Poliptyk Grudziądzki (przełom XIV i XV wieku) to późnogotycka malowana nastawa ołtarzowa pochodząca z kaplicy zamku krzyżackiego w Grudziądzu. Obecnie znajduje się w Galerii Sztuki Średniowiecznej Muzeum Narodowego w Warszawie.

Data powstania retabulum grudziądzkiego jest ustalana różnie, na podstawie badań porównawczych stylu malowideł na czas. od ok. 1380 do ok. 1410 r. Najczęściej przyjmowana jest data ok. 1390 r.

Pierwsza wzmianka historyczna o malowanej nastawie ołtarzowej znajdującej się w kaplicy byłego zamku krzyżackiego w Grudziądzu, a przedstawiającej główną scenę Zaśnięcia Marii Panny oraz — na ruchomych skrzydłach — sceny Pasji Chrystusa, pochodzi z ok 1670 r., z protokołu wizytacji biskupa chełmińskiego Andrzeja Olszowskiego. Badacze zwykle zakładają domyślnie, że kaplica ta była pierwotnym miejscem przechowywania retabulum i że powstało ono z przeznaczeniem dla niej.
W końcu XVIII w. kaplicę zburzono, a tablice poliptyku rozdzielono i przeniesiono do kościoła parafialnego św. Mikołaja.

W 1883 ówczesne Muzeum Prowincjonalne Prus Zachodnich w Gdańsku kupiło siedem tablic skrzydłowych poliptyku. Ósmą tablicę z przedstawieniem „Zmartwychwstania” na awersie i N. Marii Panny ze św. Janem Ewangelistą na rewersie przeniesiono do kaplicy cmentarnej. W kościele św. Mikołaja pozostały dwie tablice centralne.

W latach 1907-15 wszystkie tablice sprowadzono na zamek w Malborku, gdzie zostały poddane konserwacji i scaleniu przez malarza Andrzeja Wesołowskiego, pod kierunkiem konserwatora Conrada Steinbrechta. Scalony poliptyk umieszczono w zamkowej kaplicy św. Wawrzyńca.
W 1945 poliptyk zabezpieczony w lochach zamkowych przez Polskie Wojsko, przeniesiony został do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, rok później przekazany na własność do Muzeum Narodowego w Warszawie, gdzie znajduje się do dzisiaj.

Artykuł Poliptyk Grudziądzki – wyjątkowy ołtarz z okresu średniowiecza [foto] pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Urodzony w 1886 roku prof. Stefan Bryła był inżynierem budownictwa, światowej sławy pionierem spawalnictwa, wykładowcą Politechniki Lwowskiej i Warszawskiej, posłem I, II i III kadencji sejmu II Rzeczypospolitej. Światową sławę przyniosła mu budowa mostu na Słudwi. W 1929 roku został członkiem międzynarodowej komisji mostów i konstrukcji inżynierskich.

Most na rzece Słudwi w Maurzycach pod Łowiczem to pierwszy na świecie spawany most stalowy. Oddany do użytku w 1928 roku miał 27 metrów długości, 6,8 metra szerokości i ważył tylko 56 ton. 40 lat od momentu oddania most trafił do rejestru zabytków.

W porównaniu z klasyczną wówczas konstrukcją nitowaną, której masa sięgałaby 70 ton, była to prawdziwa rewolucja techniczna. Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku do Łowicza przyjeżdżali inżynierowie m.in. z Niemiec, Anglii i Francji, a polską konstrukcją interesowały się największe na świecie firmy.

Polski inżynier współpracował przy budowie Woolworth Building w Nowym Jorku - wówczas najwyższego budynku na świecie. Jedną z najsłynniejszych polskich konstrukcji prof. Bryły był budynek warszawskiego Prudentialu - przedwojenny drapacz chmur, który choć trafiony niemal tysiącem pocisków przetrwał wojnę. Do dzieł prof. Bryły należą również budynki Muzeum Narodowego, Poczty Głównej w Warszawie.

https://youtu.be/6WInkB3NuS8

Oprócz działalności politycznej, wychował również pokolenia inżynierów, którzy brali udział w powojennej odbudowie kraju. Był autorem blisko 250 prac naukowych, podręczników i artykułów.

Po wybuchu II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej i szefem komórki Robót Publicznych i Odbudowy. Dla Kedywu AK opracował instrukcję "Jak niszczyć stalowe mosty". Pozostał aktywnym nauczycielem akademickim, pełniąc funkcję dziekana tajnego Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

Dlatego z takim zaangażowaniem kształcił na tajnych kompletach przyszłych inżynierów, bo wiedział jak bardzo Polska będzie potrzebowała takich fachowców, jak zniszczony wojną kraj będzie takich ludzi wymagał

- powiedział Maciej Zalewski z łódzkiego oddziału GDDKiA, która kilka lat temu wyremontowała most w Maurzycach na rzece Słudwi.

Wskutek donosu jednego ze swych studentów 16 listopada 1943 roku został aresztowany wraz z rodziną i rozstrzelany u zbiegu ulic Puławskiej i Goworka. Miejsce pochówku inżyniera nie jest znane, jego symboliczny grób znajduje się na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim.

https://www.youtube.com/watch?v=qhuQsyvPThA&feature=youtu.be

W 1964 roku Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa ustanowił nagrodę im. Stefana Bryły za osiągnięcia naukowo-badawcze. Dorobek polskiego uczonego docenili też Amerykanie przyznając mu w 1995 roku nagrodę Historic Welded Structure Award za most spawany na Słudwi.

Źródło:www.naukawpolsce.pap.pl

Artykuł Stefan Bryła – światową sławę przyniosła mu budowa pierwszego na świecie spawanego mostu stalowego pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Portret brygadiera Józefa Piłsudskiego z Nike

Jacek Malczewski 1916 r.

Olej na desce. 58 x 73,5 cm.

Muzeum Narodowe w Warszawie.

Artykuł Portret brygadiera Józefa Piłsudskiego z Nike autorstwa Jacka Malczewskiego pochodzi z serwisu Niezłomni.com.