Na rozkaz Iwana Groźnego opricznicy łamali pojmanych kołem, kastrowali, rwali cęgami. Poddani, którzy popadli w niełaskę, ginęli w okrutnych torturach razem z całymi rodzinami. Tysiące mieszczan z Nowogrodu utopiono w lodowatej rzece. Małe dzieci kaci przywiązywali do matek. Z czasem car popadał w coraz większy obłęd. Podejrzany o udział w polskim spisku skarbnik Juriewicz Tiutin został porąbany na kawałki, wraz z małymi dziećmi i żoną. Nabity na pal Tielepniew musiał patrzeć, jak opricznicy gwałcą jego matkę. Iwan Groźny nie oszczędzał również najwyższych duchownych. Leonid, nowy arcybiskup Nowogrodu, choć służalczy, został zaszyty w skórę niedźwiedzia i rozszarpany przez psy. Szalony car nie rozszerzył swojego panowania na zachód dzięki zwycięstwu Stefana Batorego.
Groźny zwany Tchórzliwym
W latach 1558-1582 Iwan Groźny toczył z Rzeczpospolitą wojny o Inflanty. Złapane kobiety żołdacy moskiewscy przywiązywali do drzew i szpikowali strzałami. Innych pojmanych wbijali na pal lub oślepiali. Mieszkańcy Inflant woleli śmierć niż rosyjską niewolę. Obrońcy Wenden wysadzili się w powietrze wraz z własnymi dziećmi. Nic więc dziwnego, że w królu Stefanie Batorym Inflantczycy widzieli wyzwoliciela.
Gdy tylko Rzeczpospolita zaczęła odnosić pierwsze sukcesy, Iwan „Tchórzliwy” uciekł (w 1579 r.) z Nowogrodu do Pskowa. Komentowano to u nas tak:
„Nawet kura lepiej broni swojego kojca, kiedy atakuje ją sokół. Sam car się schowa za dwugłowym orłem moskiewskim”.
Batory proponował Iwanowi pojedynek:
„Weź broń i dosiądź konia Iwanie. Ustalmy wspólne miejsce i czas spotkania. Okaż odwagę i wiarę w słuszność swojej sprawy. Skrzyżujmy nasze szpady. Oszczędzi się w ten sposób wiele krwi chrześcijańskiej. Jeśli odmówisz mi tej satysfakcji, potwierdzisz swoje potępienie i dowiedziesz, że w głębi twojej duszy nie ma prawdy, żadnego poczucia monarszej godności, jak to utrzymujesz męskiej, a nawet kobiecej godności”.
Wojnę o Inflanty Iwan przegrał ostatecznie w 1582 r.
Jakub Ostromęcki, fragment artykułu „Szaleństwo Iwana Groźnego – najokrutniejszego władcy Europy”
(2857)
Pewnie Pan nie wie dlaczego była wojna o Inflanty? Dowiedziałem się o tym zupełnie przypadkowo. Otóż w tamtych czasach, czasach żaglowców wycięto w Europie Zachodniej wszystkie nadające się na budulec żywiczne sosny. I brakowało materiałów do budowy statków. Najlepsze były sosny inflandzkie. Targane wiatrami północnymi, bardzo obfite w żywicę, gięły się ale nie łamały. Dlatego sosny te osiągały w Niderlandach zawrotne ceny i każdy chciał je mieć i sprzedawać. Tu o to chodziło. O złoto.