Politechnika Lwowska – Niezłomni.com https://niezlomni.com Portal informacyjno-historyczny Sun, 03 Dec 2023 21:00:15 +0000 pl-PL hourly 1 https://wordpress.org/?v=4.9.8 https://niezlomni.com/wp-content/uploads/2017/08/cropped-icon-260x260.png Politechnika Lwowska – Niezłomni.com https://niezlomni.com 32 32 Stefan Bryła – światową sławę przyniosła mu budowa pierwszego na świecie spawanego mostu stalowego https://niezlomni.com/stefan-bryla-swiatowa-slawe-przyniosla-mu-budowa-pierwszego-swiecie-spawanego-mostu-stalowego/ https://niezlomni.com/stefan-bryla-swiatowa-slawe-przyniosla-mu-budowa-pierwszego-swiecie-spawanego-mostu-stalowego/#respond Tue, 09 Aug 2016 05:53:06 +0000 http://niezlomni.com/?p=29995

Urodzony w 1886 roku prof. Stefan Bryła był inżynierem budownictwa, światowej sławy pionierem spawalnictwa, wykładowcą Politechniki Lwowskiej i Warszawskiej, posłem I, II i III kadencji sejmu II Rzeczypospolitej. Światową sławę przyniosła mu budowa mostu na Słudwi. W 1929 roku został członkiem międzynarodowej komisji mostów i konstrukcji inżynierskich.

Most na rzece Słudwi w Maurzycach pod Łowiczem to pierwszy na świecie spawany most stalowy. Oddany do użytku w 1928 roku miał 27 metrów długości, 6,8 metra szerokości i ważył tylko 56 ton. 40 lat od momentu oddania most trafił do rejestru zabytków.

W porównaniu z klasyczną wówczas konstrukcją nitowaną, której masa sięgałaby 70 ton, była to prawdziwa rewolucja techniczna. Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku do Łowicza przyjeżdżali inżynierowie m.in. z Niemiec, Anglii i Francji, a polską konstrukcją interesowały się największe na świecie firmy.

Polski inżynier współpracował przy budowie Woolworth Building w Nowym Jorku - wówczas najwyższego budynku na świecie. Jedną z najsłynniejszych polskich konstrukcji prof. Bryły był budynek warszawskiego Prudentialu - przedwojenny drapacz chmur, który choć trafiony niemal tysiącem pocisków przetrwał wojnę. Do dzieł prof. Bryły należą również budynki Muzeum Narodowego, Poczty Głównej w Warszawie.

https://youtu.be/6WInkB3NuS8

Oprócz działalności politycznej, wychował również pokolenia inżynierów, którzy brali udział w powojennej odbudowie kraju. Był autorem blisko 250 prac naukowych, podręczników i artykułów.

Po wybuchu II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej i szefem komórki Robót Publicznych i Odbudowy. Dla Kedywu AK opracował instrukcję "Jak niszczyć stalowe mosty". Pozostał aktywnym nauczycielem akademickim, pełniąc funkcję dziekana tajnego Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

Dlatego z takim zaangażowaniem kształcił na tajnych kompletach przyszłych inżynierów, bo wiedział jak bardzo Polska będzie potrzebowała takich fachowców, jak zniszczony wojną kraj będzie takich ludzi wymagał

- powiedział Maciej Zalewski z łódzkiego oddziału GDDKiA, która kilka lat temu wyremontowała most w Maurzycach na rzece Słudwi.

Wskutek donosu jednego ze swych studentów 16 listopada 1943 roku został aresztowany wraz z rodziną i rozstrzelany u zbiegu ulic Puławskiej i Goworka. Miejsce pochówku inżyniera nie jest znane, jego symboliczny grób znajduje się na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim.

https://www.youtube.com/watch?v=qhuQsyvPThA&feature=youtu.be

W 1964 roku Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa ustanowił nagrodę im. Stefana Bryły za osiągnięcia naukowo-badawcze. Dorobek polskiego uczonego docenili też Amerykanie przyznając mu w 1995 roku nagrodę Historic Welded Structure Award za most spawany na Słudwi.

Źródło:www.naukawpolsce.pap.pl

Artykuł Stefan Bryła – światową sławę przyniosła mu budowa pierwszego na świecie spawanego mostu stalowego pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/stefan-bryla-swiatowa-slawe-przyniosla-mu-budowa-pierwszego-swiecie-spawanego-mostu-stalowego/feed/ 0
Najmłodszy polski żołnierz odznaczony Virtuti Militari: 13-letni Antoś zachował się jak trzeba w chwili próby https://niezlomni.com/najmlodszy-polski-zolnierz-odznaczony-virtuti-militari-13-letni-antos-zachowal-sie-jak-trzeba-w-chwili-proby/ Sat, 02 Nov 2013 08:08:23 +0000 http://niezlomni.com/?p=972

antos-petrykiewicz16 stycznia 1919 r. wskutek odniesionych ran zmarł Antoś Petrykiewicz. Umierał w wieku 13 lat, walcząc w obronie swojego ukochanego miasta. Dziś jest postacią znaną przeważnie tylko kresowiakom. Był najmłodszym polskim żołnierzem, który odznaczony został Orderem Virtuti Militari.

Antoś Petrykiewicz urodził się w 1905 r. we Lwowie. Był uczniem II klasy lwowskiego gimnazjum, kiedy to Polska poderwała się w listopadzie 1918 r. do walki o niepodległość.

Wychodzący ze Lwowa Austriacy pozostawili miasto w rękach Ukraińców. Gdy polska ludność rano 1 listopada zobaczyła na Ratuszu i innych budynkach flagi ukraińskie, ruszyła do odbicia władzy. Rozpoczęły się walki o Lwów. W mieście nie było polskiego wojska, ludność cywilna chwyciła za broń.

[quote]Dla Antosia i wielu jego rówieśników był to moment wielkiej próby. Miasta zaczęła bronić młodzież i dzieci, by zachować je dla odradzającej się Polski. „Lwowskie Orlęta” poświęcały swoje młode życie dla Ojczyzny.[/quote]

Od pierwszych dni listopada, pod dowództwem Romana Abrahama w oddziale „Straceńców”, walczył 13-letni Antoś Petrykiewicz. 23 grudnia 1918 r. został ciężko ranny w walkach pod Persenkówką, broniąc „Reduty Śmierci”, „Góry Stracenia”. Zmarł trzy  tygodnie później, w szpitalu na Politechnice Lwowskiej, 16 stycznia 1919 r. na skutek odniesionych w walce ran. Roman Abraham wspominał, że Antoś „…w walce był nieustępliwy”.

Naczelnik Państwa marszałek Józef Piłsudski odznaczył pośmiertnie szeregowego Antoniego Petrykiewicza za męstwo Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Po dziś jest on najmłodszym polskich żołnierzem, którego uhonorowano tym odznaczeniem.

[caption id="attachment_974" align="alignleft" width="840"]Cmentarz Orląt Lwowskich Cmentarz Orląt Lwowskich[/caption]

Antoś Petrykiewicz został pochowany w katakumbach na Cmentarzu Orląt. Na jego nagrobku widnieje napis: ” szer. Petrykiewicz Antoni, lat 13, uczeń II klasy gimnazjum V z odcinka III Góra Stracenia, ranny 23.XII. na Persenkówce, + 16 I 1919 r., kawaler Virtuti Militari, 3 krz. wal., odznaką rycerzy śmierci, odz. III odc. Orlęta”

Bard Lwowa, Henryk Zbierzchowski tak o nim napisał:

O Antosiu Petrykiewiczu

W pamięci ten żołnierz mały,
Który ocalił Lwów.
Dla Polski chwały:
Czapka większa od głowy,
Pod którą widać włos płowy.
A na obszernym mundurze
Jak ze starszego brata
Na łacie łata,
Dziura na dziurze.

Hanna Dobias-Telesińska, artykuł ze strony Lwowiacy.pl

Artykuł Najmłodszy polski żołnierz odznaczony Virtuti Militari: 13-letni Antoś zachował się jak trzeba w chwili próby pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>