Najbardziej skomplikowanym zjawiskiem Lewicy jest socjalizm naro dowy. W sferze duchowości charakteryzuje się on postawami oscylującymi między teizmem, indyferencją pogaństwem a ateizmem.
W gospodarce jego wyznawcy wypowiadają się zdecydowanie przeciwko wolnemu rynko wi, chociaż nie przeciwko wszelkiej własności prywatnej.
Ważnym elementem socjalizmu narodowego był nacjonalistyczny cha rakter każdej z jego opcji, to jest koncentracja zainteresowań i działalności nie dla „ludzkości”, lecz dla danego narodu (angielskiego, niemieckiego). W państwach podbitych jego adepci spełniali ważną rolę w ruchu niepod ległościowym (Polska, Czechy). Jednakże po dojściu do władzy socjaliści narodowi podporządkowują nacjonalizm etatyzmowi.
Naród w stosunku do państwa ma pełnić funkcję przynajmniej służebną. A w wersji optymalnej państwo ma oznaczać naród.
Generalnie, socjalizm narodowy należy już do przeszłości. Był po pro stu etapem kształtowania się Lewicy.
[quote]Często przywódcy socjalizmu narodowego pochodzili z szeregów rewolucyjnego i ewolucyjnego socjalizmu międzynarodowego (e.g. eks-socjalista Benito Mussolini z Partii Faszystow skiej we Włoszech, eks-czerwonogwardzista Vidkun Quisling z Unii Na rodowej w Norwegii, eks-komunista Jacques Doriot z Francuskiej Partii Lu dowej, eks-socjaldemokrata Marcel Déat z Narodowego Zjednoczenia Lu dowego we Francji, czy eks-członek Partii Pracy Sir Oswald Mosley ze Związku Brytyjskich Faszystów w Anglii).[/quote]
Socjalizm narodowy można podzielić na trzy główne typy: patrio tyczny, faszystowski i rasistowski.
Patriotyczny socjalizm narodowy ogranicza się właściwie do narodów bezpośrednio podległych innym państwom. Jest to orientacja indyferentna religijnie łącząca dążenia niepodległościowe i nacjonalizm ze sprawą tzw. sprawiedliwości społecznej. Będąc u władzy uprawia daleko posuniętą po litykę etatyzmu. Do patriotycznego socjalizmu narodowego należała w Polsce większa część Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), tzw. Sanacja, czy w Czechach Narodowi Socjaliści.
Faszystowski socjalizm narodowy łączy nacjonalizm z socjalizmem (korporatyzmem) w gospodarce. Jest wrogi, bądź niechętny, a przynaj mniej indyferentny w stosunku do religii, a już na pewno Kościoła. Repre zentują go Faszyści we Włoszech, część Zjednoczenia Narodowego w Czechach, oraz narodowi syndykaliści z hiszpańskiej Falangi.
Rasistowski socjalizm narodowy to połączenie rasizmu z socjalizmem w gospodarce. Jest to prąd pogański, a najważniejszymi przedstawicielami są przede wszystkim Narodowo Socjalistyczna Partia Niemieckich Robot ników (NSDAP) pod wodzą Adolfa Hitlera w Niemczech, Unia Narodowa Vidkuna Quislinga w Norwegii, Partia Obrony Rasowej pod przewodnictwem Gyula Gómbósa, oraz Strzałokrzyżowcy Ferencza Szalasiego na Węgrzech.
Marek Jan Chodakiewicz, ”O prawicy i lewicy” (s. 16-18), 1996 [1995]: Ciemnogród? O Prawicy i Lewicy [Hicksville? On the Right and Left], Ronin Publisher
(490)
