Adam Kaczmarek wykonał ”Biały krzyż” na Galowym Koncercie w Warszawie w dniu 22 kwietnia 2017 roku. Sama piosenka powstała w 1968 roku. Autorem jej słów jest Janusz Kondratowicz, a muzyki – Krzysztof Klenczon.

Klenczon skomponował „Biały krzyż” aby upamiętnić swego ojca, Czesława Klenczona, żołnierza Armii Krajowej i uczestnika polskiego podziemia antykomunistycznego w okresie powojennym. W 1945, gdy Krzysztof Klenczon miał trzy lata, ojca zatrzymał Urząd Bezpieczeństwa. Przez kolejnych 11 lat Czesław Klenczon ukrywał się na Pomorzu. Do rodziny powrócił jesienią 1956. Siostra gitarzysty opowiada, że ,,ojciec po powrocie do domu zamykał się z synem w pokoju i całą noc opowiadał – jakby chciał nadrobić w ten sposób lata rozłąki". Gdy po 1968 komunistyczna cenzura dopuściła do głównego nurtu wątki partyzanckie, powstał „Biały krzyż”.

Inspiracją dla autora tekstu Janusza Kondratowicza był napotkany w zakopiańskim lesie brzozowy krzyż bez tabliczki, charakterystyczny element polskiego krajobrazu. Skromnym krzyżem z brzozowego drewna często oznaczano partyzanckie mogiły, nieraz – bezimienne. Tekst piosenki wprost mówi o pamięci o poległych w boju, pochowanych w tych bezimiennych mogiłach. Brak w nim odniesienia do przynależności organizacyjnej poległych, co z jednej strony nadawało mu ponadczasowości i uniwersalizmu, z drugiej pozwoliło uniknąć kłopotów z cenzurą.

https://youtu.be/VcUtCn_ZhAY?list=RD9SIm67PjOmE

Artykuł Chłopiec w koszulce Żołnierzy Wyklętych w poruszającym wykonaniu piosenki ,,Biały Krzyż”. Przejmująca interpretacja przywodzi na myśl historię ojca Krzysztofa Klenczona [WIDEO] pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Czerwone Gitary mają na swoim koncie wiele popularnych przebojów, które towarzyszom kolejnym pokoleniom Polaków. Piosenka "Biały Krzyż" jest jednym z ich najpiękniejszych i najbardziej niezapomnianych przebojów. To hołd dla tych, którzy zginęli za wolną Polskę.

Legendarna piosenka Czerwonych Gitar pt. „Biały Krzyż” narodziła się z rodzinnej historii Klenczonów. W 1946 roku ojciec Krzysztofa jako były żołnierz Armii Krajowej został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. W oczekiwaniu na wyrok uciekł i ukrywał się przez 10 lat pod zmienionym nazwiskiem. Po odwilży politycznej wrócił do Szczytna. Z rozmów ojca z synem powstanie „Biały Krzyż” napisaną w 1968

Czerwone Gitary "Biały Krzyż"
słowa: Janusz Kondratowicz
muzyka: Krzysztof Klenczon

Gdy zapłonął nagle świat,
Bezdrożami szli
Przez śpiący las.
Równym rytmem młodych serc
Niespokojne dni
Odmierzał czas.

Gdzieś pozostał ognisk dym,
Dróg przebytych kurz,
Cień siwej mgły ...
Tylko w polu biały krzyż
Nie pamięta już,
Kto pod nim śpi ...

Jak myśl sprzed lat,
Jak wspomnień ślad
Wraca dziś
Pamięć o tych, których nie ma.

Żegnał ich wieczorny mrok,
Gdy ruszali w bój,
Gdy cichła pieśń.
Szli, by walczyć o twój dom
Wśród zielonych pól -
O nowy dzień.

Jak myśl sprzed lat,
Jak wspomnień ślad
Wraca dziś
Pamięć o tych, których nie ma.

Bo nie wszystkim pomógł los
Wrócić z leśnych dróg,
Gdy kwitły bzy.
W szczerym polu biały krzyż
Nie pamięta już,
Kto pod nim śpi

W szczerym polu biały krzyż
Nie pamięta już,
Kto pod nim śpi ...

https://www.youtube.com/watch?v=VcsjIbbZcvQ

Artykuł Czerwone Gitary i „Biały Krzyż”: „Bo nie wszystkim pomógł los wrócić z leśnych dróg…” [WIDEO] pochodzi z serwisu Niezłomni.com.