Okoliczności wspaniałego zachowania polskich władz, które w Szwajcarii podczas II wojny światowej uratowały tysiące Żydów, niedawno ujrzały światło dzienne. O sprawie zrobiło się głośno - pisały o niej największe media. Ale Benjamin Netanjahu zbył tę sprawę milczeniem, mimo że miał świetną okazję, aby podziękować Polsce. Miłe słowa trafiły pod adresem Paragwaju.

Polscy dyplomaci konsularni wystawiali Żydom fałszywe paszporty Paragwaju i innych państw Ameryki Południowej. Konstanty Rokicki, Aleksander Ładoś, Juliusz Kühl oraz Stefan Ryniewicz (tzw. grupa berneńska) to cisi bohaterowie, którzy uratowali wiele osób przed niechybną śmiercią. Paszporty, które szmuglowano do gett zarówno w okupowanej Polski, jak i w całej Europie, oznaczały, że jego posiadacz nie trafiał do obozu koncentracyjnego, ale był internowany, co w większości przypadków ratowało przed śmiercią.

Co ciekawe, Netanyahu wiedział o całej sprawie. 21 maja 2018 r., kiedy przenoszono ambasadę Paragwaju z Tel-Awiwu do Jerozolimy, premier Izraela wygłosił przemowę, w której wspomniał, że Paragwaj ,,pomagał ratować Żydów uciekających z nazistowskich Niemiec" oraz, że "to był akt życzliwości i miłosierdzia, który zawsze pozostanie w naszych sercach. Izrael pamięta o swoich przyjaciołach, i nie ma lepszego przyjaciela niż Paragwaj".

Nietrudno się domyślić, że nie padło ani jedno słowo o tym, że to Polacy zorganizowali całą akcję. Udział Paragwaju był w całej sprawie maginalny.

trzeba było opłacać konsulów honorowych umieszczonych w tym kraju za organizowanie paszportów in blanco, który były następnie uzupełniane przez polskich dyplomatów - w tym celu wykorzystywano m.in. pieniądze przekazywane przez polski rząd na uchodźstwie na tzw. "opiekę nad uchodźcami". Paragwaj nie przyjmował Żydów do siebie (transport Żydów przez ocean w tamtym czasie był praktycznie niemożliwy)

- czytamy na stronie Niewygodne.info.pl. Żydzi nie trafiali do Paragwaju, zostając w Europie, gdzie byli jednak nietykalni za sprawą paszportów sfabrykowanych przez polskich dyplomatów. Jak widać prawda nie jest najlepszą walutą w stosunkach międzynarodowych, a premier Izraela wie o tym najlepiej.

Tymczasem Abraham Silberschein raportował w styczniu 1944 roku, że efektem działań było ocalenie około 10 tys. osób przed masową wywózką do niemieckich obozów Zagłady. Według niego osoby te przebywały w obozach dla internowanych w Tittmoning, Liebenau i Bölsenberg w Niemczech oraz w obozie Vittel we Francji. W marcu 1944 roku Niemcy zlikwidowali obóz w Vittel, mordując od 200 do 300 więźniów, jednak większość wymienionych przez Silberscheina obozów nie została zlikwidowana. Jeden z dokumentów oceniał, że w samym tylko podobozie Bergen-Belsen na krótko przed wyzwoleniem przebywało ponad 1100 posiadaczy paszportów. Silberschein pisał również, że wielu z nich spotkał w czasie swojej wizyty w Polsce w maju 1946 roku. Według polskiej ambasady w Bernie paszportów Paragwaju wystawiono ponad 1050, dla co najmniej 2100 osób.

źródło: Niewygodne.info.pl / Wikipedia / Salon24

Artykuł Polacy uratowali tysiące Żydów, wystawiając im fałszywe paszporty. Oto jak im ,,podziękował” Netanyahu na specjalnej konferencji pochodzi z serwisu Niezłomni.com.

Ten plan miał uratować tysiące Żydów, ale sprawa się nie wydała. Jednak Ostatecznie dzięki polskiemu dyplomacie Aleksandrowi Ładosiowi, który stworzył sprawny mechanizm ratowania Żydów z getta, życie ocaliło około 400 osób.

W czasie niemieckiej okupacji w Warszawie w miarę bezpiecznie mogli czuć się jedynie ci Żydzi, którzy mieli paszport państwa neutralnego lub USA. Niemcy planowali bowiem wymienić ich później na swoich obywateli.

I właśnie na paszportach opierał się plan Aleksandra Ładosia, posła RP. W szwajcarskim Bernie stworzył on siatkę złożoną z pracowników polskiej ambasady i przywódców ortodoksyjnych organizacji żydowskich. Łodosiowi towarzyszyli Juliusz Kühl, konsul Konstanty Rokicki i radca Stefan Ryniewicz. Z kolei rabinowi Isrealeowi Chaimowi Eissowi, który był koordynatorem akcji ze strony żydowskiej, pomagali były poseł na Sejm i twórca genewskiego Komitetu Pomocy Żydom Dotkniętym Wojną Abraham Silberschein oraz rodzina Sternbuchów. Ładoś i jego współpracownicy wymyślili plan ewakuacji Żydów z Polski na latynoamerykańskich paszportach.

Dokumenty jednoznacznie pokazują, że Ładoś jako jeden z pierwszych na świecie miał świadomość tego, jakie są plany Niemców. Na wczesnym etapie Holokaustu oferował pomoc polskiego rządu na uchodźstwie w ucieczce przed Zagładą

- czytamy w Gazecie Prawnej.

New archives reveal how a wartime Polish diplomat in Switzerland & the government-in-exile in London saved over 400 Jews from the Holocaust pic.twitter.com/OGfXk4H072

— Jakub Krupa (@JakubKrupa) 7 sierpnia 2017

Paszporty udało się załatwić u konsula honorowego Paragwaju Rudolfa Hügliego. Obywatel Szwajcarii i notariusz chciał po prostu dodatkowo zarobić. Żydzi tworzyli listę osób do uratowania i przekazywali dalej. Znajdowali się na niej głównie rabini, kupcy i uczniowie jesziw - wszyscy, którzy po wojnie mogliby odbudować żydowską elitę. Pieniądze dla Hügliego płynęły z diaspory żydowskiej z USA. Polacy pieniędzy za pomoc nie brali.

Wieści o pomocy szybko się rozeszły. Z getta, po przekupieniu Niemców, wychodziły listy z załączonymi zdjęciami i z prośbą o paszport. Gdy dokument był gotowy w konsulacie, robiono fotokopię i wysyłano do niemieckiego urzędu w Generalnym Gubernatorstwie – w Warszawie albo Krakowie. Konkretna osoba, tzw. "Paragwajczyk", była wówczas kierowana z getta na Pawiak, a potem do obozu przejściowego w Vittel we Francji. Najczęściej Żydzi legitymowali się paszportem Paragwaju, ale były też dokumenty z Hondurasu, Boliwii, Salwadoru.

To była akcja na szeroką skalę. Wystawiono w sumie około 4 tysięcy paszportów. W połowie 1943 roku sprawa wyszła na jaw. Państwa latynoamerykańskie, których paszportami się posłużono, odmówiły ich uznania, a Niemcy wysłali do Vittel komisję weryfikacyjną. Ładoś próbował jeszcze interweniować, ale ostatecznie udało się uratować 400 osób. Pozostali uratowani z getta trafili do Auschwitz.

– Gdy Kühl mówił o polskim pośle, opisywał go niemal jako zbawcę

– komentował Israel Singer, były szef Światowej Rady Żydów.

Artykuł Sensacyjne dokumenty. Nazwisko Polaka trafi do podręczników historii. ,,Jako jeden z pierwszych na świecie miał świadomość tego, jakie są plany Niemców” pochodzi z serwisu Niezłomni.com.