PEN Club – Niezłomni.com https://niezlomni.com Portal informacyjno-historyczny Sun, 03 Dec 2023 21:00:15 +0000 pl-PL hourly 1 https://wordpress.org/?v=4.9.8 https://niezlomni.com/wp-content/uploads/2017/08/cropped-icon-260x260.png PEN Club – Niezłomni.com https://niezlomni.com 32 32 8 czerwca 1956 r. śmiercią tragiczną zmarł Jan Lechoń https://niezlomni.com/8-czerwca-1956-zmarl-jan-lechon/ https://niezlomni.com/8-czerwca-1956-zmarl-jan-lechon/#respond Wed, 08 Jun 2016 21:26:33 +0000 http://niezlomni.com/?p=28128

Leszek Józef Serafinowicz przyszedł na świat 13 marca 1899 r. w Warszawie w rodzinie inteligenckiej szlacheckiego (i ormiańskiego) pochodzenia.

Na zdjęciu: portret autorstwa Romana Kramsztyka [1919 r.]

W 1907 r. poszedł do szkoły elementarnej im. Staszica, kilka lat później przeniósł się do szkoły klasycznej. W tym okresie zaczął tworzyć. Już w 1912 r. ukazał się (nakładem ojca) pierwszy tomik poezji Na złotym polu. Dwa lata później wydano drugi: Po różnych ścieżkach. Autor opublikował go pod pseudonimem Jan Lechoń. W 1916 r. zdał maturę i wstąpił na wydział filozoficzny Uniwersytetu Warszawskiego.

Niewiele później związał się z gronem młodych poetów (Kazimierzem Wierzyńskim, Julianem Tuwimem, Antonim Słonimskim, Jarosławem Iwaszkiewiczem), którzy utworzyli grupę poetycką "Skamander". Nazwa ta została wymyślona przez Lechonia. Współtworzył również z nimi Kawiarnię pod Picadorem, otwartą w 1918 r. W 1920 r. został zatrudniony w Biurze Prasowym marszałka Józefa Piłsudskiego. Pełnił funkcję sekretarza generalnego PEN Clubu. W 1925 r. przyznano mu nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek. Rok później został redaktorem pisma satyrycznego "Cyrulik Warszawski". W latach 1930-1939 był attaché kulturalnym ambasady polskiej w Paryżu. W tym czasie, w 1935 r., wyróżniono go Złotym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury.

Po francuskiej przegranej w wojnie z Niemcami w 1940 r. Lechoń wyjechał do Brazylii, a potem do Stanów Zjednoczonych. Mieszkał w Nowym Jorku, gdzie angażował się w polskie życie emigracyjne - m.in. przyczyniając się do powstania Polskiego Instytutu Nauk i Sztuk w USA. Po zakończeniu II wojny światowej nie wrócił do kraju głównie z powodu niechęci do komunizmu.

8 czerwca 1956 r. nieoczekiwanie popełnił samobójstwo, skacząc z dwunastego piętra hotelu Henry Hudson. Powodem tego desperackiego kroku była poważna depresja związana ze złymi stosunkami z częścią amerykańskiej emigracji. Jego ciało zostało pochowane w Nowym Jorku, ale w 1991 r. ekshumowano je i przewieziono do Polski, gdzie spoczęło na Cmentarzu Leśnym w Laskach, obok pochowanych tam rodziców.

Jan Lechoń i wiersz "Nokturn" [1943 r.]

Cóż ja jestem? Liść tylko, liść, co z drzewa leci.
Com czynił - wszystko było pisane na wodzie.
Liść jestem, co spadł z drzewa w dalekim ogrodzie,
Wiatr niesie go aleją, w której księżyc świeci.

Jednego pragnę dzisiaj: was, zimne powiewy!
Wiec nieś mnie, wietrze chłodny, nie pytając po co,
Pomiędzy stare ścieżki, zapomniane krzewy,
Które wszystkie rozpoznam i odnajdę nocą.

W ostatniej woni lata, w powiewie jesieni
Niech padnę pod strzaskany ganek kolumnowy,
By ujrzeć te, com widział, podniesione głowy
Wśród teraz pochylonych, zamyślonych cieni.

Uciszaj, srebrna nocy, całą ziemię śpiewną!
A ja padnę na trawę wilgotną od rosy,
Lub będę muskał cicho niegdyś złote włosy,
Których dziś już koloru nie poznałbym pewno

źródło: Muzeum Historii Polski

opublikowane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.

Artykuł 8 czerwca 1956 r. śmiercią tragiczną zmarł Jan Lechoń pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

]]>
https://niezlomni.com/8-czerwca-1956-zmarl-jan-lechon/feed/ 0