Warmia – Niezłomni.com https://niezlomni.com Portal informacyjno-historyczny Sun, 03 Dec 2023 21:00:15 +0000 pl-PL hourly 1 https://wordpress.org/?v=4.9.8 https://niezlomni.com/wp-content/uploads/2017/08/cropped-icon-260x260.png Warmia – Niezłomni.com https://niezlomni.com 32 32 „Fundacja dla Rodaka”: Potrzebujemy pomocy w organizacji wakacji dzieciom polskiego pochodzenia z Kazachstanu https://niezlomni.com/fundacja-dla-rodaka-potrzebujemy-pomocy-w-organizacji-wakacji-dzieciom-polskiego-pochodzenia-z-kazachstanu/ https://niezlomni.com/fundacja-dla-rodaka-potrzebujemy-pomocy-w-organizacji-wakacji-dzieciom-polskiego-pochodzenia-z-kazachstanu/#respond Tue, 20 Jun 2017 15:11:20 +0000 http://niezlomni.com/?p=40380

Obecnie głównym wyzwaniem dla nas jest organizacja wakacyjnego pobytu w Polsce na Warmii i Mazurach, dzieciom i młodzieży polskiego pochodzenia z Kazachstanu - pisze Joanna Wilk-Yaridiz, prezes Fundacji dla Rodaka.

W imieniu Fundacji dla Rodaka pragnę przedstawić nasze działania ukierunkowane głównie na wsparcie Polaków w Kazachstanie, którzy w ramach operacji antypolskiej zostali tam zesłani oraz ich potomków.

[caption id="attachment_40381" align="alignleft" width="500"] fundacjadlarodaka.pl[/caption]

Nasza pomoc i pamięć obejmują także naszych Rodaków na Kresach i w innych krajach. Działania na rzecz potrzebujących Rodaków to nasz cel, nasze zadanie oraz realizacja marzenia. Fundacja dla Rodaka została założona w 2017 roku, jako kontynuacja wcześniejszych patriotyczno-charytatywnych akcji społecznych.

Wszystko zaczęło się od poczucia potrzeby wsparcia Polaków z Kazachstanu.

Do tej pory najważniejszymi akcjami przeprowadzonymi przez fundację były "Książka dla Rodaka", "Kartka dla Rodaka" i „Lekcja dla Rodaka”.

Celem pierwszej z nich jest zapewnienie Polakom za granicą kontaktu z rodzimą literaturą oraz dostępu do materiałów dotyczących polskiej historii i kultury. Akcja ta zakończyła się dużym sukcesem, wykraczającym nawet ponad oczekiwania. Dzięki wspaniałemu odzewowi i pomocy wielu ludzi, w tym także wydawnictw, do tej pory udało się przekazać Polakom w Kazachstanie, na Litwie, Ukrainie, Białorusi, w Obwodzie Kaliningradzkim, Rumunii oraz na Syberii ponad 20 tysięcy książek. Do akcji wspaniale włączyli się polscy autorzy, którzy przekazali na rzecz Rodaków ponad 280 książek z odręcznie wypisanymi dedykacjami. Fundacja organizuje również spotkania autorskie
z pisarzami oraz wieczory z poezją, w czasie których można jeszcze bliżej zapoznać się z aktualną twórczością polskich autorów, a także z nimi samymi.

W wydarzeniu tym świetnie sprawdzili się również kibice reprezentacji Polski, którzy podążając w ślad za reprezentacją, zabierali literaturę i zawozili ją Rodakom. Była to wspaniała pomoc, gdyż dzięki kibicom piłkarskim polska literatura wędrowała do Rodaków nawet i kilka tysięcy kilometrów. „Kibice dla Rodaka” organizuję także akcje promocyjne i popularyzują wszystkie działania fundacji.

[caption id="attachment_40382" align="alignleft" width="462"] fundacjadlarodaka.pl[/caption]

Druga z wymienionych akcji polega na tym, że w przedszkolach i szkołach na terenie Polski dzieci i młodzież własnoręcznie wykonują kartki ze świątecznymi życzeniami dla Rodaków za granicą. W ramach tej akcji zostało zebranych łącznie w obu edycjach ponad 2.750 kartek. Dla wszystkich pamiętających o Rodakach z zagranicy, nagrodą jest ich wdzięczność oraz listy, a także wystawy świątecznych kartek.

„Lekcja dla Rodaka” to zajęcia dla dzieci i młodzieży na temat historii Polaków w Kazachstanie, na Syberii i Kresach, w tym spotkania z Polakami stamtąd. Uczą się oni o bolesnej karcie dziejów, ale tak samo o znaczeniu i doniosłości tych obszarów Rzeczypospolitej. Aktualnie pracujemy nad filmem, w którym zesłańcy z Syberii dzielą się swoimi wspomnieniami.

Obecnie głównym wyzwaniem dla nas jest organizacja wakacyjnego pobytu w Polsce na Warmii i Mazurach, dzieciom i młodzieży polskiego pochodzenia z Kazachstanu. Przybycie 25 dzieci planowane jest na 16. lipca. Potrzebujemy pomocy ludzi dobrej woli oraz firm i instytucji, które pomogą zapewnić podróż do Polski i wakacyjne atrakcje. Kluczowe jest pozyskanie środków na bilety lotnicze. Do tego oczywiście konieczne jest zapewnienie wyżywienia, organizacja wycieczek etc. Pierwsi darczyńcy i osoby, które zorganizują czas dzieciom lub dokonały wpłat już się znaleźli, jednak skala tego wydarzenia jest na tyle duża, że bez dodatkowego wsparcia ten plan i jednocześnie marzenie polskich dzieci z Kazachstanu nie będzie mógł zostać zrealizowany. O tym jak bardzo Ci młodzi Polacy pragną odwiedzić Ojczyznę świadczą choćby ich wzruszające listy, z których kilka załączam na końcu pisma. Dlatego do tej pory zwróciliśmy się do bardzo wielu osób i organizacji choćby o drobne wsparcie.

[caption id="attachment_40383" align="aligncenter" width="735"] fundacjadlarodaka.pl[/caption]

Mamy nadzieję, że tym razem dobra wola będzie mogła zostać przełożona na konkretne czyny. Nie zapominamy jak bardzo ta pomoc jest potrzebna gościom, których szczerze pragniemy przyjąć. Wsparcie nas wszystkich dla Polaków z Kazachstanu, którzy znaleźli się tam w tak trudnych okolicznościach historii, jest im bardzo potrzebne. Docelowo pragniemy pomagać, na ile zdołamy, w ich powrocie do Ojczyzny. Chcemy pomagać rodzinom po powrocie do kraju odnaleźć się i zaadoptować. Temu ma służyć choćby jedna z kolejnych zaplanowanych akcji „Korepetycje dla Rodaka”. Mamy ogromną nadzieję, że dzięki wsparciu wielu życzliwych ludzi uda się pomóc jak największemu gronu osób.

Zapraszamy serdecznie na naszą stronę internetową -  www.fundacjadlarodaka.pl oraz profil na facebook'u - "Fundacja dla Rodaka", gdzie można przeczytać o nas jeszcze więcej, poznać naszych Rodaków, do których kierowane jest wsparcie i włączyć się w działania na ich rzecz. Wszystkiego można się dowiedzieć również bezpośrednio pisząc lub dzwoniąc pod podane dane kontaktowe.

Wyrażamy nadzieję, że Państwo przychylnie spojrzą na zaprezentowane przedsięwzięcia. Bardzo prosimy o rozważanie naszych próśb, wzięcie udziału w akcjach, a szczególnie w wydarzeniu „Wakacje dla Rodaka”. Bylibyśmy bardzo szczęśliwi, gdyby wspólnie z Państwem udało się je nam zorganizować. Zapraszamy także do dzielenie się własnymi pomysłami. Głęboko ufamy, że wspólnie dokonamy jak najwięcej dobra dla naszych Rodaków. Dziękujemy bardzo serdecznie za uwagę, poświęcony czas i za każde wsparcie!

Z wyrazami szacunku,
Joanna Wilk-Yaridiz
(prezes Fundacji dla Rodaka)

Artykuł „Fundacja dla Rodaka”: Potrzebujemy pomocy w organizacji wakacji dzieciom polskiego pochodzenia z Kazachstanu pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/fundacja-dla-rodaka-potrzebujemy-pomocy-w-organizacji-wakacji-dzieciom-polskiego-pochodzenia-z-kazachstanu/feed/ 0
Zapraszamy na rajd szlakiem 5 Wileńskiej Brygady AK majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” https://niezlomni.com/zapraszamy-rajd-szlakiem-5-wilenskiej-brygady-ak-majora-zygmunta-szendzielarza-lupaszki/ https://niezlomni.com/zapraszamy-rajd-szlakiem-5-wilenskiej-brygady-ak-majora-zygmunta-szendzielarza-lupaszki/#respond Wed, 07 Jun 2017 08:49:38 +0000 http://niezlomni.com/?p=39683

Zapraszamy na IX rajd szlakiem Żołnierzy Wyklętych.

W dniach 7-11 czerwca 2017 odbędzie się IX rajd szlakiem Żołnierzy Wyklętych organizowany przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie we współpracy z Dyrektorem Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, Prezydentem Ostrołęki, Burmistrzem Ostrowi Maz., Burmistrzem Pułtuska, Starostą Powiatu Pułtuskiego, Wójtem Gminy Jedwabno, Nadleśnictwem Szczytno, Nadleśnictwem Nidzica, Nadleśnictwem Wielbark, Nadleśnictwem Jedwabno, Nadleśnictwem Nowe Ramuki i Nadleśnictwem Olsztyn .

Poszczególne trasy rajdowe będą zbiegać się w miejscowości Jedwabno koło Szczytna na terenie Mazur.

Tegoroczna edycja będzie związana z jednymi z najaktywniejszych po wojnie oddziałami podziemia antykomunistycznego szwadronami 5 Wileńskiej Brygady AK dowodzonej przez mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę”. Dowódcy poszczególnych szwadronów wchodzących w skład 5 Brygady będą patronami patroli biorących udział w rajdzie.

Patrole imienia majora Łupaszki, Henryka Wieliczko „Lufy”, Józefa Bandzo „Jastrzębia”, Leona Smoleńskiego „Zeusa” oraz Zdzisława Badochy „Żelaznego” ruszą 7 czerwca z miejscowości Rozogi, Giławy, Mańki i Likusy. Trasy rajdowe pokrywają się z rzeczywistym terenem działań patronów patroli.

W rajdzie udział wezmą uczniowie z Ostrołęki, Ostrowi Mazowieckiej i Pułtuska

Jak co roku uczestnicy rajdu będą musieli stawić czoła postawionym im zadaniom związanymi z działalnością podziemia antykomunistycznego oraz ujść z zasadzek NKWD i KBW zorganizowanych na trasie przez rekonstruktorów historycznych.

Rajd zakończy się w miejscowości Jedwabno, gdzie młodzież dotrze 10 czerwca (sobota) wieczorem.

11 czerwca (niedziela) o godzinie 9.50 na placu wiejskim w Piduniu odprawiona zostanie msza św. polowa. Po niej odbędzie się rekonstrukcja historyczna „Potyczka pod Piduniem 1946” w wykonaniu Grupy Historycznej „Zgrupowanie Radosław” oraz Stowarzyszenia Historycznego im. 11. Grupy Operacyjnej NSZ”.

W związku z przedsięwzięciem wydrukowana została okolicznościowa „Oddziały partyzanckie V Brygady Wileńskiej AK na Pomorzu, Warmii i Mazurach” oraz pocztówki z wizerunkami i biogramami patronów patroli. Jak zwykle uczestnicy marszu otrzymają specjalnie zaprojektowane koszulki oraz blaszane ryngrafy z wizerunkiem Matki Boskiej.

http://warszawa.ipn.gov.pl/waw/aktualnosci/40432,IX-Rajd-Szlakiem-Zolnierzy-Wykletych-Jedwabno-711-czerwca-2017.html

IPN Warszawa

Artykuł Zapraszamy na rajd szlakiem 5 Wileńskiej Brygady AK majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/zapraszamy-rajd-szlakiem-5-wilenskiej-brygady-ak-majora-zygmunta-szendzielarza-lupaszki/feed/ 0
Regiony historyczne Polski – jak Polskę widzieli nasi przodkowie [MAPA] https://niezlomni.com/regiony-historyczne-polski-radom-siedlce-historyczne-mazowsze-a-lomza-podlasie/ https://niezlomni.com/regiony-historyczne-polski-radom-siedlce-historyczne-mazowsze-a-lomza-podlasie/#respond Thu, 30 Mar 2017 12:00:41 +0000 http://niezlomni.com/?p=36658

Radom i Siedlce to nie historyczne Mazowsze, a Łomża to nie Podlasie... - na mapie regionów historycznych Polski w obecnych jej granicach nie brakuje jeszcze kilku innych niespodzianek. Sprawdź, gdzie historycznie leżało Twoje miasto.

 

Artykuł Regiony historyczne Polski – jak Polskę widzieli nasi przodkowie [MAPA] pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/regiony-historyczne-polski-radom-siedlce-historyczne-mazowsze-a-lomza-podlasie/feed/ 0
Krainy historyczne Polski – fakty, które trzeba znać https://niezlomni.com/krainy-historyczne-polski-fakty-ktore-trzeba-znac/ https://niezlomni.com/krainy-historyczne-polski-fakty-ktore-trzeba-znac/#respond Mon, 12 Dec 2016 06:42:03 +0000 http://niezlomni.com/?p=34428

Gdzie leży Krajna i ziemia michałowska? Jakie ziemie wchodziły w skład dawnej Korony? Czy dzisiejsze województwa pokrywają się z dawnymi dzielnicami? Podział na krainy historyczne Polski wykrystalizował się w średniowieczu, a dziś jest często nieuświadomiony.

Kliknij na mapę prawym przyciskiem myszy, aby powiększyć

Dzielnice
Rodowód najważniejszych polskich dzielnic – Wielkopolski, Małopolski, Śląska i Mazowsza – wywodzi się z czasów wczesnopiastowskich i powiązany był z wcześniejszym okresem plemiennym. To według dzielnic podzielono państwo Bolesława Krzywoustego w 1138 roku. Ich skład terytorialny krystalizował się w kolejnych latach: z dzielnicy senioralnej wyodrębniły się Kujawy i ziemie środkowopolskie związane z Mazowszem, a Pomorze Gdański pod władzą Sobiesławiców zyskało niezależność. Swój samodzielny status utrzymywało też przez wieki rządzone przez Gryfitów Pomorze Zachodnie (które obejmowało także ziemie na zachód od Odry w dzisiejszych Niemczech).

Ziemie
W okresie zjednoczonego Królestwa Polskiego oraz I Rzeczpospolitej jedną z jednostek administracyjnych były ziemie. Wyodrębniano je przeważnie na podstawie dawnych podziałów z czasów rozbicia dzielnicowego. Ziemie zazwyczaj posiadały własnych urzędników. W późniejszym czasie przekształciły się w województwa. Jan Długosz w Insignia seu Clenodia Regis et Regni Poloniae wymieniał następujące ziemie wchodzące w skład Korony: krakowską, poznańską, sandomierską, kaliską, sieradzką, lubelską, łęczycką, przemyską, kujawską, chełmską, pomorską, chełmińską, michałowską, dobrzyńską, wieluńską oraz leżące obecnie poza granicami Polski lwowską, bełską, halicką i podolską.

Mazowsze
Bogaty podział na ziemie na Mazowszu wynika również z rozbicia dzielnicowego. Najstarszym podziałem księstwa mazowieckiego był ten dokonany w 1275 roku przez synów Siemowita I na księstwo czerskie i płockie. W XIV wieku wyodrębniono także księstwo warszawskie. W wyniku kolejnych podziałów dynastycznych wśród Piastów mazowieckich poszczególne ziemie (oprócz trzech głównych także rawska, sochaczewska, liwska, gostynińska, wyszogrodzka, zawkrzeńska, ciechanowska, zakroczymska, makowska, nurska, łomżyńska i wiska) były włączane do poszczególnych samodzielnych księstw. Całość przyłączono do państwa polskiego po śmierci Janusza III w 1526 roku.

Ziemie Środkowopolskie
Dziś w samym środku naszego kraju znajduje się województwo łódzkie. Pamiętając jednak o stosunkowo świeżym (bo XIX-wiecznym) faktycznym rodowodzie Łodzi można zapytać – jak należy nazywać ten region historyczny? W końcu nie leży on ani w Małopolsce, ani w Wielkopolsce, ani na Mazowszu lub Kujawach. Niektórzy specjaliści od geografii historycznej nazywają region ten Polską Środkową. Pomijając wcześniejsze krótkotrwałe epizody („dzielnica wdowia” dla żony Bolesława Krzywoustego Salomei), tereny te wyodrębniono z domeny książąt mazowieckich w 1233 roku, gdy władzę na Kujawach, w Sieradzu i Łęczycy objął młodszy syn Konrada Mazowieckiego Kazimierz Kujawski. W 1261 roku przekazał on ziemie sieradzką najstarszemu synowi Leszkowi Czarnemu, który w 1267 roku dołączył do swojego władztwa ziemie łęczycką, tworząc tym samym księstwo łęczycko-sieradzkie, stanowiące większość obszaru Polski Środkowej. Inną historię ma natomiast ziemia wieluńska (wcześniej zwana rudzką), która w okresie rozbicia dzielnicowego była obiektem sporów książąt śląskich i wielkopolskich.

Ruś Czerwona
Południowo-wschodni pas ziem dzisiejszej Polski z Przemyślem, Sanokiem, Rzeszowem, Zamościem i Chełmem był w średniowieczu obszarem pogranicza polsko-ruskiego. Do Korony włączył je dopiero Kazimierz Wielki w latach 40. XIV wieku, po wymarciu dynastii halicko-włodzimierskiej. Oprócz zaznaczonych na mapie ziemi przemyskiej i chełmskiej do Polski włączono wówczas także ziemie bełzką, halicką i lwowską. W czasach andegaweńskich ziemie te przeszły pod rządy węgierskie, jednak w czasach Jadwigi i Jagiełły wróciły pod panowanie królów w Krakowie. Krainę tę określa się mianem Rusi Czerwonej.

Mazury i Warmia
Dziś znamy województwo warmińsko-mazurskie, jak jednak wygląda granica pomiędzy obydwoma krainami? Nie jest to wbrew pozorom prosty podział: Mazury na wschodzie, Warmia na zachodzie. Granica między regionami wykrystalizowała się przy okazji II pokoju toruńskiego – biskupstwo warmińskie weszło w skład Prus Królewskich, reszta terenów, które można utożsamiać z Mazurami, znalazła się w Prusach Książęcych. Na granice między państwami nałożył się też podział religijny – Warmia była katolicka, zaś Mazury luterańskie. Miasta mazurskie to nie tylko Ełk czy Giżycko, ale również Szczytno, Nidzica i Działdowo. Natomiast na Warmii leży Olsztyn, Lidzbark, Braniewo czy Reszel. Obszar na południowy-zachód od Olsztyna jest natomiast nazywany Prusami Górnymi – główne miasta to Iława i Ostróda. Można też wyróżnić Prusy Dolne, na północ od Warmii, dziś przy granicy Polski z Obwodem Kaliningradzkim.

Podlasie
Dzisiejsze województwo podlaskie wbrew nazwie nie obejmuje wyłącznie terytorium historycznego Podlasia. Tereny te, sąsiadujące od wschodu z Mazowszem, w epoce wczesnopiastowskiej znajdowały się okresowo we władaniu polskim oraz władców Rusi kijowskiej. Włączone do Polski przez Kazimierza Sprawiedliwego, wchodziło w skład Mazowsza. W XIV i XV wieku o Podlasie rywalizowali ze sobą władcy Mazowsza oraz Litwini. W połowie piętnastego stulecia ziemie te włączono do Wielkiego Księstwa Litewskiego. Historycznie Podlasie dzieliło się na ziemię drohicką oraz bielską (Rajgród, Goniądz, Tykocin, Suraż, Białystok), wyodrębniano także ziemię mielnicką, stanowiącą wschodnią część drohickiej. W marcu 1569 roku, jeszcze przed podpisaniem unii lubelskiej, włączono Podlasie do Korony. Dzisiejsze województwo podlaskie obejmuje dodatkowo także część wschodniego Mazowsza (Łomża), historycznej Litwy (Suwalszczyzna) oraz Polesia.

Ziemia lubuska
Jeszcze bardziej skomplikowana jest historia dzisiejszego województwa lubuskiego. Wbrew pozorom, nie jest ono tożsame z ziemią lubuską. Ta w średniowieczu znajdowała się na pograniczu Wielkopolski, Śląska i terenów zaodrzańskich (sam Lubusz, historyczna stolica tej ziemi, leży dziś w Niemczech). Wyodrębniona w czasach Bolesława Krzywoustego, znajdowała się pod władzą książąt śląskich i wielkopolskich. W 1250 roku Bolesław Rogatka sprzedał ziemię lubuską Brandenburczykom i teren ten na trwałe przeszedł pod panowanie niemieckie. W skład dzisiejszego województwa lubuskiego wchodzą też tereny historyczne Dolnego Śląska, Dolnych Łużyc, Wielkopolski (Międzyrzecz) oraz tzw. Nowej Marchii, czyli pogranicza wielkopolsko-zachodniopomorskiego, zdobytego przez Brandenburczyków w XIII i XIV wieku. Regionalna tożsamość historyczna tych terenów wiąże się jednak przede wszystkim z historią najnowszą – po 1945 roku weszły one w zdecydowanej większości w skład Polski jako tzw. „Ziemie Odzyskane”. W latach 1950-1975 wchodziły w skład województwa zielonogórskiego.

Górny Śląsk
Historyczną stolicą Śląska jest Wrocław, zaś Górnego Śląska Opole. Kraina ta powstała w wyniku podziału ziemi przez synów księcia śląskiego Władysława Wygnańca – starszy Bolesław Wysoki otrzymał Dolny Śląsk, młodszy Mieszko Plątonogi najpierw Racibórz, Koźle i Cieszyn (1172), później Bytom (1177/1179) i ostatecznie Opole (1202), które stało się stolicą jego dzielnicy. W latach 1281-1290 dokonał się podział Górnego Śląska na cztery główne księstwa: raciborskie, cieszyńskie, bytomskie i opolskie. Linia cieszyńska była (po dolnośląskich książętach legnicko-brzeskich) drugą najdłużej funkcjonującą linią piastowską – jej ostatnim męskim przedstawicielem był książę Fryderyk Wilhelm, zmarły w 1625 roku. Dzisiaj Górny Śląsk pokrywa się w znacznej mierze z dwoma województwami – opolskim i śląskim. Warto jednak pamiętać, że chociażby wchodzące w skład konurbacji górnośląskiej miasta takie jak Sosnowiec czy Dąbrowa Górnicza nie leżą na Górnym Śląsku, a w Zagłębiu Dąbrowskim, będącym częścią Małopolski.

Krajna
Gdzie zaś leży wspomniana na początku tekstu Krajna? Nazwą tą określa się północną część Wielkopolski, leżącą na pograniczu z Pomorzem. Region ten odgrywał ważną rolę w XIV i XV wieku, kiedy to leżał na północnych rubieżach Królestwa Polskiego i w związku z tym stanowił cel najazdów krzyżackich, którzy kilkukrotnie najeżdżali i zajmowali Krajnę. Region ten odpadł od Polski (na rzecz Prus) także w ramach I rozbioru Polski. Niedaleko znajdują się również Pałuki – teren nie będący wyodrębnioną jednostką administracyjną, jednak posiadający własną specyfikę kulturową i historyczną. Głównymi miastami Pałuk są Żnin, Kcynia i Szubin.

Ziemia siewierska i księstwo oświęcimsko-zatorskie
Duże kontrowersje wywołała przynależność do większych dzielnic dwóch terytoriów na pograniczu Małopolski i Śląska – ziemi siewierskiej oraz księstwa oświęcimsko-zatorskiego. Obszar ten to typowy teren pograniczny, który zachował swoją odrębność i związki z obydwoma prowincjami. Obydwa terytoria wchodziły pierwotnie w skład Górnego Śląska (chociaż ziemię siewierską włączono do niego dopiero w czasach Kazimierza Sprawiedliwego). W I poł. XIV wieku obszary te uzyskały status oddzielnych księstw – Siewierz powiązany był z Piastami bytomskimi (potem cieszyńskimi), a Oświęcim i Zator z władcami z Cieszyna. W XV wieku tereny te trafiły jednak, w przeciwieństwie do reszty Śląska, w orbitę wpływów polskich, wiążąc się z Małopolską. W 1443 roku biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki odkupił od Wacława cieszyńskiego ziemię siewierską i w kolejnych latach podporządkował ją sobie. Biskupi krakowscy zaczęli wkrótce nosić tytuł książąt siewierskich, stając się feudalnymi władcami podporządkowanymi formalnie władcom Polski. W latach 40. XV wieku z księstwa oświęcimskiego wydzieliło się księstwo zatorskie. Obydwa tereny trafiły wkrótce do Korony – Oświęcim najpierw zhołdowano (1454), a następnie sprzedano Kazimierzowi Jagiellończykowi (1457), podobną drogę hołdu (1456) i sprzedaży (1494/1513) przeszedł Zator. W 1564 roku księstwo oświęcimsko-zatorskie włączono do Korony.

Spisz i Orawa
Miłośnicy górskich wędrówek zwrócą także uwagą na pograniczne enklawy na granicy polsko-słowackiej – Spisz oraz Orawę. Większa część tych krain historycznych leży dziś na Słowacji. Tereny górskie były obszarem mieszania się wpływów polskich oraz węgierskich. W 1412 roku Władysław Jagiełło w zamian za pożyczkę dla Zygmunta Luksemburskiego przejął kontrolę nad tzw. zastawem spiskim, składającym się z 13 miast. Spisz pozostawał w obrębie Rzeczpospolitej do 1769 roku. Zarówno Spisz, jak i Orawa, powróciły do „wielkiej historii” w dwudziestoleciu międzywojennym, jako obszar sporu polsko-czechosłowackiego. W 1920 roku większość spornych terenów przypadła południowym sąsiadom, w 1924 roku doszło do zgodnej korekty granicznej, a w 1938 roku Polacy zajęli pograniczne tereny, które stracili rok później w czasie inwazji słowackiej w sojuszu z III Rzeszą we Wrześniu 1939 roku.

Kłodzko
Dziś na południowo-zachodnich krańcach Polski leży ziemia kłodzka, stanowiąca część województwa dolnośląskiego. Związki tych terenów z naszym państwem są jednak słabe i sięgają zaledwie czasów Bolesława Chrobrego i toczonych przez niego wojen z Czechami. Władcami w Kłodzku okresowo byli też polscy książęta śląscy. Przez kolejne stulecia tereny te były częścią historycznych Czech, rozumianych jako jedna z trzech głównych krain dawnej Korony św. Wacława (obok Moraw i czeskiego Śląska). W 1742 roku Kłodzko obok Śląska stało się łupem króla Prus Fryderyka Wielkiego, tym samym w kolejnych stuleciach będąc częścią państwa niemieckiego. Polska otrzymała te ziemie po 1945 roku wraz z całym terytorium niemieckim na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej. Co ciekawe, tuż po wojnie Czesi próbowali rościć sobie prawa do tych terenów, powołując się na argumenty historyczne, strategiczne i etnograficzne.

Łużyce
Powojenne granice Polski na zachodzie przedzieliły także inne tradycyjne krainy historyczne. Jedną z nich są Łużyce, leżące po obydwu stronach Nysy Łużyckiej, których najważniejszymi polskimi miastami są Żary (Łużyce Dolne), Zgorzelec i Lubań (Łużyce Górne). Tereny te w średniowieczu zajmowały wschodnie marchie niemieckie (Łużyce Górne utożsamia się z Milskiem, o które walczył Bolesław Chrobry). Na tereny te rozciągali swoje wpływy również Czesi, którzy w czasach Jana Luksemburskiego (I poł. XIV wieku) zajęli najpierw Łużyce Górne, a pod rządami jego syna Karola (II poł. XIV wieku) również Łużyce Dolne. W związku z tym w kolejnych stuleciach obszary te uznawano za czwarty kraj Korony Czeskiej. W 1635 roku całe Łużyce przeszły pod władanie Saksonii. Polska otrzymała ich wschodnią część w wyniku II wojny światowej, na mocy decyzji konferencji poczdamskiej, która ustaliła granicę zachodnią na Nysie Łużyckiej.

Pomorze Przednie i Tylne
Podobnie sytuacja ma się z terenami, które dziś powszechnie nazywa się Pomorzem Zachodnim. To dawne obszary księstwa pomorskiego, zhołdowanego w XII wieku przez Bolesława Krzywoustego, które w kolejnych wiekach uniezależniło się od Polski, wiążąc się przede wszystkim z Rzeszą Niemiecką. Tereny te, zwłaszcza po 1295 roku, były dzielone między poszczególne linie rodu Gryfitów, m.in. na księstwo wołogoskie, szczecińskie, słupskie, bardowskie czy stargardzkie. Podziały na księstwa nie odcisnęły się jednak tak mocno na podziale regionu, jak zasadniczy podział geograficzny, przebiegający wzdłuż Odry – na wschód od niej wyróżnia się Pomorze Tylne, na zachód zaś (wraz ze Szczecinem oraz wyspami Wolin, Uznam i Rugia) Pomorze Przednie. Po wygaśnięciu dynastii pomorskiej tereny ten w 1648 roku zajęli Szwedzi (Pomorze Przednie) oraz Brandenburczycy (Pomorze Tylne), którzy w kolejnych dwóch stuleciach objęli kontrolę nad całością Pomorza. W Polsce znajduje się nie tylko Pomorze Tylne, ale również część Pomorza Przedniego ze Szczecinem i Świnoujściem. Warto jednak dodać, że większa jego część znajduje się w Niemczech – chodzi tu między innymi o miasta Wolgast (Wołogoszcz), Greisfwald czy Stralsund.

Tomasz Leszkowicz, źródło: Histmag.org

ten materiał został opublikowany na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Polska

Artykuł Krainy historyczne Polski – fakty, które trzeba znać pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/krainy-historyczne-polski-fakty-ktore-trzeba-znac/feed/ 0
Kraina tysiąca jezior. Niezwykłe nagranie z drona [wideo] https://niezlomni.com/polska-kraina-tysiaca-jezior-niezwykle-nagranie-wideo/ https://niezlomni.com/polska-kraina-tysiaca-jezior-niezwykle-nagranie-wideo/#respond Tue, 13 Sep 2016 11:06:36 +0000 http://niezlomni.com/?p=31266

Warmia i Mazury nazywane Krainą 1000 Jezior to szczególne miejsce, pełne bogactw naturalnych i śladów burzliwej historii Polski. W sieci pojawił się świetny klip, który pokazuje piękne miejsca z niezwykłej strony.

Zapraszam w podróż po krainie jezior, rzek, gotyckich zamków, do miejsca cudów i malowniczych portów. Do tej pory znałem Mazury z perspektywy żeglarza, dziś dzięki zdobyczom techniki odkryłem je po raz kolejny, tym razem z powietrza.

- pisze autor.

https://youtu.be/Jpmdhwhr2r8

Artykuł Kraina tysiąca jezior. Niezwykłe nagranie z drona [wideo] pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/polska-kraina-tysiaca-jezior-niezwykle-nagranie-wideo/feed/ 0
Linia Dmowskiego, czyli propozycja granic wysunięta przez stronę polską na konferencji w 1919 r. https://niezlomni.com/linia-dmowskiego-czyli-propozycja-granic-wysunieta-strone-polska-konferencji-1919-r/ https://niezlomni.com/linia-dmowskiego-czyli-propozycja-granic-wysunieta-strone-polska-konferencji-1919-r/#respond Thu, 18 Aug 2016 16:32:43 +0000 http://niezlomni.com/?p=30225

Poniżej tzw. linia Dmowskiego, czyli propozycja granic Polski przedstawiona przez stronę polską na paryskiej konferencji pokojowej. Oprócz otrzymanych i wywalczonych terenów, proponowano włączenie całego Górnego Śląska, Pomorza Nadwiślańskiego z Gdańskiem, Warmii i Mazur, Litwy, wschodniej Białorusi, zachodniego Polesia, zachodniego Podola, Wołynia i Żytomierszczyzny.

linia-dmowskiego

Nota Delegacji Polskiej na Konferencję Pokojową w sprawie granic wschodnich Polski:

"(...)poczynając od wybrzeża Bałtyku na wschód od Łabiawy granica idzie z linią wybrzeża ku północy przez Kłajpedę i Połągę. (...) Od wybrzeża na północ od Libawy granica postępuje na wschodzie linią historycznej granicy 1772 r. pomiędzy Polską a Kurlandią. Dochodzi w ten sposób do powiatu iłłuksztańskiego w Kurlandii. Powiat ten rewindykowany jest przez Polskę ze względu na swoją pozycję geograficzną i na przewagę w ludności elementu polskiego. Tutaj granica idzie brzegiem (dimite) powiatu iłłuksztańskiego do rzeki Dźwiny i przechodzi na jej prawy brzeg (gubernia witebska), ażeby postępować ku wschodowi równolegle do rzeki, a w odległości około 30 kilometrów do granic powiatu drysieńskiego, włączając tenże wraz z powiatem połockim. Dalej przechodzi ona na północno-zachód od Horodka, powraca na lewy brzeg Dźwiny około 30 kilometrów na zachód od Witebska i idzie ku południowi, przechodząc na zachód od Sienna do punktu, w którym spotyka granicę pomiędzy gubernią mińską i mohylowską, postępując z tą linią graniczną ku południowi aż do Berezyny w miejscu, gdzie ona dotyka granicy północnej powiatu |rzeczyckiego, następnie przekraczając Berezynę, idzie w kierunku południowo-zachodnim do Prypeci na wschód od Mozyrza. Stamtąd, przekraczając Prypeć, granica idzie linią podziału pomiędzy powiatami mozyrskim i rzeczyckim, po czym, postępując ciągle w kierunku południowo-zachodnim, przechodzi na zachód do miast Owrucza i Zwiahla na Wołyniu i dochodzi aż do punktu, gdzie spotykają się granice powiatów zasławskiego, ostrogskiego i zwiahelskiego. Następnie, kierując się na południe, linia pograniczna postępuje granicą wschodnią powiatów zasławskiego i starokonstantynowskiego aż do punktu, gdzie spotyka granice powiatów latyczowskiego i płoskirowskiego na Podolu; stamtąd ciągle w kierunku południowym dosięga ona koło Zińkowa rzekę Uszycę i idzie z jej biegiem do Dniestru, który stanowi w tym miejscu południową granicę pomiędzy Polską a Rumunią."

źródło: Wikipedia

Artykuł Linia Dmowskiego, czyli propozycja granic wysunięta przez stronę polską na konferencji w 1919 r. pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/linia-dmowskiego-czyli-propozycja-granic-wysunieta-strone-polska-konferencji-1919-r/feed/ 0