Ludobójstwo na Kresach nie zaczęło się w 1943 r. Pierwsze mordy rozpoczęły się wraz z agresją Sowietów w 1939 roku na Polskę. Działacze OUN byli przygotowywani przez niemiecką Abwehrę do wywołania antypolskiego powstania, ale w momencie wybuchu II wojny światowej sytuacja się zmieniła. Powstanie już nie było potrzebne, ale Ukraińcy wykorzystali chaos spowodowany wojną do ataków na ludność polską.

[caption id="attachment_2067" align="alignright" width="500"] Pomnik na cześć odwagi i bohaterstwa bojówkarzy OUN i UPA z wypisanymi nazwiskami „bohaterów ze Sławentyna” / źródło: ioh.pl[/caption]

17 września 1939 roku ofiarami padła ludność wsi Sławentyn, gdzie Ukraińcy z OUN wymordowali 50 osób. Napastnicy, wśród których byli również ukraińscy mieszkańcy wsi, zabijali Polaków przy pomocy siekier, noży i wideł; do uciekających strzelano. Część ofiar torturowano przed śmiercią. Niektórzy ukraińscy mieszkańcy Sławentyna udzielali schronienia Polakom. Jak pisał Grzegorz Motyka, była to zapowiedź czystek etnicznych, które dopiero miały nastąpić.

Ale to nie była ostatnia zbrodnia we wrześniu 1939. Ogółem masowe mordy we wrześniu 1939 roku objęły trzy powiaty województwa tarnopolskiego: Brzeżany, Buczacz i Podhajce. Zginęło w nich kilkaset osób.

– Napadano na poszczególne wioski, podpalano je, a Polaków rodzina po rodzinie siekierami i nożami mordowano

- przypomniał Stanisław Srokowski.

Atmosfera zbrodni narastała nie tylko w cerkwiach, ale także w ukraińskich rodzinach, które podpuszczały małe dzieci do zbrodni. Srokowski jako nastolatek przyjaźnił się z ukraińskim chłopcem. Jednak pewnego dnia jego przyjaciel powiedział, że nie będzie z nim już rozmawiać. – Gdy zapytałem, dlaczego, odpowiedział: „Dlatego że jesteś Polakiem”.

- Należy podkreślić, że ta zbrodnicza myśl sama nie zrodziła się w głowie tego dziecka – akcentował Srokowski.

Przywołał jeszcze inne wydarzenie z udziałem najmłodszych Ukraińców, które miało miejsce w domu kuzyna pana Stanisława, Mariana. Do niego również przyszedł ukraiński przyjaciel i nagle zaczął bawić się scyzorykiem. Po czym powiedział: „Marian, jakby ten nóż wszedł w twój brzuch jak w masło…”. Ciotka Stasia oniemiała. Zapytała: „Jak tak możesz mówić? Zobacz tutaj wisi Matka Boska, która jest i twoją, i moją Matką Boską” – opowiadał Srokowski, zauważając, że wówczas zdarzył się cud. Ukraiński chłopiec padł na kolana i zaczął przepraszać. Zanim uciekł, przyznał się, że kazano mu zabić swojego kolegę. – Ten mord dokonany na przyjacielu miał być dowodem bohaterstwa ukraińskiego chłopca – wyjaśniał Stanisław Srokowski.

źródło: własne / tygodnik "Nasza Polska"

Artykuł Zapomniana karta września. Niemcy przygotowywali Ukraińców do powstania przeciw Polakom. Oto co się stało, gdy ono nie wybuchło pochodzi z serwisu Niezłomni.com.