Na żądanie Niemców o wydanie, czyli w sumie skazanie na pewną śmierć, tysięcy Żydów, zareagowali odmiennie. ,,Król getta" w Łodzi Chaim Rumkowski zdecydował, że spełni rozkaz i wyśle do obozów zagłady dzieci, starców i chorych. Adam Czerniaków w Warszawie wybrał inną drogę, która też jednak nikogo nie ocaliła.

We wrześniu 1942 roku Niemcy zażądali w łódzkim getcie wydania 20 tysięcy Żydów. Stojący na czele społeczności żydowskiej Chaim Rumkowski podjął w związku z tym przerażającą decyzję. ,,Król getta" postanowił, że aby ocalić siebie i innych, na pewną śmierć wyśle dzieci, starców i chorych.

Bracia i siostry! Oddajcie mi je! Ojcowie i matki - dajcie mi swoje dzieci! Oddajcie mi chorych. W ich miejsce możemy ocalić zdrowych

- przemawiał do Żydów Rumkowski, wyliczając, że dzieci i starsi to tylko 13 tysięcy osób, a z Niemcami umówił się na 20 tysięcy. Na śmierć postanowił wysłać też chorych. Jednocześnie w swoim apelu podkreślał, że wytargował u Niemców 4 tysiące ludzi. Wspomniał też o warunku, który postawili. Dzieci musiały być do 10. roku życia.

Rumkowski miał wybór. Mógł krwawą akcję przeprowadzić sam, na co się w końcu zdecydował, lub zostawić sprawę Niemcom.

Muszę odciąć gałęzie, aby ocalić pień. Każdy z nas karmi chorych płacąc własnym zdrowiem, oddajemy nasz chleb chorym. Dajemy im nasze skromne racje cukru, nasz niewielki kawałek mięsa. I jaki jest rezultat? To nie jest dość żeby wyleczyć chorego i sami popadamy w chorobę. Oczywiście takie poświęcenia są najpiękniejsze i szlachetne. Jednakże są czasy, które kiedy trzeba wybrać, poświęcić chorych, którzy nie mają najmniejszej szansy na wydobrzenie i także czynią innych chorymi, czy ratować zdrowych

- powiedział Rumowski, który przekazał, że spełnienie żądań Niemców zapewni spokój w getcie. I podkreślał, że część, która zostanie ocalona przez poświęcenie 20 tysięcy osób, jest większa niż ta, która zginie.

https://niezlomni.com/getto-lodzi-krolestwo-chaima-rumkowskiego-sprytny-sposob-przejeto-walute-znajdowala-sie-posiadaniu-zydow/

Zupełnie inaczej na rozkaz Niemców zareagował Adam Czerniaków. Prezes Żydowskiej Gminy Wyznaniowej, który potem stał na czele Judenratu, 22 lipca 1942 roku odmówił żądaniu kierującego akcją SS-Sturmbannführera Hermanna Höfle podpisania obwieszczenia o przymusowym wysiedleniu Żydów z Warszawy. ,,Wysiedlenie" oznaczało w tym przypadku transport do obozu zagłady. Czerniaków dzień później popełnił samobójstwo. Pozostawił po sobie dwa krótkie listy.

Żądają ode mnie bym własnymi rękami zabijał dzieci mego narodu. Nie pozostaje mi nic innego, jak umrzeć

- napisał do żony.

Byli u mnie Worthoff i towarzysze i zażądali przygotowania na jutro transportu dzieci. To dopełnia mój kielich goryczy, przecież nie mogę wydawać na śmierć bezbronne dzieci. Postanowiłem odejść. Nie traktujcie tego jako akt tchórzostwa względnie ucieczkę. Jestem bezsilny, serce mi pęka z żalu i litości, dłużej tego znieść nie mogę. Mój czyn wykaże wszystkim prawdę i może naprowadzi na właściwą drogę działania. Zdaję sobie sprawę, że zostawiam Wam ciężkie dziedzictwo

- takie słowa skierował z kolei do zarządu Gminy Żydowskiej.

Czyn Czerniakowa nie uratował Żydów przed transportami do obozów śmierci. Jednocześnie w Łodzi decyzja Rumkowskiego nie miała większego znaczenia, bo Niemcy nie byli zadowoleni z tempa wykonywania rozkazu i przejęli akcję od Żydów. Rozstrzeliwali na miejscu osoby stawiające opór lub ukrywające się. W efekcie wywieźli blisko 16 tysięcy Żydów, a około 200 zabili na miejscu.

http://niezlomni.com/lis-zadaje-pytanie-ktore-wskazywac-wspolodpowiedzialnosc-polakow-mordy-zydow-dostaje-ostra-odpowiedz/

http://niezlomni.com/getto-lodzi-krolestwo-chaima-rumkowskiego-sprytny-sposob-przejeto-walute-znajdowala-sie-posiadaniu-zydow/

Artykuł Przerażająca decyzja Chaima Rumkowskiego: ,,Bracia i siostry! Oddajcie mi je! Ojcowie i matki – dajcie mi swoje dzieci!” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Witold Gadowski w ostatnim ,,Komentarzu Tygodnia" odniósł się do ostatnich oskarżeń wymierzonych w Polskę. - Jeżeli ktoś chce, niech sobie wybiera kompromisy – ja nie. Prawda jest najważniejsza. Chociażby jeden człowiek krzyczał przeciwko całemu tłumowi ludzi i miał rację – to on ma rację, choć może nie zwycięży od razu, ale dzięki niemu inni usłyszą prawdę. Z prawdy nigdy nie wolno rezygnować - mówił.

O histerycznych reakcjach na nową ustawę o IPN mówił:

Oskarżano nas nieustannie. Nieustannie próbowano zmusić nas do pochylania karku i służenia, a w Polsce udawano, że deszcz pada. Wreszcie wybuchła awantura i nikt już dziś nie może udawać, że pada deszcz. Bardzo dobrze. Czasem takie burze przeczyszczają atmosferę

Jednak zwrócił uwagę na istotną kwestię:

Nigdy nie możemy mierzyć narodu jedną miarą. To, że hucpiarze, litwacy w tej chwili wyczyniają nad Polską przeróżne egzekwie, nie może zaślepiać nas nienawiścią. Nienawiść jest rzeczą szatańską [...] strzeżmy się tego, żeby nie mieć takich odczuć wobec całego narodu żydowskiego, który jest bardzo różny

Przypominał także, jak bardzo potrzebny jest kontekst dla haniebnych zachowań niektórych Polaków podczas piekła II wojny światowej.

Jeżeli chcemy rozliczać naszych, polskich szmalcowników, „granatowych policjantów”, zdrajców, tchórzy, to pamiętajmy, że żyli w piekle okupacji. To ich nie usprawiedliwia, ale to dodaje kontekstu ich postawom. To były może setki takich zdarzeń, ale były tysiące, dziesiątki tysięcy przejawów polskiego heroizmu, poświęcenia, nawet oddania życia za swoich bliźnich Żydów przez polskich obywateli. O tym warto pamiętać i żaden nacisk polityczny, żadne pranie historii tego nie zmieni

Zwraca również uwagę na drugą stronę medalu:

Wystarczy wspomnieć, jak działały żydowskie policje w gettach, jak działały Judenraty, jak Żydzi byli brutalni wobec innych Żydów, jak dochodziło do tysięcy wydań Żydów do obozów koncentracyjnych, a potem do plądrowania i rabowania mieszkań przez policję żydowską, przez Judenraty. Dlaczego Chaim Rumkowski, szef Judenratu w getcie łódzkim, został przez innych Żydów wrzucony do pieca? Za dobre uczynki? A co po wojnie robili Żydzi z polskimi patriotami, z żołnierzami powstania antykomunistycznego po 1945 roku? Co robił Szlomo Morel, który był szefem obozu koncentracyjnego dla Polaków po wojnie? O tym już zapomnieliśmy? Zapomnieliśmy o ucieczce Szlomo Morela przed sprawiedliwością do Izraela, o tym, że tam umarł w spokoju, bo nie chciano go wydać? Może o tym też porozmawiajmy z Izraelem

https://www.youtube.com/watch?v=c69w8fj599U

Artykuł ,,Dlaczego szef Judenratu Chaim Rumkowski został przez Żydów wrzucony do pieca?”. Witold Gadowski stawia kilka pytań: ,,Może o tym też porozmawiajmy z Izraelem” [WIDEO] pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Getto w Łodzi było drugim, jakie Niemcy zorganizowali na zajętych ziemiach polskich. Już 11 listopada 1939 roku Niemcy aresztowali w Łodzi prawie wszystkich członków pierwszej Rady Żydowskiej, poza… Rumkowskim i podobno dwoma jeszcze osobami. Spośród aresztowanych część została deportowana, a pozostali zginęli w getcie.

[caption id="attachment_30689" align="alignright" width="219"] Przełożony Starszeństwa Żydów Chaim Rumkowski i szef cywilnej niemieckiej administracji getta Hans Biebow[/caption]

Wydaje się, że w ten sposób Rumkowski oczyścił sobie przedpole i mógł przystąpić do realizacji swoich szaleńczych planów – ku zadowoleniu Niemców, a szczególnie swojego wspólnika w interesach, Hansa Biebowa…

Sytuacji w getcie łódzkim postanowiłem poświęcić odrębną część. Uważam bowiem, że getto łódzkie było pewnego rodzaju fenomenem w historii Żydów w czasie II wojny światowej. Dlaczego? Otóż Chaim Rumkowski wcielił w życie osławione niemieckie hasło „Arbeit macht frei”, które w ustach Rumkowskiego brzmiało: „Uratuje nas praca”.

I rzeczywiście, Rumkowski zrobił z getta łódzkiego sprawnie działające przedsiębiorstwo, a właściwiej należałoby użyć określenia: „sprawnie działający obóz pracy” na usługach Niemiec. Oto co na ten temat piszą historycy żydowscy Allan Adelson i Robert Lapides:

„Getto łódzkie pracowało jako wielkie przedsiębiorstwo zbrojeniowe, zbrojące swego wroga – hitlerowskie Niemcy. Swoją pracą, a mowa tu o setkach tysięcy osób, Żydzi przedłużali wojnę, a tym samym m.in. okupację ziem polskich i cierpienia narodu żydowskiego i polskiego”.

Aby zobrazować, jak wielka była produkcja w łódzkim getcie, warto porównać cyfry: od listopada 1940 roku do sierpnia 1942 roku wypracowano zysk w kwocie 20 mln marek, a od września 1942 roku do likwidacji getta w 1944 roku zysk wyniósł 26,2 mln marek. Przez cały okres istnienia getta łódzkiego zyski z produkcji wyniosły 46,2 mln marek.

Hans Biebow, który prowadził nadzór na gettem łódzkim z ramienia Gestapo, wielokrotnie podkreślał, że Żydzi jako pracownicy są lepsi od Polaków, ponieważ nie podejmują akcji sabotażowych i nie działają na szkodę Niemców. Niechęć żydowskich pracowników przymusowych do podejmowania jakichkolwiek działań na szkodę okupanta podkreślają także inni historycy żydowscy.

Chaim Rumkowski, prezes Rady Żydowskiej w Łodzi, „król” getta łódzkiego na usługach Niemców, odegrał szczególnie haniebną rolę w wysyłaniu żydowskich rodaków na śmierć. Był on absolutnym władcą getta, w którym obowiązywała specjalna waluta – „chaimki” i „rumki” (tak nazywała pieniądze używane wyłącznie w łódzkim getcie ulica, bowiem oficjalnie poza gettem w obiegu były marki niemieckie – przyp. aut.) oraz znaczki pocztowe z jego podobizną. Wśród wielu inicjatyw, jakie podejmował Rumkowski, by być dla Niemców jak najbardziej „pożyteczny”, była i decyzja o wprowadzeniu w getcie „wewnętrznej waluty”. Oto jak Rumkowski na posiedzeniu Judenratu uzasadniał tę, korzystną dla Niemców, a szkodliwą dla mieszkańców getta, decyzję:

„Dla zaradzenia katastrofalnemu brakowi pieniędzy w kasie gminnej otrzymał od władz propozycję, by zatwierdził wewnętrzną walutę jako wyłączny i jedynie uprawniony środek płatniczy w getcie. Obieg marek niemieckich miał być zakazany. Byłyby urządzone specjalne punkty wymiany marek niemieckich na gettowe, natomiast przyjmowanie pieniędzy niemieckich przez wszystkie sklepy gminne miało być wstrzymane”.

Bank Rzeszy został przekonany do wprowadzenia odrębnej waluty w getcie tym, że zahamuje to handel pomiędzy gettem a aryjską częścią miasta. Dodatkowym argumentem było to, że wewnętrzna waluta miała mieć charakter nieoficjalny. Nielegalny handel był solą w oku Rumkowskiego i wątpliwe jest, aby zmiana waluty została narzucona Rumkowskiemu przez Niemców, którzy wydali zgodę na wewnętrzną walutę dopiero wtedy, gdy otrzymali zapewnienie o obowiązywaniu tego środka płatniczego wyłącznie w getcie i tylko w okresie istnienia getta. Dopóki w obiegu pozostawała marka niemiecka, znaczna część handlu odbywała się poza wiedzą i kontrolą Rumkowskiego, który poprzez rozbudowaną do bizantyjskich rozmiarów administrację gminy, kontrolował praktycznie wszystko, co się w gminie działo. Rumkowski zarabiał na niezliczonych koncesjach, sprzedawanych praktycznie na wszystko w getcie.

Drugim powodem, dla którego Rumkowski dążył do wprowadzenia odrębnych pieniędzy, była chęć przejęcia waluty, jaka znajdowała się w posiadaniu Żydów w getcie. Tym bardziej, że do getta łódzkiego przesiedlono Żydów z zachodniej Europy, którzy przywieźli ze sobą znaczne ilości środków finansowych. Przejęciem środków finansowych od Żydów w getcie zainteresowani byli także, a może przede wszystkim Niemcy, a Rumkowski spełniał ich oczekiwania. Wymiana, która musiała odbyć się w krótkim czasie, była przeprowadzana przez specjalne punkty wymiany oraz w banku, który kontrolował Rumkowski.

Sekretarka Rumkowskiego, Etka Daum we wspomnieniach z czerwca 1940 roku zamieściła kilka znamiennych zdań. Oto treść wpisu z dnia 19 czerwca 1940 roku:

„(…) Nie o wszystkim z nim (narzeczonym – przyp. aut.) jednak rozmawiam, bo część informacji, do których mam dostęp, jest naprawdę poufna. Jak ta o wymianie pieniędzy. Ludzie szeptali o tym między sobą od jakiegoś czasu, że coś takiego będzie, ale nikt nie wiedział kiedy. I teraz też Prezes osobiście wszystkim nakazał tajemnicę. Obwieszczenie ma wyjść i do tego czasu ta informacja nie może wydostać się z pracujących nad nią komórek, bo spowodowałaby niepotrzebne zamieszanie w getcie i podważyłaby wiarygodność Prezesa w oczach Niemców”.

W dniu ogłoszenia Obwieszczenia nr 70 z dnia 24 czerwca 1940 roku Etka Daum pisze:

„(…) Na przykład dzisiejsze obwieszczenie. Jego treść była parokrotnie przeredagowywana. Mecenas Neftalin sugerował Przełożonemu wielokrotnie, by zmienił sformułowanie «w moim Banku» na każde inne. Tam jest taki ustęp: „Niniejszym wzywam ludność getta do zamiany banknotów i bilonu Rzeszy (…) na kwity markowe w moim Banku. (…) Bez współudziału mojego Banku i przez ominięcie tegoż żadne środki płatnicze nie mogą wyjść poza getto”.

[caption id="attachment_30690" align="alignright" width="300"] Żydzi za drutami getta (1941)[/caption]

Przez pierwszy miesiąc „bank Rumkowskiego” wprowadził do obiegu 1,5 mln „chaimek”, a do maja 1941 roku w obiegu było już 5,5 mln „marek wewnętrznych”. Oczywiście, ta operacja była korzystna przede wszystkim dla Niemców i… Rumkowskiego. O tym, że akcja z „chaimkami” była jego pomysłem, wspomina w swoim pamiętniku również Ringelblum. Okazało się jednak, że ludzie nie chcieli wymienić wszystkich posiadanych przez siebie pieniędzy. Zachowali także posiadane waluty obce. Jednak przy terrorze jaki panował pod rządami Rumkowskiego, waluta w getcie szybko okazała się bezużyteczna. Chciałbym z całą mocą podkreślić inicjatywy Rumkowskiego. To szczególnie ważne, ponieważ historycy bardzo często usiłują relatywizować działania przewodniczącego łódzkiego Judenratu, tłumacząc je przymusem niemieckim.

W żadnym innym getcie na terenie Polski w czasie okupacji niemieckiej nie powstał bank emitujący wewnętrzna walutę. Nie miało to miejsca nawet w tych gettach, które – jak Będzin i Sosnowiec – pozostawały wówczas w granicach Rzeszy. Niemcy skorzystali natomiast z doświadczeń związanych z wewnętrzną walutą i wprowadzili ją w obozie w Terezinie – jednak dopiero w 1943 roku.

powyższy tekst to fragment książki „Żydowscy kolaboranci Hitlera” Ireneusza Lisiak / fot. Wikipedia

Artykuł Getto w Łodzi – królestwo Chaima Rumkowskiego. Jak w sprytny sposób przejęto walutę, jaka znajdowała się w posiadaniu Żydów pochodzi z serwisu Niezłomni.com.