak pisze, środowisko ,,GW" starało się przez swoje kontakty przeforsować inną kandydaturę, kiedy to akcje Herberta stały najwyżej. I tak kandydatem zostaje Wisława Szymborska

Na pomysł wpada mąż Heleny Wolińskiej mieszkającej w Oxfordzie profesor Włodzimierz Brus

- pisze, twierdząc, że pomysł mógł być także konsultowany z filozofem Zygmuntem Baumanem.

Rusza machina ludzi związanych z ustawiającą opinie publiczną w kraju “Gazetą Wyborczą”. Zaczyna ślinić się nawet żyjący w Szwecji Stefan Michnik

- opisuje Skwarczyński, który dodaje, że prawdziwą szarą eminencją jest wybitny uczony Jerzy Einhorn, w Polsce praktycznie nieznany. To on, jeden z jurorów przyznających Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny, ma lobbować na rzecz Szymborskiej.

Zaczyna zapraszać na kolacje wyselekcjonowanych do tego jurorów nagrody. Trzeba im objaśnić. Bo skąd mają niby wiedzieć? Herbert to znakomity poeta. Ale co z tego? Znakomitą poetką jest też Wisława Szymborska. I jej atutem jest to, że jest kobietą. Nadchodzi właśnie czas na kobiety laureatki

- czytamy.

Skwarczyński opisuje też proces wybielania życiorysu autorki - ,,jak wytłumaczyć, że owszem komunizowała, ale wszyscy przecież w młodości komunizują? Że była poetką stalinowską? [...] Że profesor Stanisław Adamczewski odebrał sobie życie zaszczuty przez takich, jak ona?". Sukces zostaje osiągnięty, ale Einhorn, który z Polski wyjechał w 1946 r., do dziś pozostaje w cieniu.

Skwarczyński jako źródło swoich informacji podaje Szweda, który ,,brał udział, choć nie jako juror, w przygotowywaniu gruntu do przyznania nagrody dla Szymborskiej".

źródło: wPolityce.pl

Artykuł Pisarz zdradza kulisy: dlaczego to Wisława Szymborska, a nie Zbigniew Herbert, sięgnęła po literackiego Nobla. Podaje nazwiska: Helena Wolińska, Stefan Michnik i… pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/pisarz-zdradza-kulisy-dlaczego-wislawa-szymborska-a-zbigniew-herbert-siegnela-literackiego-nobla-podaje-nazwiska-helena-wolinska-stefan-michnik/feed/ 1
Tak Bronisław Komorowski chciał czcić bolszewików w rocznicę Bitwy Warszawskiej. Miał poparcie licznych autorytetów. Pomysł nie do końca został zrealizowany dzięki grupie patriotów [WIDEO] https://niezlomni.com/bronislaw-komorowski-chcial-czcic-bolszewikow-rocznice-bitwy-warszawskiej-mial-poparcie-licznych-autorytetow-pomysl-konca-zostal-zrealizowany-dzieki-grupie-patriotow-wideo/ https://niezlomni.com/bronislaw-komorowski-chcial-czcic-bolszewikow-rocznice-bitwy-warszawskiej-mial-poparcie-licznych-autorytetow-pomysl-konca-zostal-zrealizowany-dzieki-grupie-patriotow-wideo/#respond Wed, 16 Aug 2017 06:30:22 +0000 http://niezlomni.com/?p=42364

W 2010 r. Bronisław Komorowski postanowił uczcić bolszewickich żołnierzy, którzy nieśli wolność najpierw proletariatowi uciśnionemu przez „pańską Polskę”. A potem chcieli ją zanieść proletariatowi od Berlina po Lizbonę - przypomina Stanisław Janecki na łamach wPolityce.pl.

Cała sytuacja umieszczona była w pewnym kontekście. Działo się to zaledwie cztery miesiące po katastrofie smoleńskiej, kiedy to ,,Gazeta Wyborcza" lansowała ideę pojednania z Rosją. Inicjatywa Bronisława Komorowskiego wychodziła temu naprzeciw. Chciał uczcić zwykłych bolszewików, którzy polegli pod Ossowem 14 i 15 sierpnia 1920 roku.

Komorowski miał wsparcie byłego prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Z kolei do palenia zniczy czerwonoarmistom zachęcały liczne autorytety: Wisława Szymborska, Andrzej Wajda, Wisława Szymborska, Agnieszka Holland, Adam Michnik...

Tymczasem to ,,prosty bolszewicki żołnierz" dopuszczał się potwornych zbrodni po wkroczeniu na terytoria Rzeczypospolitej. To również rękoma ,,prostych bolszewickich żołnierzy" w następnym dziesięcioleciu dokonano zbrodni zwanej Operacją Polską, której liczba ofiar jest szacowana na 100-200 tys. Polaków. O nich prezydent Komorowski nie pamiętał...

Pomysł, żeby w 90. rocznicę Bitwy Warszawskiej i w Święto Wojska Polskiego czcić bolszewickich żołnierzy był tak kuriozalny, że po prostu nie mieścił się w głowie. Bronisławowi Komorowskiemu i jego nadwornemu historykowi Tomaszowi Nałęczowi pomysł się zmieścił

- komentuje Janecki.

Ostatecznie do uhonorowania bolszewików nie doszło 14 i 15 sierpnia. Polacy pamiętali zbyt dobrze, czym naprawdę była napaść bolszewicka i liczne protesty uniemożliwiły zamiary prezydenta. Pomnik odsłonięto 2 listopada 2010, a głowę państwa reprezentował Nałęcz.

https://www.youtube.com/watch?v=ldD5SmdjhUU

Artykuł Tak Bronisław Komorowski chciał czcić bolszewików w rocznicę Bitwy Warszawskiej. Miał poparcie licznych autorytetów. Pomysł nie do końca został zrealizowany dzięki grupie patriotów [WIDEO] pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/bronislaw-komorowski-chcial-czcic-bolszewikow-rocznice-bitwy-warszawskiej-mial-poparcie-licznych-autorytetow-pomysl-konca-zostal-zrealizowany-dzieki-grupie-patriotow-wideo/feed/ 0
Zapraszamy na spotkanie z Krzysztofem Masłoniem. Będzie poświęcone jego najnowszej książce „W pisarskim czyśćcu. Sylwetki dwudziestowiecznych pisarzy” [WIDEO] https://niezlomni.com/zapraszamy-na-spotkanie-z-krzysztofem-masloniem-bedzie-poswiecone-jego-najnowszej-ksiazce-w-pisarskim-czysccu-sylwetki-dwudziestowiecznych-pisarzy-wideo/ https://niezlomni.com/zapraszamy-na-spotkanie-z-krzysztofem-masloniem-bedzie-poswiecone-jego-najnowszej-ksiazce-w-pisarskim-czysccu-sylwetki-dwudziestowiecznych-pisarzy-wideo/#respond Sun, 19 Mar 2017 19:21:28 +0000 http://niezlomni.com/?p=36376

20 marca (poniedziałek) w Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich odbędzie się wieczór autorski Krzysztofa Masłonia.

Prowadzenie: Tomasz Zapert, fragmenty publikacji przeczyta Maciej Rayzacher.

Miejsce: Aula Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, ul. Foksal 3/5, Warszawa, poniedziałek 20 marca godz. 20.

Krzysztof Masłoń o swojej najnowszej książce "W pisarskim czyśćcu. Sylwetki dwudziestowiecznych pisarzy".

 

Nie ma literatury polskiej bez Zbigniewa Herberta, ale i bez Wisławy Szymborskiej, bez Tadeusza Konwickiego i Marka Nowakowskiego, bez zapisującego w jej historii najnowsze rozdziały Jarosława Marka Rymkiewicza.

O nich wszystkich i o wielu innych dwudziestowiecznych pisarzach polskich opowiada książka Krzysztofa Masłonia.

Każdy z bohaterów książki zmierzał własną drogą do pisarskiego nieba, niejednego jednak poprowadziła ona w odwrotnym kierunku. A, jak to zwykle bywa, dla większości metą okazał się półmetek - znaleźli się w literackim czyśćcu. Od Czytelników zależeć będzie, kiedy i czy w ogóle się z niego wydostaną.

Krzysztof Masłoń (ur. 1953) – publicysta, dziennikarz, krytyk literacki. Przez wiele lat związany z "Rzeczpospolitą" i "Magazynem Literackim Książki", od 2012 roku także z tygodnikiem "Do Rzeczy". Laureat branżowych nagród Ikara i PIK-owego Lauru oraz Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2005).

Autor kilku książek, m.in. Lekcja historii najnowszej (2003), Żydzi, Sowieci i my (2005), Bananowy song. Moje lata 70. (2006), Puklerz Mohorta. Lektury kresowe (2014) oraz Od glorii do infamii. Sylwetki dwudziestowiecznych pisarzy (2015).

Krzysztof Masłoń, W pisarskim czyśćcu. Sylwetki dwudziestowiecznych pisarzy, Zysk i S-ka, Poznań 2017. Książkę można nabyć TUTAJ.

Artykuł Zapraszamy na spotkanie z Krzysztofem Masłoniem. Będzie poświęcone jego najnowszej książce „W pisarskim czyśćcu. Sylwetki dwudziestowiecznych pisarzy” [WIDEO] pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/zapraszamy-na-spotkanie-z-krzysztofem-masloniem-bedzie-poswiecone-jego-najnowszej-ksiazce-w-pisarskim-czysccu-sylwetki-dwudziestowiecznych-pisarzy-wideo/feed/ 0
8 lutego 1953: Literaci potępili skazanych na śmierć „agentów USA”. Wśród sygnatariuszy pisma nie brak głośnych nazwisk… https://niezlomni.com/rocznica-o-ktorej-milczaly-media-literaci-potepiali-skazanych-na-smierc-agentow-usa-wsrod-sygnatariuszy-pisma-nie-brak-glosnych-nazwisk/ https://niezlomni.com/rocznica-o-ktorej-milczaly-media-literaci-potepiali-skazanych-na-smierc-agentow-usa-wsrod-sygnatariuszy-pisma-nie-brak-glosnych-nazwisk/#comments Thu, 09 Feb 2017 12:06:52 +0000 http://niezlomni.com/?p=9438

Rezolucja Związku Literatów Polskich w Krakowie w sprawie procesu krakowskiego została podpisana 8 lutego 1953 r. przez 53 sygnatariuszy – pisarzy epoki stalinizmu członków krakowskiego oddziału Związku Literatów Polskich, wyrażająca poparcie dla stalinowskich władz PRL po aresztowaniu pod sfabrykowanymi zarzutami duchownych katolickich, skazanych na karę śmierci w sfingowanym procesie pokazowym zwanym procesem księży kurii krakowskiej. Wśród sygnatariuszy nie brak głośnych nazwisk...

proces

Był to pokazowy czterech księży kurii krakowskiej i trzech osób świeckich, oskarżonych bezpodstawnie o działalność szpiegowską na rzecz Stanów Zjednoczonych i „sprzedawanie swojej ojczyzny za judaszowe pieniądze”.

Rezolucja literatów została podpisana po zakończeniu procesu, w okresie gdy trzech skazanych oczekiwało na wykonanie wyroków śmierci. Rezolucja literatów miała stwarzać pozór społecznego poparcia dla rozprawy z Kościołem, a w rezultacie legitymizować wydane w stalinowskim procesie pokazowym wyroki śmierci. Stanowiła element propagandowej nagonki na Kościół katolicki i dawała stalinowskim władzom PRL pretekst do dalszego zaostrzenia represji wobec ludzi wierzących.

Rezolucja Związku Literatów Polskich w Krakowie w sprawie procesu krakowskiego

W ostatnich dniach toczył się w Krakowie proces grupy szpiegów amerykańskich powiązanych z krakowską Kurią Metropolitarną. My zebrani w dniu 8 lutego 1953 r. członkowie krakowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich wyrażamy bezwzględne potępienie dla zdrajców Ojczyzny, którzy wykorzystując swe duchowe stanowiska i wpływ na część młodzieży skupionej w KSM działali wrogo wobec narodu i państwa ludowego, uprawiali – za amerykańskie pieniądze – szpiegostwo i dywersję.

Potępiamy tych dostojników z wyższej hierarchii kościelnej, którzy sprzyjali knowaniom antypolskim i okazywali zdrajcom pomoc, oraz niszczyli cenne zabytki kulturalne.

Wobec tych faktów zobowiązujemy się w twórczości swojej jeszcze bardziej bojowo i wnikliwiej niż dotychczas podejmować aktualne problemy walki o socjalizm i ostrzej piętnować wrogów narodu - dla dobra Polski silnej i sprawiedliwej.

(cyt.za: "Życie Literackie", 08.02.1953)

Rezolucję podpisały 53 osoby:

Kazimierz Barnaś, Wł. Błachut,

Jan Błoński - w latach 1996–2001 juror Literackiej Nagrody Nike. Członek Collegium Invisibile. W listopadzie 1995 uhonorowany Nagrodą Krakowska Książka Miesiąca za Wszystkie sztuki Sławomira Mrożka. W styczniu 2007 otrzymał Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". 2 marca 2009 został pośmiertnie uhonorowany Nagrodą im. ks. Stanisława Musiała.

J. Bober, Władysław Bodnicki, A. Brosz, B. Brzeziński, Karol Bunsch, Bronisław Mróz-Długoszewski, Władysław Dobrowolski, Kornel Filipowicz,

Ludwik Flaszen - 10 maja 2000 Ludwik Flaszen został odznaczony przez prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. 12 stycznia 2009 z rąk Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego odebrał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

Józef Andrzej Frasik, Zygmunt Greń, Leszek Herdegen, Roman Husarski, J. Janowski, Jan Jaźwiec, Andrzej Kijowski, Ryszard Kłyś, W. Krzemiński, J. Kurczab, Jalu Kurek, Tadeusz Kwiatkowski, Jerzy Lovell, J. Łabuz, Władysław Machejek, Włodzimierz Maciąg, Henryk Markiewicz,

Bruno Miecugow -  polski dziennikarz, publicysta i pisarz, przez wiele lat związany z „Dziennikiem Polskim”. Ojciec Grzegorza Miecugowa.

Hanna Mortkowicz-Olczakowa,

Sławomir Mrożek - polski dramatopisarz, prozaik oraz rysownik. Autor wielu satyrycznych opowiadań i utworów dramatycznych o tematyce filozoficznej, politycznej, obyczajowej i psychologicznej. Jako dramaturg zaliczany do nurtu teatru absurdu

Tadeusz Nowak, Stefan Otwinowski, Adam Polewka, Marian Promiński, Julian Przyboś, E. Rączkowski, E. Sicińska, Stanisław Skoneczny, Maciej Słomczyński, Karol Szpalski,

Wisława Szymborska -  polska poetka, eseistka, krytyk literacki, tłumaczka, felietonistka; członkini oraz założycielka Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (1989), członkini Polskiej Akademii Umiejętności (1995), laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1996), odznaczona Orderem Orła Białego (2011).

Tadeusz Śliwiak, Anna Świrszczyńska, Olgierd Terlecki, Henryk Vogler, Jan Wiktor, Adam Włodek, Jerzy Zagórski, Marian Załucki, Witold Zechenter, A. Znamierowski.

[caption id="attachment_9440" align="aligncenter" width="700"]lawa-oskarzonych ława oskarżonych[/caption]

Proces był elementem represji władz PRL wobec Kościoła katolickiego. Było to jedno z najbardziej brutalnych uderzeń w Kościół Katolicki w czasach PRL. Celem procesu było przedstawienie Kościoła Katolickiego jako agentury "Watykanu" a duchownych jako szpiegów państw imperialistycznych. Jednocześnie chodziło o skompromitowanie środowisk emigracyjnych.

W wyroku ogłoszonym 27 stycznia 1953 uznano oskarżonych za agentów wywiadu amerykańskiego bądź członków siatki szpiegowskiej. Sąd skazał na karę śmierci Edwarda Chachlicę, Michała Kowalika i księdza Józefa Lelitę. Pozostałym oskarżonym wymierzono następujące kary:
ks. Franciszek Szymonek – dożywotnie pozbawienie wolności
ks. Wit Brzycki, notariusz Kurii metropolitalnej – 15 lat więzienia
ks. Jan Pochopień, notariusz Kurii metropolitalnej – 8 lat więzienia
Stefania Rospond z Kongregacji Żywego Różańca Dziewcząt – 6 lat więzienia

Artykuł 8 lutego 1953: Literaci potępili skazanych na śmierć „agentów USA”. Wśród sygnatariuszy pisma nie brak głośnych nazwisk… pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/rocznica-o-ktorej-milczaly-media-literaci-potepiali-skazanych-na-smierc-agentow-usa-wsrod-sygnatariuszy-pisma-nie-brak-glosnych-nazwisk/feed/ 1
Liczba laureatów Nagrody Nobla. Jak wypada Polska https://niezlomni.com/liczba-laureatow-nagrody-nobla-jak-wypada-polska/ https://niezlomni.com/liczba-laureatow-nagrody-nobla-jak-wypada-polska/#respond Thu, 13 Oct 2016 09:47:34 +0000 http://niezlomni.com/?p=32470

Poniższa mapa przedstawia liczbę laureatów Nagrody Nobla na 10 milionów mieszkańców.

Polscy laureaci Nagrody Nobla:
Czesław Miłosz
Władysław Reymont
Henryk Sienkiewicz
Marie Skłodowska-Curie (dwukrotnie)
Wisława Szymborska
Lech Wałęsa

Dla porównania kilka innych krajów na świecie: USA (10,8), Japonia (1,8), Indie (0,05), Chiny (0,02), Brazylia (0).

Warto również zwrócić uwagę na podobną mapę, ale uwzględniającą miejsce urodzenia (lub wychowania) danego laureata.

Kogo ona uwzględnia:

Georges Charpak - francuski fizyk urodzony 1 sierpnia 1924 r. jako Jerzy Charpak w rodzinie żydowskiej w Dąbrowicy koło Równego na Polesiu, wówczas w granicach II Rzeczypospolitej.

Roald Hoffmann - ur. 18 lipca 1937 w Złoczowie w województwie tarnopolskim, które wówczas znajdowało się w granicach II Rzeczypospolitej (obecnie zachodnia Ukraina). Chemik amerykański, pochodzenia żydowskiego.

Leonid Hurwicz - amerykański ekonomista polsko-żydowskiego pochodzenia, laureat Nagrody im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii w 2007. Urodzony w Moskwie, na początku 1919 wraz z rodziną powrócił do Warszawy, gdzie spędził dzieciństwo i młodość. W 1938 ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W 1940 przeniósł się na stałe do USA.

Albert Abraham Michelson - ur. w Strzelnie w rodzinie żydowskiego kupca amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizyki w 1907 za konstrukcję interferometru.

Szimon Peres - 9. prezydent państwa Izrael w latach 2007–2014, premier Izraela w latach 1984–1986 i 1995–1996, urodzony w Wiszniawie jako Szymon Perski

Tadeusz Reichstein - urodzony 20 lipca 1897 r. w żydowskiej rodzinie we Włocławku. W dzieciństwie mieszkał też w Kijowie i w Jenie. Rodzina wyemigrowała do Zurychu, gdy miał osiem lat. Żonaty z arystokratką holenderską. Publikował po niemiecku i po niemiecku wygłosił przemówienie podczas uroczystości wręczania nagrody. Do końca życia dobrze rozumiał po polsku, gorzej mówił.

Józef Rotblat - polski fizyk i radiobiolog żydowskiego pochodzenia, laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1995. Współtwórca pierwszej bomby atomowej. Urodził się w 1908 r. w Warszawie. W 1932 zdobył tytuł magistra na Wolnej Wszechnicy Polskiej, a w 1938 obronił doktorat w dziedzinie fizyki na Uniwersytecie Warszawskim.

Andrew Schally - amerykański biochemik i lekarz pochodzenia polskiego, laureat Nagrody Nobla. Urodzony 30 listopada 1926 r. jako Andrzej Wiktor Schally w polskiej rodzinie w Wilnie. Syn Kazimierza Schally, generała Wojska Polskiego, szefa Gabinetu Wojskowego Prezydenta Mościckiego. Wśród swoich korzeni oprócz Polski, wymieniał też Austro-Węgry, Francję i Szwecję. W młodości mówił po polsku, ale później jak sam twierdził, utracił tę umiejętność (jak również znajomość wielu innych europejskich języków z dzieciństwa).

Isaac Bashevis Singer - laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1978. Urodził się jako Icek-Hersz Zynger w Leoncinie, wsi w pobliżu Nowego Dworu Mazowieckiego. Część jego twórczości jest związana z jego wspomnieniami z dzieciństwa i młodości w Polsce.

Warto dodać, że powyższe zestawienie, sporządzenie na podstawie artykułu w anglojęzycznej Wikipedii, nie uwzględniło następujących noblistów urodzonych na ziemiach polskich lub mających z Polską związek:

Walther Nernst - urodzony 25 czerwca 1864 r. w Wąbrzeźnie (zabór pruski). Mieszkał i pracował w Niemczech, uważał się za Niemca i mówił wyłącznie po niemiecku.

Henri Bergson - pisarz francuski urodzony 18 października 1859 r. w Paryżu w pochodzącej z Polski rodzinie żydowskiej. Jego ojcem był urodzony w Warszawie kompozytor i pianista Michał Bergson, wnuk warszawskiego bankiera Bera Sonnenberga, prawnuk Samuela (Szmula) Jakubowicza Sonnenberga, zwanego Zbytkowerem, żydowskiego bankiera, od którego wywodzi się nazwa jednego z osiedli Warszawy, Szmulowizny.

Irène Joliot-Curie - córka Marii Skłodowskiej-Curie, mówiła trochę po polsku, ale całe życie spędziła we Francji i uważała się za Francuzkę.

Isidor Isaac Rabi - naukowiec amerykański, urodzony 29 lipca 1898 r. w żydowskiej rodzinie w Rymanowie koło Krosna. Gdy miał rok, jego rodzina wyemigrowała do USA.

Robert Hofstadter - laureat w dziedzinie fizyki, syn polskich Żydów, którzy wyemigrowali do USA.

Menachem Begin - urodzony 16 sierpnia 1913 r. jako Mieczysław Biegun w Brześciu Litewskim na terenie zaboru rosyjskiego, które po I wojnie światowej znalazły się w granicach II Rzeczypospolitej. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim.
Był żołnierzem w armii gen. Andersa, którą opuścił w Palestynie.

Piotr Kapica - fizyk urodzony 9 lipca 1894 r. w Kronsztadzie, dziadek ze strony matki był Polakiem

Eric Kandel - wyróżniony w dziedzinie medycyny. Jego rodzice pochodzili z Galicji. Ojciec urodził się w Olesku koło Lwowa a matka w Kołomyi.

John Maxwell Coetzee - Pisarz południowoafrykański urodzony 9 lutego 1940 w Kapsztadzie. Jego pradziadek ze strony matki Baltazar Dubiel był Polakiem, pochodził ze wsi Czarnylas, w województwie wielkopolskim (powiat ostrowski). Dubiel wyemigrował do Afryki w wieku kilkunastu lat, zmarł w 1929. Podczas wizyty w Polsce w roku 2006 pisarz odwiedził Czarnylas i pobliski Odolanów, gdzie jego pradziadek uczęszczał do szkoły.

Aaron Ciechanover - urodzony w Hajfie izraelski biolog. Jego rodzice wyjechali z Polski do Izraela w latach dwudziestych na fali syjonizmu.

Frank Wilczek - Fizyk amerykański urodzony w Nowym Jorku. Jego dziadkowie ze strony ojca pochodzili z Polski. Babcia Franciszka Żybura, do 1921 mieszkała w Babicach w powiecie przemyskim, a dziadek pochodził z okolic Warszawy.

Jack W. Szostak - Pradziadek Szostaka wyemigrował z Polski do Stanów Zjednoczonych na przełomie XIX i XX w.

Brian Kobilka - chemik, pochodzi z rodziny polskich emigrantów.

Robert Lefkowitz - jest wnukiem polskich Żydów, którzy wyemigrowali do USA.

źródło map: JakubMarian.com

Artykuł Liczba laureatów Nagrody Nobla. Jak wypada Polska pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/liczba-laureatow-nagrody-nobla-jak-wypada-polska/feed/ 0