To jedna z największych egzekucji podczas agresji Niemiec na Polskę. Zachowały się zdjęcia. „Ujrzałem rozstrzelanych 300 polskich jeńców w rowie. Zaryzykowałem zrobienie zdjęć, a wtedy stanął dumnie przed obiektywem jeden z motocyklistów”

Zbrodnia w Ciepielowie to zbrodnia wojenna dokonana przez Wehrmacht na 300 polskich jeńcach wojennych, podczas kampanii wrześniowej w 1939. Zbrodnia w Ciepielowie w dniu 9 września 1939 była jedną z największych udokumentowanych egzekucji podczas agresji Niemiec na Polskę we wrześniu 1939.

Zbrodni pod Ciepielowem dokonał niemiecki 15 Pułk Piechoty (zmotoryzowany) pod dowództwem płk Waltera Wessela z 29 Dywizji Piechoty, ofiarami byli polscy żołnierze z 74. Pułku Piechoty. Pod względem prawnym stanowiła zarówno złamanie międzynarodowego prawa wojennego jak i konwencji haskich. Najprawdopodobniej była to zemsta za opór stawiany przez nich przed dostaniem się do niewoli

Wydarzenie miało miejsce w lesie państwowym pod Dąbrową, w gminie Ciepielów, położonej na południu województwa warszawskiego, w powiecie iłżeckim, obok szosy przebiegającej od miejscowości Lipsko do Ciepielowa.

Zbrodnia została odkryta i udowodniona na podstawie anonimowego maszynopisu niemieckiego (bez daty i podpisu) przekazanego Polskiej Misji Wojskowej w Berlinie w 1950, za pośrednictwem polskiego konsulatu w Monachium. Przekazane dokumenty zawierały 5 zdjęć przedstawiających egzekucję polskich żołnierzy pod Ciepielowem we wrześniu 1939. Dołączony tekst stanowił zapewne część pamiętnika lub dziennika, sporządzonego przez oficera lub żołnierza niemieckiego. Fragment ten nosił nazwę Unser Gefecht in Polen (pol. Nasza potyczka w Polsce).

„Nasze pierwsze starcie w Polsce. […] Brzęczą rykoszety. Teraz orientuję się, że Polacy także strzelają. Gwizdnęło mi krótko przy samym prawym uchu. Wtem jako pierwszy upadł kapitan von Lewinsky. Postrzał głowy z góry. A zatem strzelcy na drzewach. Podziwiam odwagę tych strzelców z drzew. Jeden zostaje wykryty. Sanitariusz zestrzeliwuje go z pistoletu. Nagle urywa się łączność. Każdy jak szalony pędzi przez las. W godzinę później zbierają się wszyscy na szosie. Kompania ma 14 zabitych, łącznie z kapitanem von Lewinsky’m. Dowódca pułku płk Walter Wessel (z Kassel) z monoklem w oku jest wściekły: „Co za bezczelność, chcieć nas zatrzymać, i zastrzelili mi mojego Lewinsky’ego”.

Prości żołnierze nie liczą się dla niego. Stwierdza, że ma do czynienia z partyzantami, chociaż każdy z 300 polskich jeńców ma na sobie mundur. Zmuszają ich do zdjęcia kurtek. Tak, teraz już prędzej wyglądają na partyzantów. Zaraz ucięto im jeszcze szelki, widocznie po to, by nie mogli uciec.

Następnie jeńcy muszą iść brzegiem szosy, jeden za drugim. Powstało pytanie, dokąd się ich prowadzi? W kierunku powrotnym do taborów, które ich wkrótce przekażą do jenieckiego punktu zbornego?

W kilka minut później usłyszałem terkot tuzina niemieckich pistoletów maszynowych. Pospieszyłem w tym kierunku i 1 metr dalej ujrzałem rozstrzelanych 300 polskich jeńców, leżących w przydrożnym rowie. Zaryzykowałem zrobienie dwóch zdjęć, a wtedy stanął dumnie przed obiektywem jeden z motocyklistów, którzy na polecenie pułkownika Wessela dokonali tego dzieła”

(odpis notatki byłego żołnierza Wehrmachtu, Archiwum IPN).